SCO tăng cường hiệu quả hợp tác

TCCSĐT - Ngày 25-11-2010, tại Đu-san-be, thủ đô Tat-gi-ki-xtan, diễn ra Hội nghị những người đứng đầu chính phủ các nước thành viên Tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO) để bàn về việc tăng cường hiệu quả hợp tác trong nhiều lĩnh vực, trong đó tập trung vào lĩnh vực kinh tế và nhân đạo, đồng thời thảo luận ngân sách của tổ chức này cho năm 2011.

Tham gia Hội nghị có Thủ tướng Nga V.Pu-tin, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo, Thủ tướng Ca-dăc-xtan Ca-rim Mac-xi-mốp và Phó Thủ tướng U-dơ-bê-ki-xtan Ba-tư Hôt-gia-ep. Với tư cách là quan sát viên có Phó Tổng thống I-ran Et-phan-đi-ơ Ra-him Ma-sai, Thủ tướng Pa-ki-xtan Rê-da Ge-la-nhi, Bộ trưởng Bộ ngoại giao Mông Cổ Hô-mô-gian Dan-đam-sa-tam và Bộ trưởng Bộ ngoại giao Ấn Độ Pri-nit Cô-rơ. Phó Tổng thống Áp-ga-ni-xtan Ca-rim Ha-li-ni tham dự với tư cách là khách mời.

Chủ đề trọng tâm của Hội nghị là hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, tài chính, khoa học và công nghệ, nông nghiệp, giáo dục và y tế. Hội nghị còn thông qua ngân sách năm 2011 và nhiều quyết định về tài chính và tổ chức hoạt động của SCO.

Về hợp tác phát triển năng lượng. Một trong những vấn đề chủ yếu được bàn thảo ở Đu-san-be là hợp tác trong lĩnh vực năng lượng giữa các nước SCO, trong đó điển hình nhất là sự hợp tác có hiệu quả giữa Nga và Trung Quốc với nhiều đề án quy mô lớn và dài hạn trong lĩnh vực dầu mỏ và khí đốt. Trước khi tổ chức Hội nghị, vào cuối tháng 10-2010, Bộ trưởng Bộ phát triển kinh tế Nga Na-bi-u-lin đề xuất thành lập diễn đàn thảo luận của giới kinh doanh và đại diện chính phủ các nước SCO trong lĩnh vực năng lượng - nhiên liệu dưới sự bảo trợ của Hội đồng doanh nghiệp SCO, nhằm nâng cao sự hiểu biết về nhu cầu năng lượng của các nước thành viên, trên cơ sở đó đẩy mạnh sự hợp tác quốc tế.

Về phát triển mạng lưới giao thông. Một hướng hợp tác quan trọng giữa các thành viên SCO được bàn thảo là xây dựng và phát triển mạng lưới giao thông, hiện đại hoá và nâng cấp các tuyến giao thông hiện có, phát triển các tuyến giao thông ô tô và đường sắt mới để chuyên chở hàng hoá nội khối và sang Châu Âu. Đây là hướng có ý nghĩa rất quan trọng đối với các nước thành viên SCO không có biển. Với mạng lưới giao thông này, các nước đó sẽ có điều kiện tiếp cận tới hải cảng của các nước thành viên có biển. Đây là hướng tạo thêm nhiều việc làm trong điều kiện khủng hoảng tài chính - kinh tế hiện nay.

Hợp tác trong lĩnh vực công nghệ cao. Một hướng phát triển hợp tác mới giữa các nước SCO là lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao như thông tin và viễn thông. Về hướng hợp tác này, Chính phủ Liên bang Nga đề nghị các nước thành viên SCO xúc tiến xây dựng 2 đề án là “Tổ chức hợp tác xuyên quốc gia có sử dụng chữ ký điện tử của các nước thành viên SCO” và “Siêu xa lộ thông tin cao tốc của SCO”.

Hợp tác trong lĩnh vực tài chính. Một nội dung then chốt để xúc tiến các đề án hợp tác là bảo đảm tài chính dựa trên các điều kiện thuận lợi. Dự kiến, các nước SCO sẽ xây dựng Tài khoản đặc biệt của SCO dựa trên các cơ chế minh bạch, tin cậy, dễ hiểu, dễ kiểm soát và tính tới quan điểm của tất cả các bên có liên quan. Việc bảo đảm tài chính cho các đề án của SCO được thực hiện thông qua các thế chế như Ngân hàng phát triển Á - Âu, Quỹ chống khủng hoảng của Cộng đồng kinh tế Á - Âu, Ngân hàng liên quốc gia SCO, Công ty đầu tư của Trung Quốc và nhiều công ty đầu tư của các nước khác.

Hợp tác trong lĩnh vực an ninh. Biện pháp quan trọng nhằm củng cố và tăng cường hợp tác trong lĩnh vực an ninh là các cuộc diễn tập quân sự mang tên “Sứ mệnh hoà bình-2010” của quân đội các nước SCO được tổ chức tháng 9-2010. Nguy cơ khủng bố, chủ nghĩa cực đoan và chủ nghĩa ly khai đòi hỏi các nước SCO phải tăng cường hợp tác an ninh. Nga và Trung Quốc đang tích cực xây dựng tiềm lực chính trị của SCO để chống buôn lậu ma tuý và sẽ đề xuất các sáng kiến trong lĩnh vực này lên Hội đồng báo an Liên hợp quốc. SCO sẽ hợp tác với Tổ chức Hiệp ước an ninh tập thể để nghiên cứu xây dựng vành đai an ninh nhằm chống khủng bố, chống ma tuý và bảo đảm an ninh tài chính.

Xây dựng lộ trình hoạt động 10 năm của SCO. Tại Hội nghị lần này, Chính phủ Nga đề nghị các nước SCO xây dựng lộ trình hoạt động phối hợp 10 năm. Những người đứng đầu chính phủ các nước SCO thoả thuận xúc tiến nghiên cứu các biện pháp cụ thể để thực hiện chương trình hợp tác kinh tế-thương mại cho 10 năm tới.

Về hợp tác nhân đạo. Các nước thành viên SCO đều có các biện pháp riêng rẽ trợ giúp nhân đạo cho Kiếc-gi-xtan trên cơ sở song phương. Thủ tướng Nga V.Pu-tin cho biết, Nga sẵn sàng hợp tác và hỗ trợ tích cực để góp phần bình thường hoá tình hình ở Kiếc-gi-xtan. Các nước thành viên SCO hy vọng ở Kiếc-gi-xtan sẽ thiết lập được bộ máy quyền lực có hiệu quả để tiếp tục phát triển đất nước.

Kết quả Hội nghị, các bên đã thống nhất ký nhiều văn kiện quan trọng, trong đó có Báo cáo của Ban thư ký SCO về việc thực hiện Chương trình hợp tác kinh tế - thương mại các nước thành viên; Báo cáo tài chính của SCO về sử dụng ngân sách năm 2009; Báo cáo của các uỷ ban kiểm toán viên ngoài của các nước thành viên SCO về thực hiện kiểm toán ngoài đối với hoạt động kinh tế-tài chính của các cơ quan thường trực của SCO; về phân bổ dự toán chi tiêu của Ban thư ký của SCO và Ủy ban chấp hành của cơ cấu chống khủng bố của SCO năm 2010; về tình hình nhân sự của các cơ quan thường trực của SCO. Ngoài ra, các thành viên của SCO còn thông qua Tuyên bố chung.

Hội nghị những người đứng đầu chính phủ các nước SCO năm 2010 đã tạo ra động lực mới cho sự phát triển hợp tác trong nhiều lĩnh vực, góp phần quan trọng củng cố an ninh và tăng cường sự ổn định trong khu vực./.