Mục lục Hồ sơ sự kiện số 137 (15-10-2010)

- Hindu giáo - tôn giáo chính của Ấn Độ

Hindu giáo (đạo Hindu- Hindouism) được coi là tôn giáo trục, mang đậm bản sắc Ấn Độ. Hindu giáo không có người sáng lập, không có hệ thống giáo đường, chỉ dựa vào các đạo sĩ. Theo K.Marx, Hindu giáo thể hiện sự dung hợp giữa các mặt đối lập, vừa khắc kỷ vừa dung tục, vừa là tôn giáo của thày tu vừa là tôn giáo của các vũ nữ. Tín ngưỡng cốt lõi của đạo Hindu là một linh hồn vô cùng thủy chung gọi là Bà la môn (Brahman).

Linh hồn tuyệt đối là:

- Brahma, Đức sáng tạo;

-Vishnu, Đức bảo vệ;

- Shiva, Đức phá hủy.

*** Vấn đề và bình luận

TS. Vũ Tuyết Loan - Ấn Độ giáo trên các nẻo đường Đông Nam Á

Nền văn hóa, tôn giáo Ấn Độ đã in dấu trên các nẻo đường Đông Nam Á. Quốc gia này đã mang gì đến nơi đây? Vì sao nói Ấn Độ là “món nợ văn hoá” đối với Đông Nam Á? Phải chăng đó là Ấn Độ giáo mà Đông Nam Á đã thu nhận?

Đỗ Thu Hà - Ahimsa - ngọn đuốc soi đường cho thế giới hòa bình

Ahimsa là một trong những nguyên lý quan trọng của các tôn giáo Ấn Độ như Hinđu giáo, Phật giáo và đạo Jaina. Có nghĩa là bất tổn sinh, không gây hại cho mọi sinh vật trên thế giới này (nghĩa đen của nó là không dùng bạo lực), Ahimsa là một nguyên tắc cư xử ngăn cấm việc giết chóc hay làm hại các sinh vật hiện tồn. Được đánh giá là điều luật lớn nhất trong số các điều luật, Ahimsa hay bất bạo động là đóng góp lớn lao của Hindu giáo cho nhân loại.

Việt Ân - Kavadi: Từ sự hành xác đến ánh sáng tâm linh

Trong lễ hội của người Hindu có một nghi thức tôn giáo được gọi là kavadi. Thông qua nghi thức này, những người mộ đạo nhấn mạnh sự lệ thuộc của họ vào thần thánh, nhất là thần chiến tranh Murugan. Họ tự làm cho mình phải chịu sự đau đớn, thống khổ để khẩn nài thần Murugan giúp đỡ.

Thu Hằng - Xung đột Ấn Độ - Pakistan dưới góc nhìn tôn giáo

Những mâu thuẫn dân tộc, tôn giáo phức tạp ở vùng đất Kashmir đã gây ra sự đối đầu gay gắt giữa Ấn Độ và Pakistan. Kể từ năm 1947, thời điểm Ấn Độ và Pakistan bị chia để trị cho đến nay, giữa hai quốc gia này đã xảy ra ba cuộc chiến tranh vào các năm 1947, 1965 và 1971 (hai lần đầu có liên quan đến vấn đề Kashmir, lần thứ ba có liên quan đến sự ra đời của nước Cộng hoà nhân dân Bangladesh). Nguyên nhân chính gây ra những vụ xung đột này là vấn đề tôn giáo.

Quốc Hưng - Cuộc tranh chấp Ayodhya đã được tháo ngòi?

Cuộc tranh chấp Ayodhya kéo dài nhiều thập niên qua chủ yếu xoay quanh quyền sở hữu Ayodhya, khu vực được coi là “mảnh đất thiêng” của người Hindu. Họ tin rằng đây là nơi chào đời của Thần Ram - một trong những hiện thân của Thần Vishnu, trong khi người Hồi giáo lại bằng mọi cách bảo vệ thánh điện Babri Masji được xây dựng tại đây.

*** Bên lề sự kiện

Thùy Phương - Đạo Hindu trên thế giới

Tính đến nay, đạo Hindu đã có hơn 4.000 năm lịch sử, trong quá trình phát triển, văn hóa và tín ngưỡng Hindu giáo đã cùng với các hoạt động trao đổi thương mại và phong trào di dân du nhập vào các vùng đất khác nhau của thế giới. Từ năm 327 Trước công nguyên, thời điểm quốc vương Alexandros của Macedonia đã đưa quân xâm lược Ấn Độ, đạo Hindu bắt đầu du nhập vào châu Âu. Và ngay từ những năm đầu tiên sau công nguyên, cùng với phong trào di dân của Ấn Độ, đạo Hindu bắt đầu du nhập vào các nước Đông Nam Á: Myanma, Việt Nam, Campuchia, Malaysia, Indonesia…

Trọng Hùng - Đảo Bali- nơi gìn giữ văn hóa đạo Hindu

Hơn 90% dân số theo đạo Hindu, đảo Bali (Indonesia) vẫn giữ nguyên nền văn hóa đặc sắc của Ấn Độ giáo. Điều đó chắc chắn sẽ khiến nhiều người phải đặt dấu hỏi, tại sao Indonesia là một quốc gia đạo Hồi mà vẫn có vùng giữ nguyên bản sắc của đạo Hindu.

Mạnh Hùng - Đạo Hindu với những lễ hội độc đáo

Ấn Độ được biết tới là một đất nước của các lễ hội. Vì đây là quốc gia đa tôn giáo, nên các lễ hội của Ấn Độ rất đa dạng, trong đó có nhiều lễ hội dành cho mọi thành phần xã hội. Các lễ hội nổi tiếng và có nhiều người tham gia nhất Ấn Độ là các lễ hội Hindu và lễ hội của người Hồi giáo.

Đỗ Thu - Về Brahman - có thể bạn chưa biết

Nirguna Brahman - Đấng tuyệt đối. Để giải thích rằng Vị thần này có tồn tại và là có thực, trong Chandogya Upanishad có câu chuyện minh chứng cho điều này. Đó là câu chuyện về những cuộc bàn luận của Svetaketu về Brahman với cha cậu, Uddalaka Aruni, khi cậu muốn biết bằng chứng về việc Vị thần ấy, đấng vô hình, thực sự có tồn tại hay không?

Minh Phương - Linga - vũ trụ vô tận của Đạo Hindu

Khi hai thần Visnu và Brahma đang tranh cãi, một cột lửa hiện ra, không thấy khởi đầu cũng không thấy kết thúc. Shiva hiện ra từ trong cột lửa đó.

Tuấn Nga - Đạo Jaina ở Ấn Độ

Đạo Jaina - tôn giáo của người chiến thắng. Đó không phải là chiến thắng kẻ khác mà là chiến thắng ngay chính bản thân mình. “Giải thoát nằm trong bản thân ta”. Đạo Jaina là tôn giáo cực đoan nhất trong tất cả các tôn giáo ở Ấn Độ, bởi nó đi theo con đường “khổ hạnh” .

*** Kinh tế và hội nhập

Hải Vũ - Kinh tế châu Á: thêm những dự báo lạc quan

Năm 2009, khi Trung Quốc vượt qua Đức để trở thành nước xuất khẩu hàng hóa lớn nhất thế giới, nhiều chuyên gia kinh tế hàng đầu nhận định khủng hoảng tài chính toàn cầu đã giúp sức mạnh kinh tế từ Mỹ và Tây Âu chuyển sang châu Á. Chưa biết liệu châu Á có thể vươn lên thống trị nền kinh tế thế giới được không nhưng ngày càng có thêm nhiều các dự báo lạc quan về nền kinh tế năng động này.

*** Cửa sổ nhìn ra thế giới

Hương Ly - Nước Đức sau 20 năm thống nhất: Thành công nhiều, mâu thuẫn không ít

Ngày 3-10-1990, Hiệp ước Moscow về việc thống nhất hai miền của nước Đức đã lấy tên là Cộng hoà Liên bang Đức. Hai mươi năm sau, Cộng hoà Liên bang Đức đã chuyển sang giai đoạn phát triển mạnh mẽ và ổn định, song không phải mọi vấn đề của nước Đức mới đã được giải quyết.

Minh Duy - Cựu Tổng thống Pakistan P. Musharraf: Trở về vẫn hơn

Tin đồn về khả năng trở lại chính trường của cựu Tổng thống Pakistan Pervez Musharraf đã thành sự thật, khi đích thân vị chính khách đang sống lưu vong tại Anh này mới đây công bố với báo giới về việc ông thành lập chính đảng mới có tên gọi Liên đoàn Hồi giáo toàn Pakistan (APML), và sẽ về quê trong cuộc bầu cử vào năm 2013.

Lý Mạc Phù - Nói dễ, làm khó

Cuộc gặp cấp cao thường niên năm nay giữa EU và Trung Quốc thật chẳng suôn sẻ chút nào đối với cả hai. Có thể do con số 13, vì đây là cuộc cấp cao lần thứ 13 giữa hai bên. Hoặc cũng có thể bởi EU hoan hỉ về quyết định trao Giải thưởng Nobel về hoà bình vừa rồi. Nhưng chắc chắn, sự đối kháng lợi ích thiết thực khiến quan hệ hợp tác giữa hai bên khó bề có thể được thúc đẩy một cách đáng kể.

*** Tư liệu giải mật

- Nga - Mỹ và cuộc chiến giành quyền dẫn độ “Kẻ lái buôn thần chết”

Phần I

Victor Bout - Trùm buôn lậu vũ khí quốc tế

“Kẻ lái buôn thần chết” được coi là biệt danh của Victor Bout, doanh nhân người Nga bị bắt giam ở Thái Lan từ tháng 3-2008 đến nay. Bout bị bắt với cáo buộc cung cấp cho Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) 700 vũ khí chống máy bay loại MANPAD do Nga sản xuất, cũng như 5.000 khẩu AK-47, hàng triệu viên đạn, vô số súng trường dự phòng, mìn chống bộ binh, bộc phá C-4, thiết bị quan sát ban đêm, xe thông tin không người lái và máy bay siêu nhẹ của Nga có thể được trang bị đầy đủ dàn phóng lựu và tên lửa.

*** Văn hóa - xã hội

Trí Minh - Nước sạch từ nước mặt, nước nhiễm độc

Thông qua công nghệ lọc nước không dùng hóa chất, thân thiện với môi trường và giá thành phải chăng; nước mặt, nước bị nhiễm độc sẽ biến thành nước sạch mà vẫn giữ được các khoáng chất có lợi cho cơ thể. Đó là biện pháp hữu hiệu đối với các khu vực phải đối mặt với tình trạng nguồn nước bị nhiễm độc, gây bất an cho người dân. Nhưng vì sao nó chưa được nhân rộng?

Quốc Anh - Thanh thiếu niên đồng tính tự tử ở Mỹ: Một khuynh hướng xấu

Chỉ trong tháng 9-2010, tại Mỹ đã diễn ra bốn vụ tự tử với nạn nhân đều là người đồng tính nam. Nguyên nhân chính dẫn đến hành động mất ý chí đó là do họ phải chịu đựng quá nhiều và quá lâu những lời châm chọc, đe dọa của bạn bè và cộng đồng.

*** Văn học - nghệ thuật

Mỹ An - Nhà văn Peru đoạt giải Nobel: “Tôi luôn muốn đặt một chân vào thế giới thực…”

“Đây không phải là giải thưởng dành riêng cho một nhà văn, một tác phẩm mà cho cả nền văn học viết bằng tiếng Tây Ban Nha. Tôi hy vọng mình sẽ còn sống sót được lâu dài sau giải Nobel. Tôi sẽ viết cho đến ngày cuối của cuộc đời. Tôi không nghĩ giải Nobel có thể thay đổi phong cách, đề tài của mình. Tôi hy vọng, giải thưởng chỉ có thể thay đổi cuộc sống thường nhật của tôi”, nhà văn Mario Vargas Llosa phát biểu tại lễ họp báo sau khi giải Nobel Văn học 2010 được công bố với chiến thắng thuộc về ông.

*** Nhân vật với lịch sử

Trọng Bình - Adi Shankara: Nhà cải cách phục hưng đạo Hindu

Adi Shankara là nhà hiền triết nổi tiếng của Ấn Độ thời Trung Cổ, ông là người đầu tiên củng cố học thuyết Advaita Vedanta - một trường phái trong thuyết nhất nguyên Vedanta của Ấn Độ. Vào khoảng thế kỷ VIII, nhà cải cách nổi tiếng của Ấn Độ Adi Shankara đã tiếp thu một số giáo lý của đạo Phật, đạo Kỳ Na (Jaina) và tiến hành cải cách đạo Bà la môn, thành đạo Hindu.

*** Tuần trong 5 phút

- Việt Nam

- Thế giới