TCCSĐT - Một trận động đất mạnh kỷ lục 8,9 độ richte xảy ra lúc 2 giờ 46 phút chiều qua tại Nhật Bản đã gây ra đợt sóng thần cao tới 10m, tàn phá vùng bờ biển duyên hải rộng lớn. Tính đến ngày 12-3 đã có khoảng 1.800 người thiệt mạng và mất tích. Những con số này được dự đoán sẽ tiếp tục tăng cao. Công tác cứu hộ đang được tiến hành khẩn trương.

Tổn thất nặng nề

Tâm chấn động đất nằm ngoài khơi bờ biển Đông Bắc Nhật Bản, dưới độ sâu 24km, cách thủ đô Tokyo 400km về phía Đông Bắc, dọc theo biển Thái Bình Dương và đã gây ra sóng thần ở nhiều vùng ven biển.

Động đất đã phá hủy hoàn toàn thành phố đông bắc Sen-dai. Cảnh sát cho biết, 200 đến 300 thi thể nạn nhân đã được tìm thấy dọc bờ biển.

Đợt sóng thần cuốn theo xe ô tô và nhà cửa vào trong đất liền, biến các khu nhà ở của dân, ruộng lúa thành biển rác.

Văn phòng đối phó khẩn cấp động đất và sở cảnh sát tỉnh Mi-y-a-gi - một trong những khu vực chịu thiệt hại nặng nề nhất trong trận động đất, cho biết sáng nay, 1.300 người đang đã được sơ tán đến sân bay Sen-dai, song vẫn còn rất nhiều người đang mắc kẹt tại các trường mầm non, trường tiểu học, bệnh viện và các tòa nhà cao tầng ở hai thành phố duyên hải I-si-no-ma-ki và Ke-sen-nu-ma thuộc tỉnh trên.

Nhiều đám cháy qua đêm xuất hiện tại Ke-sen-nu-ma, thuộc quận Mi-y-a-gi. Tại nơi này tới một phần ba thành phố bị chìm dưới nước.

Tại thành phố Mi-na-mi-so-ma thuộc quận Fu-kư-si-ma, khoảng 1.800 ngôi nhà bị phá hủy. Hãng tin Kyodo đưa tin nói rằng một đập nước phía Đông Bắc Phu-kư-si-ma bị vỡ bờ, cuốn trôi nhiều nhà cửa.

NHK đưa tin, ít nhất 97 vụ hỏa hoạn đã xảy ra ở chín tỉnh, nhiều nhất là ở Mi-y-a-gi. Tại Chi-ba, một nhà máy lọc dầu của công ty Cosmo Oil bốc cháy do động đất làm rò rỉ khí ga.

Một quan chức thuộc Cơ quan Cảnh sát quốc gia Nhật Bản cho biết: “Tổn thất lớn đến mức chúng tôi cần rất nhiều thời gian để thu thập và thống kê chính xác”.

Cơ quan Quản lý Thảm họa và cứu hỏa quốc gia cho biết: trận sóng thần còn để lại thành phố biển Ri-ku-den Ta-ka-ta với 23 nghìn dân ở trong tình trạng tan nát và hỗn loạn.

Đường sắt Nhật Bản mất liên lạc với chuyến tàu tốc hành chở người theo tuyến ven bờ biển. Cạnh đó một tàu biển chở 100 người được ghi nhận là mất tích.

Giới chuyên môn đánh giá đây là trận động đất mạnh hơn 8.000 lần trận động đất đã tàn phá Chit-chơt, Niu Di-lân, tháng trước. Là trận động đất mạnh nhất tại Nhật Bản kể từ khi bắt đầu có số liệu thống kê, cuối thế kỷ 19. Cơn địa chấn xảy ra ở một nơi cách bờ biển 125 km, khiến lệnh cảnh báo sóng thần được ban bố trên khắp vùng Thái Bình Dương, kể cả những khu vực rất xa như Nam Mỹ và toàn bộ duyên hải miền tây Mỹ. Hàng ngàn người bỏ chạy khỏi các làng ven biển ở châu Á.

Ngày 12-3. 4 người đã bị thương trong một vụ nổ xảy ra tại lò phản ứng hạt nhân số 1 của Nhà máy điện hạt nhân Phưcưsima số 1 (Fu-kư-si-ma No. 1) tại tỉnh Phu-cư-si-ma. Công ty Điện lực Tô-ki-ô, đơn vị điều hành nhà máy này, cho hay vụ nổ xảy ra vào khoảng 3 giờ 36 phút chiều 12-3 (giờ địa phương). Nhà máy điện hạt nhân Phu-cư-si-ma số 1 là một trong số các nhà máy điện hạt nhân bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ trận động đất. Vụ nổ xảy ra trong bối cảnh Cơ quan an toàn hạt nhân Nhật Bản vừa ra lệnh cho nhà máy này xả bớt khí phóng xạ để bảo vệ lò phản ứng.

Nhà chức trách cũng đã ban bố tình trạng khẩn cấp tại nhà máy điện hạt nhân Phu-cư-si-ma số 2. Trung tâm hạt nhân và an toàn công nghiệp đã đo được lượng bức xạ cao gấp khoảng 1.000 lần mức bình thường trong phòng điều khiển của lò phản ứng số 1 tại nhà máy Phu-kư-si-ma số 1.Theo Cơ quan này, đây là trường hợp rò rỉ phóng xạ đầu tiên từ thảm họa này.

Trong khi Cơ quan an toàn hạt nhân phủ nhận lượng bức xạ sẽ đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của cư dân ở gần đó, thì tác động của trận động đất dường như đã lan rộng khi cơ quan này khuyến cáo người dân sống tại khu vực gần nhà máy hạt nhân Phu-kư-si-ma số 2 cũng cần sơ tán.

Do có những trục trặc tại nhà máy số 2, Chính phủ Nhật Bản đã ra lệnh khẩn cấp thành lập một Ban điều hành hai nhà máy ở tổ hợp Phu-kư-si-ma để để đối phó với với việc mất kiểm soát cơ chế hoạt động bình thường của các nhà máy..

Cơ quan này cũng cho biết lượng bức xạ ở gần cổng chính của nhà máy cũng cao hơn tám lần mức bình thường.

Các nhà chức trách đã mở rộng khu vực sơ tán cho cư dân trong vùng lân cận nhà máy số 1 từ bán kính 3km đến 10 km theo lệnh của Thủ tướng Na- ô -tô Kan khi ông đến thị sát cơ sở này.

Chính phủ cũng tuyên bố rằng nhà máy Phu-kư-si-ma số 2 nhà máy đang trong trạng thái khẩn cấp cùng với Nhà máy số 1, và mở rộng các khu vực sơ tán bao gồm các vùng lân cận Nhà máy số 2.

Theo đó, việc sơ tán bao gồm cư dân sống trong bán kính 3 km của nhà máy Phu-kư-si-ma số 2

Cho đến hôm nay, chín tuyến đường sắt cao tốc bị đóng cửa, ít nhất 464 chuyến bay nội địa bị hủy bỏ.

Cảnh sát Tô-ky- ô cho biết: hơn 120.000 người ở thủ đô đã không thể trở về nhà vào chiều thứ sáu do các đoàn tàu bị ngừng hoạt động và giao thông ùn tắc.

Chiến dịch cứu trợ quy mô lớn

Ngay sau khi trận động đất kèm sóng thần xảy ra, một chiến dịch cứu hộ, cứu trợ nạn nhân quy mô lớn đang được thực hiện tại Nhật Bản.

Thủ tướng Na-ô-tô Kan đã triệu tập một cuộc họp nội các khẩn cấp sáng sớm ngày hôm nay trước khi lên máy bay đích thân đến khu vực xảy ta thảm họa.

Quân đội Nhật Bản đã huy động hàng ngàn binh lính, 300 máy bay và 40 tàu thuyền cho các nỗ lực cứu hộ.

Tổng thống Mỹ Ba-răc O-ba-ma cho biết, một tàu sân bay Mỹ đang ở Nhật Bản để hỗ trợ công tác cứu trợ, cứu hộ trong khi đó, một chiếc tàu sân bay khác đang trên đường tới nước này.

Tính đến nay, đã có hàng chục nhà lãnh đạo các nước đề nghị được giúp đỡ Nhật Bản sau thảm họa kinh hoàng.
 
Thủ tướng Việt Nam gửi điện thăm hỏi Chính phủ và nhân dân Nhật Bản
 
Được tin ngày 11- 3 năm 2011, tại nhiều vùng của Nhật Bản đã xảy ra động đất và sóng thần gây tổn thất nghiêm trọng về người và tài sản, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã gửi điện tới Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan, bày tỏ lời thăm hỏi chân thành đến nhân dân vùng bị nạn. Cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Gia Khiêm cũng gửi điện thăm hỏi tới Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Takeaki Matsumoto.

Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) đã được huy động tới mức tối đa với 50.000 lính để cứu hộ và tất cả các nguồn lực có sẵn của SDF cũng được điều động nhanh chóng để nỗ lực làm giảm tối đa mọi tổn thất về người và của tại các khu vực bị phá hủy bởi động đất và sóng thần.

Khoảng 190 máy bay, 25 tàu lớn đã được phái đến vùng đông bắc Nhật Bản. Bộ trưởng Quốc Phòng Nhật Bản To-si-mi Ki-ta-da-oa nói: “Tôi muốn tất cả mọi người tiếp tục làm hết khả năng của mình” cùng với các nỗ lực cứu trợ.

Bộ Quốc Phòng Nhật Bản cũng cho biết: hôm nay họ đã nhận sự hợp tác của quân đội Mỹ trong công tác cứu hộ.

Lực lượng phòng vệ Nhật Bản sẽ tiến hành phối hợp với quân đội Mỹ, sử dụng các tàu hải quân lớn của Mỹ để chuyển khoảng 900 lính thuộc lực lượng phòng vệ mặt đất và khoảng 250 phương tiện chuyên chở cho hoạt động cứu hộ lần này; phối hợp với hạm đội bay 7 của Mỹ để tiến hành tìm kiếm, cứu hộ ngoài khơi bờ biển Thái Bình Dương ở phía đông bắc Nhật Bản.

Trong số khoảng 20.000 nhân viên SDF được điều động, khoảng 11.000 người đến từ các vùng trên khắp Nhật Bản như Hoc-kai-do và Fu-ku-o-ka.

Các nhân viên liên lạc của lực lượng phòng vệ Nhật Bản cũng đã được gửi tới các cơ quan tại các quận Hoc-kai-do, Mi-y-a-gi , I-oa-te, A-ki-ta, A-o-mo-ri, Phu-kư-si-ma và Y-a-ma-ga-ta để phối hợp công việc cứu hộ tại các địa phương này.

Nhiều máy bay trực thăng thuộc đội phòng vệ hàng hải đang cố gắng giải cứu khoảng 80 người bị mắc kẹt trên một chiếc tàu gần I-si-no-ma-ki tại quận Mi-y-a-gi, trong khi các máy bay trực thăng thuộc lực lượng phòng vệ mặt đất đang kéo những người bị mắc kẹt trong một trường tiểu học ở thành phố Oa-ta-ri, cũng thuộc quận Mi-y-a-gi.

Đến 15 giờ 30 phút (theo giờ địa phương), Cơ quan An toàn hạt nhân Nhật Bản cho biết: họ đã giải phóng thành công áp suất khí tại lò phản ứng số 1 tại Nhà máy Điện hạt nhân Phu-kư-si-ma.

Ban quản lý tàu Tô-ki-ô cho biết: đến sáng nay bốn đoàn tàu đang chạy trong một khu vực ven biển tại quận Mi-y-a-gi và I-oa-te hiện vẫn mất tích sau cơn sóng thần gây ra.

Hiện chưa có thống kê bao nhiêu người trên những chuyến tàu của Công ty Đường sắt phía đông Nhật Bản O-fu-na-to đang chạy tuyến đường sắt Sen-se-ki và Ke-sen-nu-ma khi xảy ra trận động đất có cường độ mạnh 8,9 độ richte.

Công ty này cho biết, trước đó, một đoàn tàu trên tuyến Sen-se-ki bị trật khỏi đường ray gần ga No-bi-ru sau động đất đã được tìm thấy. Cảnh sát tại quận Mi-y-a-gi đã giải cứu chín hành khách ra khỏi đoàn tàu bằng trực thăng./.