Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng: Một số vấn đề đặt ra hiện nay

Thực tiễn công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một nguyên tắc bất di bất dịch, mang ý nghĩa sống còn đối với vai trò cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam. Nhiệm vụ này không chỉ chỉ là điều kiện tiên quyết để bảo đảm thành công của sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, mà còn là cơ sở để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Do đó, nhiệm vụ này đòi hỏi phải được thực hiện một cách thường xuyên, liên tục và toàn diện.

Xuyên suốt tiến trình cách mạng, Đảng ta luôn đặt nhiệm vụ bảo vệ Đảng, bảo vệ nền tảng tư tưởng là một trong những nội dung trọng yếu của công tác xây dựng Đảng. Ngay từ buổi đầu trên hành trình tìm đường cứu nước, trong tác phẩm Đường Kách mệnh, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã khẳng định: “Đảng phải có chủ nghĩa làm cốt” và chủ nghĩa chân chính nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Lê-nin, chủ nghĩa Mác - Lênin”⁽¹⁾. Tư tưởng này đã được Đảng ta quán triệt ngay từ khi thành lập vào năm 1930, trong bối cảnh lịch sử gặp muôn vàn khó khăn, hoạt động trong điều kiện bị bao vây, với sự chống phá quyết liệt của nhiều thế lực phản cách mạng. Dù vậy, Đảng ta luôn đặc biệt coi trọng công tác bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lê-nin, bảo vệ Đảng, bảo vệ cương lĩnh, đường lối của Đảng và bảo vệ nhân dân, đồng thời kiên quyết đấu tranh phản bác, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch.

Bước vào thời kỳ đổi mới, khi đất nước đứng trước nhiều thời cơ và thách thức đan xen, Hội nghị Trung ương 6 khóa VI (1989), Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định rõ ràng rằng: “Chủ nghĩa Mác - Lê-nin luôn luôn là NTTT của Đảng ta, chỉ đạo toàn bộ sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta”⁽²⁾. Trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và sự chống phá ngày càng tinh vi, ráo riết của các thế lực thù địch, Đảng ta đã chủ động ban hành nhiều nghị quyết quan trọng nhằm tăng cường công tác bảo vệ NTTT của Đảng, có thể kể đến như: Nghị quyết số 09-NQ/TW, Về một số định hướng lớn trong công tác tư tưởng hiện nay (tháng 2-1995); Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI: Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay (năm 2012); Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ (năm 2016)...

Đặc biệt, trong bối cảnh tình hình mới đặt ra nhiều thách thức đối với công tác bảo vệ Đảng về tư tưởng, ngày 22-10-2018, Bộ Chính trị khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW về tăng cường bảo vệ NTTT của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, nêu rõ mục tiêu: “Bảo vệ vững chắc NTTT của Đảng…; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động trong tình hình mới; góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh…”⁽³⁾. Nghị quyết này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công tác lãnh đạo của Đảng với nhiệm vụ bảo vệ NTTT của Đảng. Tiếp nối tinh thần đó, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng (năm 2021) một lần nữa nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết phải: “Tăng cường bảo vệ NTTT của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác lại các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”⁽⁴⁾.

Quán triệt sâu sắc chủ trương, quan điểm của Đảng, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng và kiên quyết đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch thời gian qua đã được triển khai ngày càng đồng bộ, bài bản, toàn diện và hiệu quả. Hoạt động này đã đi vào chiều sâu với nhiều phương thức linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với yêu cầu của tình hình mới. Dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Đảng, toàn hệ thống chính trị đã thể hiện sự nhất quán cả về nhận thức và hành động trong nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Trong tiến trình đó, các lực lượng như công tác tuyên giáo, dân vận, báo chí - truyền thông, các viện nghiên cứu lý luận, khoa học xã hội và nhân văn, các ban xây dựng Đảng, lực lượng vũ trang nhân dân, cùng đội ngũ trí thức, nhà khoa học, cán bộ, đảng viên đã đóng vai trò nòng cốt, tiên phong. Với tinh thần trách nhiệm cao, họ đã phát huy tính chủ động, sáng tạo và bản lĩnh trong việc phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; kiên quyết đấu tranh với những âm mưu xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các giá trị nền tảng của Đảng. Nhờ đó, “trận địa tư tưởng” được củng cố vững chắc, góp phần giữ vững ổn định chính trị và định hướng phát triển đất nước trong tình hình mới. Đã có hàng vạn tác phẩm đủ các thể loại, từ báo, tạp chí, đến phát thanh, truyền hình; có hàng nghìn cuốn sách, tài liệu được xuất bản để vạch trần bản chất giả dối, xảo biện, qua đó, đấu tranh trực diện với các luận điệu sai trái, độc hại của các thế lực thù địch, trực tiếp bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, trong đó tổ chức Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một trong những hoạt động thiết thực đưa nghị quyết của Đảng vào thực tiễn cuộc sống. Qua 4 lần tổ chức, cuộc thi đã khẳng định sức sống bền bỉ, lan tỏa sâu rộng trong toàn bộ hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Nhiều tác phẩm dự thi có chất lượng cao, thể hiện rõ trí tuệ, tâm huyết và trách nhiệm chính trị của đội ngũ tác giả. Các tác phẩm tham gia chất lượng và đoạt giải đã được lan tỏa rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, không chỉ thu hút sự quan tâm của công chúng mà còn tạo hiệu ứng xã hội tích cực, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào vai trò lãnh đạo của Đảng, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, sự thống nhất trong Đảng và hệ thống chính trị. Đồng thời, qua đó thúc đẩy sự đồng thuận xã hội trong thực hiện nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Những đóng góp đó đã góp phần nâng cao vị thế, uy tín và sức mạnh tổng hợp của Đảng ta và quốc gia trong bối cảnh tình hình mới.

Trải qua bốn lần tổ chức, cuộc thi đã khẳng định sức sống mãnh liệt và sự lan tỏa sâu rộng trong toàn hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Nhiều tác phẩm có giá trị cao về nội dung và nghệ thuật, thể hiện chiều sâu trí tuệ, trách nhiệm và tâm huyết của đội ngũ tác giả. Những tác phẩm này không chỉ tạo được sự rung động trong lòng công chúng mà còn góp phần củng cố niềm tin vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, tăng cường sự thống nhất trong nội bộ và hệ thống chính trị, qua đó thúc đẩy sự đồng thuận xã hội trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhờ vậy, vị thế và uy tín của Đảng cũng như năng lực nội sinh, sức mạnh tổng hợp của đất nước ngày càng được nâng cao, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong giai đoạn hiện nay.

Nhìn một cách tổng thể, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong thời gian qua đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng và định hướng phát triển đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa.

Thứ nhất, đã từng bước làm thất bại các âm mưu, thủ đoạn của những thế lực thù địch nhằm phủ nhận, xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đồng thời, tiếp tục khẳng định, bảo vệ và phát huy vai trò chủ đạo của chủ nghĩa Mác - Lênin cùng tư tưởng Hồ Chí Minh trong đời sống tinh thần và xã hội của nước ta. Các luận điệu xuyên tạc, phản động, những nỗ lực phá hoại nền tảng lý luận của Đảng đã bị vạch trần và vô hiệu hóa, qua đó bảo vệ thành công đường lối đổi mới và các quan điểm chỉ đạo quan trọng của Đảng. Đồng thời, công tác này cũng góp phần ngăn chặn có hiệu quả các hoạt động “diễn biến hòa bình”, chống phá Việt Nam từ bên ngoài.

Thứ hai, Đảng ta đã chủ động, kịp thời phát hiện ngăn chặn và làm thất bại những âm mưu lợi dụng vấn đề phát triển kinh tế để xuyên tạc, phủ nhận vai trò của kinh tế nhà nước, cổ vũ cho các quan điểm sai lệch về “tư nhân hóa” nền kinh tế, tấn công vào vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước. Qua đó, giúp cho nền kinh tế Việt Nam giữ được độc lập, tự chủ, không bị lệ thuộc vào nước ngoài, giữ vững định hướng XHCN.

Thứ ba, làm thất bại và đập tan âm mưu lợi dụng vấn đề văn hóa, dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền nhằm gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, kích động bất ổn xã hội, kích động bạo loạn, lật đổ. Qua đó an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và toàn vẹn lãnh thổ được bảo đảm.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng vẫn còn một số hạn chế nhất định, nhất là công tác nắm bắt dư luận và định hướng tư tưởng: “Công tác đấu tranh phản bác, ngăn chặn các thông tin xấu độc, quan điểm sai trái, thù địch có lúc, có nơi còn bị động, thiếu sắc bén, tính chiến đấu chưa cao; công tác nắm bắt dư luận trước những sự kiện, tình huống bất ngờ còn chưa kịp thời”⁽⁵⁾. Một bộ phận cán bộ, đảng viên còn biểu hiện dao động, thiếu bản lĩnh chính trị, chưa thật sự kiên định với mục tiêu, lý tưởng cách mạng. Bên cạnh đó, vẫn chưa thực sự huy động nguồn lực trí tuệ của toàn thể đội ngũ cán bộ, đảng viên tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; một số tập thể, cá nhân tham gia còn mang tính hình thức, chưa thực sự có sự đầu tư về nội dung; công tác đấu tranh chưa có sự chủ động, có hiện tượng chỉ “phản bác” khi có hoạt động công kích, chống phá; chất lượng của nhiều bài viết, tác phẩm chưa cao, có sự trùng lặp về nội dung, thiếu sự sáng tạo, đổi mới…, dẫn đến hiệu quả đấu tranh chưa cao.

Một số vấn đề đặt ra trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay

Sau 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, đất nước ta đã tích luỹ được những thế mạnh và tiềm lực to lớn, đồng thời đứng trước những thời cơ, vận hội lịch sử quan trọng. Chúng ta đang hội tụ đầy đủ các điều kiện cần thiết để mở ra kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên vươn lên mạnh mẽ của dân tộc, phấn đấu thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược trong suốt 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng và kỷ niệm 100 năm thành lập nước. Mục tiêu chiến lược đến giữa thế kỷ XXI là đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao, gắn liền định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi mạnh mẽ dưới tác động của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, quá trình chuyển mình để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước không chỉ mở ra những cơ hội mới, mà còn đặt ra nhiều khó khăn thách thức. Các thế lực thù địch chưa bao giờ từ bỏ âm mưu phủ nhận, lật đổ, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản, chế độ XHCN ở Việt Nam. Chúng xác định mặt trận tư tưởng là mũi nhọn tấn công chủ yếu, tấn công trực diện vào nền tảng tư tưởng của Đảng nhằm xóa bỏ chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, coi đây là “khâu đột phá”, “mặt trận quyết định” trong chiến lược chống phá cách mạng Việt Nam.

Trên thực tế, những năm gần đây, hoạt động chống phá của các thế lực phản động ngày càng tinh vi, có tổ chức và được hỗ trợ bởi công nghệ hiện đại. Chúng đã dựng lên hàng trăm trang website, blog, fanpage, mạng xã hội có máy chủ đặt ở nước ngoài để truyền bá, chuyển tải thông tin xuyên tạc, bịa đặt, vu cáo, đả phá, công kích chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chống phá chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Trong khi đó, ở một số nơi, một bộ phận cán bộ, đảng viên, vẫn chưa thực sự nhận thức một cách toàn diện, có hệ thống và thấm nhuần sâu sắc về thế giới quan và phương pháp luận mác-xít. Điều này làm giảm hiệu quả đấu tranh tư tưởng trong thực tiễn. Bên cạnh đó, phương thức tổ chức, cách tiếp cận, cũng như các hình thức và biện pháp đấu tranh của ta trong một số trường hợp chưa theo kịp sự chuyển biến nhanh chóng của tình hình. Lực lượng, trang bị phương tiện tham gia cuộc đấu tranh còn hạn chế, chưa ngang tầm yêu cầu, nhiệm vụ trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, nhất là trước sự phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn trên, công tác bảo vệ NTTT của Đảng trong kỷ nguyên mới cần tập trung vào những nội dung chủ yếu:

Một là, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, đảng viên tham gia bảo vệ NTTT của Đảng

Để công tác bảo vệ NTTT của Đảng đạt được kết quả cao, toàn Đảng, hệ thống chính trị nói chung, đội ngũ cán bộ, đảng viênnói riêng, đặc biệt là những người trực tiếp tham gia bảo vệ NTTT của Đảng cần phải được nâng cao nhận thức, năng lực, tinh thần, trách nhiệm trong công tác này. Cần chủ động trau dồi kiến thức, kỹ năng, chuyên môn, nghiệp vụ về bảo vệ NTTT của Đảng. Cùng với đó, các cấp, các ngành cần có chính sách phù hợp để đào tạo bài bản, bồi dưỡng và bổ túc kịp thời cả về lý luận và thực tiễn cho cán bộ, đảng viên làm công tác bảo vệ NTTT của Đảng. Tuyệt đối tránh tình trạng giải quyết yêu cầu tình thế khi bố trí cán bộ, đảng viên làm công tác này. Vì bảo vệ NTTT của Đảng là công việc thường xuyên, liên tục và lâu dài. Chỉ có xác định rõ vị trí, vai trò và bố trí cán bộ, đảng viên phù hợp, nâng cao năng lực cho cán bộ, đảng viên thường xuyên, liên tục và cập nhật những kiến thức mới mới đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong bảo vệ NTTT của Đảng.

Hai là, mở rộng lực lượng xã hội tham gia bảo vệ NTTT của Đảng.

Để bảo vệ NTTT của Đảng và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch, việc phát triển và phối hợp đồng bộ các lực lượng là một giải pháp then chốt. Đây chính là đòn bẩy để huy động sức mạnh tổng hợp từ các chủ thể nòng cốt, toàn bộ hệ thống chính trị và đông đảo quần chúng nhân dân.

Ở nước ta hiện nay, cuộc đấu tranh này đã và đang diễn ra mạnh mẽ với quy mô rộng khắp, thu hút sự tham gia tích cực chủ động của mọi lực lượng từ Trung ương đến địa phương. Trong đó, ngành tuyên giáo các cấp, các cơ quan nghiên cứu khoa học, lý luận, cùng các ban Đảng và cơ quan báo chí giữ vai trò tiên phong phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an, quân đội ta mới tạo ra lực lượng đấu tranh phát triển cả bề rộng, có chiều sâu, làm thất bại sự chống phá của các thế lực thù địch. Đặc biệt, vai trò chỉ đạo của Ban chỉ đạo 35 Trung ương cùng sự phối hợp nhịp nhàng, trách nhiệm của các cơ quan, bộ, ngành, địa phương đã tạo nên một thế trận vững chắc. Sự vào cuộc linh hoạt, chủ động, quyết liệt và bền bỉ của các đơn vị chức năng, cùng các cơ quan báo chí ở cả Trung ương và địa phương đã và đang góp phần tạo nên những thắng lợi quan trọng trong cuộc chiến bảo vệ NTTT. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho toàn dân trong cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ NTTT của Đảng.

Ba là, đổi mới hình thức tuyên truyền trong công tác bảo vệ NTTT của Đảng.

Các cơ quan báo chí, truyền thông, xuất bản cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, phổ biến kết quả, hình thức và các nội dung đấu tranh trên nhiều phương tiện khác nhau. Ví dụ một bài viết về bảo vệ NTTT của Đảng được đăng trên Tạp chí Cộng sản (cả tạp chí in hoặc điện tử), bản thân người viết có thể sử dụng mạng xã hội, zalo, facebook để đăng tải bài viết đã được công bố, như vậy, các đối tượng độc giả tiếp cận bài viết sẽ nhiều hơn, đa dạng hơn, hiệu quả tuyên truyền tốt hơn và tạo hiệu ứng đấu tranh mạnh mẽ hơn. Bên cạnh đó, kết hợp chặt chẽ giữa lý luận sắc bén để đấu tranh với đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền là một giải pháp mang tính cấp thiết. Bởi cuộc sống số, xã hội số là xu thế không thể đảo ngược. Một sản phẩm đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ NTTT của Đảng chỉ có thể mang lại hiệu quả cao nhất khi các hình thức tuyên truyền đa dạng, dễ tiếp cận, dễ truyền tải để lôi cuốn đông đảo lực lượng tham gia đấu tranh, tạo thành sức mạnh tổng hợp làm thất bại mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch.

Bảo vệ NTTT của Đảng là việc làm thường xuyên, liên tục, cần kết hợp cả lý luận và thực tiễn. Những kết quả, kinh nghiệm đấu tranh bảo vệ NTTT của Đảng thời gian qua, những vấn đề đặt ra và những giải pháp có ý nghĩa quan trọng, cần được chắt lọc, vận dụng sáng tạo trong tình hình mới để góp phầnnâng cao hiệu quả công tác bảo vệ NTTT của Đảng, góp phần thực hiện thắng lợi những mục tiêu chiến lược của Đảng đề ra trong kỷ nguyên mới./.

---------------------------------

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 2, tr. 280, 289
(2) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa VI, Nxb Sự thật, Hà Nội, 1989, tr.6
(3) Nghị quyết số 35-NQ/TƯ ngày 22-10-2018 của Bộ Chính trị “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”, lưu Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, tr.1
(4) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, , Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr. 183
(5) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, tr. 91