Xây dựng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên ngang tầm là nhiệm vụ trọng tâm của Đảng bộ Lào Cai

Xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên là điều kiện tiên quyết quyết định thắng lợi nhiệm vụ chính trị và các mục tiêu kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Nếu không, mọi nghị quyết, quyết định sẽ chỉ dừng lại ở giấy tờ mà không đến được với nhân dân, dẫn đến nguy cơ vai trò lãnh đạo của Đảng sẽ chỉ còn là hình thức!

Lào Cai là tỉnh vùng cao, biên giới, có 25 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó đồng bào ít người chiếm 64%. Đảng bộ tỉnh Lào Cai hiện có trên 24 nghìn đảng viên, sinh hoạt ở 572 tổ chức cơ sở đảng, trong đó, tổ chức cơ sở đảng thuộc loại hình xã, phường, thị trấn chiếm 28,9%, cơ quan hành chính sự nghiệp và lực lượng vũ trang chiếm 57,3%, loại hình doanh nghiệp chiếm 13,7%.

Trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Lào Cai đã không ngừng vượt lên khó khăn, nỗ lực phấn đấu và đạt được những thành tựu quan trọng. Kinh tế tiếp tục phát triển, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân hằng năm đạt 11%, riêng năm 2007 đạt 14%; thu nhập bình quân đầu người đạt 7,5 triệu đồng/năm. Các lĩnh vực văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, chủ quyền biên giới quốc gia được giữ vững; công tác đối ngoại và xây dựng hệ thống chính trị luôn được củng cố và tăng cường. Đạt được những thành tựu trên, một trong những nguyên nhân quan trọng là do Đảng bộ không ngừng chú trọng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng của đội ngũ đảng viên để đáp ứng nhiệm vụ, yêu cầu ngày càng cao trong giai đoạn mới.

Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai khóa XII, nhiệm kỳ 2000 - 2005, đã ban hành đề án "Tiếp tục xây dựng và chỉnh đốn Đảng nhằm nâng cao năng lực tổ chức, lãnh đạo của tổ chức đảng cơ sở" nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ ở các tổ chức cơ sở đảng, nhất là cấp xã, phường, thị trấn, thể hiện rõ vai trò hạt nhân chính trị để lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, xây dựng và củng cố tổ chức các đoàn thể nhân dân. Quán triệt việc thực hiện Đề án, hầu hết các tổ chức cơ sở đảng đã xây dựng được quy chế hoạt động, chương trình công tác toàn khóa phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị mình, lấy đây làm "điểm tựa" quan trọng để vận dụng, áp dụng trong thực tiễn. Nội dung quy chế thể hiện khá đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm, quyền hạn của tập thể cấp ủy, của từng cá nhân, chế độ hội họp, chế độ làm việc và mối quan hệ giữa cấp ủy địa phương với các tổ chức trong hệ thống chính trị; giữa cấp ủy với thủ trưởng đơn vị và các tổ chức đoàn thể trong cơ quan. Đây là cơ sở quan trọng giúp phần lớn các cấp ủy vận dụng khá tốt chủ trương của cấp trên vào tình hình thực tế của đảng bộ, chi bộ, và chủ động xây dựng các nghị quyết chuyên đề, hoặc chọn những vấn đề quan trọng, bức xúc ở địa phương để tập trung chỉ đạo thực hiện.

Hoạt động nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đảng viên được Đảng bộ tỉnh Lào Cai tập trung vào các mặt chủ yếu sau:

Một là, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên phát triển về cả chất và lượng.

Xác định công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có vai trò quyết định trong việc nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, Tỉnh ủy Lào Cai tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp, coi đó là khâu đột phá trong quá trình phát triển của tỉnh giai đoạn trước mắt cũng như về lâu dài. Vì vậy, từ năm 2001 đến nay, tỉnh tạo điều kiện cho trên 140.000 lượt cán bộ (phần lớn là cán bộ cơ sở) được đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị và văn hóa. Đồng thời, tiến hành luân chuyển hàng trăm cán bộ đi các huyện, xã, nhằm giúp cán bộ gần dân, hiểu dân hơn, tăng cường mối liên hệ gắn bó chặt chẽ với nhân dân, tìm hiểu đời sống, nguyện vọng của họ để kịp thời điều chỉnh, đưa ra những quyết sách phù hợp. Đội ngũ cán bộ luân chuyển được Tỉnh ủy hướng dẫn trực tiếp về phong cách lãnh đạo, điều hành, cách xây dựng nghị quyết, làm các loại văn bản theo đúng thể thức hành chính..., nên trình độ lãnh đạo, điều hành của cán bộ cơ sở có bước tiến bộ đáng kể, chủ động và tự tin hơn trong công việc.

Do được đào tạo, bồi dưỡng về mọi mặt, nên chất lượng cán bộ cơ sở được nâng lên rõ rệt so với trước. Hiện nay, trong số 1.522 đồng chí cấp ủy viên cơ sở của toàn tỉnh, tỷ lệ nữ chiếm 13,8%, người dân tộc thiểu số chiếm 67%. Về trình độ học vấn: cán bộ có bằng tiểu học chiếm 18,9%, trung học cơ sở chiếm 54%, trung học phổ thông chiếm 26,5%. Về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: 16,4% cán bộ có trình độ trung học chuyên nghiệp; 2% cao đẳng và 3% đại học. Về lý luận chính trị: sơ cấp chiếm 17,3%, trung cấp chiếm 39,6%, cao cấp, cử nhân chiếm gần 1%. Đội ngũ cấp ủy viên cơ sở nhìn chung đều nhiệt tình, có ý thức trách nhiệm trong công tác, có bản lĩnh chính trị vững vàng, thể hiện được tính tiên phong gương mẫu.

Hai là, quan tâm đầu tư cho công tác kết nạp đảng viên mới phù hợp với điều kiện của tỉnh vùng cao, có nhiều đồng bào dân tộc ít người.

Trên cơ sở những quy định của Trung ương về tiêu chuẩn kết nạp đảng viên mới, Tỉnh ủy Lào Cai đã vận dụng một cách sáng tạo quy định của Điều lệ Đảng về công tác phát triển đảng viên phù hợp với đặc điểm của tỉnh vùng cao, nhiều dân tộc: đối với vùng thành thị, người có nguyện vọng gia nhập Đảng phải có trình độ học vấn tối thiểu hết bậc trung học cơ sở; riêng đối với người dân tộc thiểu số, phải có trình độ tiểu học trở lên. Nhờ đó, từ năm 2005 đến nay, toàn tỉnh kết nạp được 2.879 đảng viên (chỉ tính riêng 9 tháng đầu năm 2007 kết nạp được 1.889 đảng viên), nâng tổng số đảng viên của toàn Đảng bộ lên 24.879 đồng chí. Do làm tốt công tác kết nạp đảng viên, nên số thôn, bản "trắng" đảng viên ngày càng giảm. Nếu như tính đến cuối năm 2005, toàn tỉnh còn 60% thôn bản chưa có tổ chức đảng, thì đến nay chỉ còn 30 thôn, bản chưa có đảng viên. Đây là thành quả đáng ghi nhận của đảng bộ tỉnh trong công tác phát triển đảng viên, nhằm tăng cường chất lượng đội ngũ cán bộ ở cơ sở, đồng thời đưa Đảng đến gần với đồng bào hơn, thực sự sát cánh cùng nhân dân, định hướng và giúp dân nâng cao trình độ nhận thức, tích cực giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, ổn định hình hình trật tự xã hội trên địa bàn.

Ba là, không ngừng nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy thường xuyên chỉ đạo Ban Tổ chức Tỉnh ủy và các đảng bộ trực thuộc duy trì, nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ. Đặc biệt, chú trọng bảo đảm sự thống nhất giữa ý chí và hành động trong cấp ủy trên cơ sở thực hiện nghiêm túc chế độ phê bình và tự phê bình. Nội dung sinh hoạt tập trung vào những vấn đề bức xúc, thiết thực ở cơ quan, đơn vị với hình thức phù hợp, bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu. Đồng thời, chỉ đạo các ban đảng làm tốt công tác kiểm tra, tham mưu giúp thường trực cấp ủy chỉnh sửa kịp thời những hạn chế, thiếu sót trong quá trình hoạt động (nếu có). Hằng năm, trên cơ sở hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương về đánh giá, phân xếp loại chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, Tỉnh ủy Lào Cai tập trung chỉ đạo các cấp ủy cụ thể hóa thành những tiêu chí cụ thể phù hợp với đặc điểm, tình hình của từng loại hình tổ chức cơ sở đảng, lấy đó làm căn cứ xem xét, công nhận tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh trên cơ sở chú trọng chất lượng, bảo đảm đúng nguyên tắc, quy trình, khách quan, công khai, dân chủ. Do đó, đã giúp cấp ủy đánh giá sát tình hình thực tế, khắc phục tình trạng chạy theo thành tích. Đối với tổ chức cơ sở đảng yếu kém, Tỉnh ủy chỉ đạo các cấp ủy xác định nguyên nhân, tìm ra các giải pháp cụ thể trong thời gian sớm nhất để từng bước vươn lên. Chính vì vậy, số tổ chức cơ sở đảng yếu kém ngày càng giảm, lượng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh ngày tăng đáng kể. Năm 2006, Đảng bộ tỉnh Lào Cai có 83,3% tổ chức cơ sở đảng đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh, 15,8% hoàn thành nhiệm vụ và chỉ có 0,87% yếu kém; có 76,47% đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ, 22,6% đủ tư cách, hoàn thành nhiệm vụ và 0,94% vi phạm tư cách.

Tuy nhiên, hiện nay trong tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng bộ tỉnh Lào Cai vẫn còn một số mặt tồn tại, yếu kém: Nội dung sinh hoạt của tổ chức đảng và các đoàn thể còn nghèo nàn, hình thức sinh hoạt đơn điệu. Trình độ, năng lực của cán bộ cơ sở ở không ít nơi còn hạn chế cả về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị và quản lý nhà nước. Ở một số tổ chức cơ sở đảng xã, phường, thị trấn, việc phổ biến, tuyên truyền và đưa nghị quyết cấp trên vào cuộc sống chưa đạt yêu cầu đề ra; nghị quyết mới chỉ tới đảng viên mà chưa được phổ biến sâu rộng trong quần chúng; hoạt động triển khai thực hiện nghị quyết, xây dựng chương trình hành động còn nặng về hình thức, chưa cụ thể, không ít nghị quyết chuyên đề chưa được xây dựng kịp thời, chưa thực sự đáp ứng yêu cầu thực tế của địa phương. Việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng tuy có tiến bộ nhưng vẫn còn biểu hiện quan liêu hoặc dân chủ hình thức, có nơi để xảy ra tình trạng mất đoàn kết nội bộ. Nội dung sinh hoạt chi bộ, nhất là ở các xã vùng cao chậm được đổi mới, tinh thần tự phê bình và phê bình chưa cao. Đặc biệt, do trình độ của đội ngũ cán bộ chưa đồng đều, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, nên đã xảy ra tình trạng sinh hoạt chi bộ "lạc đề", sự bàn bạc, thảo luận không tập trung, nên ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt. Trong sinh hoạt của tổ chức cơ sở đảng khối cơ quan, có tình trạng lẫn lộn giữa sinh hoạt chuyên môn với sinh hoạt đảng. Việc đánh giá đảng viên, tổ chức cơ sở đảng ở một số nơi vẫn chưa đúng thực chất: đảng viên được xếp loại hoàn thành nhiệm vụ và chi bộ xếp loại trong sạch, vững mạnh, nhưng hiệu quả hoạt động và thực hiện nhiệm vụ chưa cao. Tính chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, đảng viên ở một số nơi còn mờ nhạt.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2005 - 2010, xác định: "Dồn sức tập trung xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng gắn với xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, nhất là chi bộ ở khu vực nông thôn...". Thực hiện quan điểm trên, ngày 28-12-2006, Tỉnh ủy Lào Cai ban hành Nghị quyết về "Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng tỉnh Lào Cai giai đoạn 2006 - 2010". Mục tiêu của Đảng bộ tỉnh là, phấn đấu đến năm 2010, có 90% tổ chức cơ sở đảng xã, phường, thị trấn hoàn thành nhiệm vụ, trong đó 75% đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh; 98% tổ chức cơ sở đảng thuộc loại hình cơ quan hành chính, sự nghiệp, lực lượng vũ trang hoàn thành nhiệm vụ, trong đó 80% đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh. Phấn đấu các thôn, bản, tổ dân phố, trường học, trạm y tế xã, phường, thị trấn đều có đảng viên; 70% thôn, bản, tổ dân phố có tổ đảng.

Để thực hiện mục tiêu trên, các cấp ủy tăng cường tập trung lãnh đạo xây dựng và củng cố tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh; nâng cao trách nhiệm lãnh đạo trong thực hiện nhiệm vụ chính trị đối với tổ chức đảng, tập trung vào các nhiệm vụ chủ yếu sau:

Thứ nhất, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quản lý và rèn luyện cán bộ, đảng viên gắn với cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", nhằm giúp cán bộ, đảng viên hiểu rõ vai trò hạt nhân chính trị của tổ chức cơ sở đảng; đồng thời nhận thức sâu sắc vị trí, ảnh hưởng của mình đối với sự phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội... trên địa bàn. Thúc đẩy công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, sử dụng cán bộ gắn với thực hiện nghiêm túc quy trình đánh giá, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý.

Thứ hai, tập trung sự chỉ đạo của cấp ủy các cấp trong việc tổ chức thực hiện các chương trình, đề án, nghị quyết, kế hoạch đã được phê duyệt, bảo đảm thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của tổ chức cơ sở đảng theo quy định của Trung ương; bảo đảm lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, an ninh - quốc phòng, lãnh đạo công tác chính trị, tư tưởng, công tác tổ chức, cán bộ và lãnh đạo các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội.

Thứ ba, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, chất lượng cấp ủy, chất lượng lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng và kỹ năng điều hành của ban chi ủy, bí thư chi bộ theo các hướng chủ yếu: 1 - Cải tiến việc ra nghị quyết, nâng cao chất lượng nghị quyết, lấy đây làm cơ sở tiền đề cho việc triển khai tốt nghị quyết trong thực tế. 2 - Thực hiện nghiêm túc chế độ tự phê bình và phê bình; mở rộng dân chủ trong sinh hoạt đảng. 3 - Lãnh đạo công tác phát triển đảng viên, đặc biệt quan tâm đến các thôn, bản chưa có đảng viên, và chú trọng nguồn phát triển đảng viên từ các đối tượng trẻ tuổi, là công nhân, nông dân, quân nhân xuất ngũ hoặc phục viên. Cấp ủy cơ sở xây dựng chương trình, kế hoạch phát triển đảng viên hằng quý, hằng năm; đặc biệt coi trọng chất lượng đảng viên mới kết nạp, tránh tình trạng chạy theo thành tích. 4 - Nâng cấp các chi bộ có đủ điều kiện thành đảng bộ.

Thứ tư, tiến hành rà soát, đánh giá, quy hoạch, bồi dưỡng, đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức xã và đảng viên ở cơ sở. Mạnh dạn bố trí cán bộ trẻ mới được đào tạo nhằm đổi mới, trẻ hóa đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý. Tạo điều kiện để tuyển lựa, đào tạo cơ bản, chính quy những cán bộ có phẩm chất, năng lực để đưa về công tác tại cơ sở.

Thứ năm, tăng cường công tác kiểm tra của ủy ban kiểm tra cấp trên đối với cơ sở, chú trọng các loại hình doanh nghiệp, cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp. Kiên quyết xử lý kỷ luật nghiêm minh, kịp thời đối với những trường hợp vi phạm kỷ luật. Nâng cao sự lãnh đạo của cấp trên đối với cơ sở, khắc phục bệnh quan liêu, hành chính; phân công nhiệm vụ cho ủy viên ban chấp hành các cấp trực tiếp chỉ đạo, nắm bắt tình hình cơ sở. Đồng chí cấp ủy viên cơ sở đảng xã, phường, thị trấn phải theo dõi, chỉ đạo tới từng thôn, bản, tổ dân phố; hằng tháng phải xuống cơ sở ít nhất một lần để nắm bắt tình hình, chỉ đạo củng cố tổ chức cơ sở đảng.

Với các giải pháp tích cực và đồng bộ trên, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng bộ tỉnh Lào Cai có nhiều chuyển biến, đáp ứng thiết thực yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.