TCCS - Một trong những định hướng lớn của thành phố Hà Nội đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 là: “Đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế dựa trên ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”. Nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn 2020 - 2025 của thành phố cũng xác định: “Phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần phát triển Thủ đô hiện đại, văn minh”. Điều đó cho thấy quyết tâm của Hà Nội trong việc trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo dẫn đầu cả nước.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ và các đại biểu tham quan dây chuyền sản xuất tại Nhà máy Hanwha Aero Engines (Khu công nghệ cao Hoà Lạc), tháng 7-2020_Ảnh: TTXVN

Chiến lược dài hạn

Thủ đô Hà Nội có lợi thế mạng lưới hạ tầng về khoa học công nghệ mạnh, tập trung các trường đại học, cao đẳng, trung tâm nghiên cứu, ứng dụng công nghệ dồi dào, có vị thế hàng đầu của cả nước. Trong những năm qua, các cấp lãnh đạo luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đưa ra nhiều cơ chế, chính sách mang tính đột phá, tăng cường đầu tư cho xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ theo hướng ưu tiên trọng điểm quốc gia, liên tục đổi mới công tác quản lý khoa học và công nghệ phù hợp với tình hình mới theo hướng tạo điều kiện tối đa cho đổi mới sáng tạo. Triển khai những cơ chế, chính sách phù hợp, Hà Nội đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trong hoạt động khoa học và công nghệ, tạo đà cho việc hiện thực hóa những chủ trương, chính sách của thành phố về phát triển, xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ngày 9-9-2019, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội ra Quyết định số 4889/QĐ-UBND, về phê duyệt Đề án “Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2019 - 2025”, xác định nhiệm vụ đẩy mạnh tinh thần khởi nghiệp trong xã hội, thu hút sự quan tâm, tham gia và đầu tư của xã hội cho khởi nghiệp sáng tạo. Đề án khẳng định, Thủ đô Hà Nội luôn ưu tiên cho khởi nghiệp sáng tạo, coi việc phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong những mục tiêu quan trọng nhằm khuyến khích, hỗ trợ và thúc đẩy các ý tưởng phát triển để có thể trở thành những doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Theo đó, Đề án đề ra nhiều cơ chế, chính sách hấp dẫn mang tính đột phá, tạo hành lang thông thoáng cho phát triển khởi nghiệp sáng tạo.

Chương trình hành động số 07/CTr-UBND, ngày 9-1-2020, về “Thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2020” của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội nhấn mạnh việc đẩy mạnh việc nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng khoa học - công nghệ. Thành phố chủ động thực hiện tốt các nhiệm vụ quản lý về khoa học công nghệ, phát huy có hiệu quả các tiềm lực để hướng đến mục tiêu xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm sáng tạo, ứng dụng và chuyển giao công nghệ. Chủ động triển khai các nhiệm vụ, giải pháp tăng cường năng lực tiếp cận xu hướng công nghệ tiên tiến, hiện đại của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Xây dựng cơ chế, chính sách để doanh nghiệp có thể đầu tư nhiều hơn cho nghiên cứu khoa học và đổi mới công nghệ. Đẩy nhanh tiến trình xây dựng và hình thành các khu công nghệ cao, nông nghiệp công nghệ cao. Cùng với đó là ưu tiên triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tiếp cận nguồn vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp. Phát triển đội ngũ nhân lực khoa học và công nghệ trình độ cao, thu hút, trọng dụng cán bộ năng lực giỏi, trẻ trong và ngoài nước phục vụ sự phát triển của Thủ đô.

Mới đây, Nghị quyết số 20/NQ-HĐND, ngày 23-9-2021, của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội “về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025” tiếp tục khẳng định một trong những nhiệm vụ quan trọng của Thủ đô trong thời gian tới là phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo đó, Hà Nội tập trung các hoạt động nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao khoa học, công nghệ; phát triển thị trường khoa học và công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu; đa dạng hóa, hình thành mạng lưới các tổ chức dịch vụ môi giới, đánh giá, chuyển giao công nghệ, mua bán và nhượng quyền sử dụng… Xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ khuyến khích các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân đầu tư ứng dụng, đổi mới, chuyển giao công nghệ, đặc biệt là công nghệ nguồn, công nghệ mới. Đặc biệt, tập trung xây dựng, phát triển Khu Công nghệ cao Hòa Lạc thành trung tâm nghiên cứu, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo của Hà Nội và quốc gia. Phát triển công nghệ thông tin và truyền thông, ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin, công nghệ số trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển. Thành phố cũng đặt mục tiêu cơ bản hoàn thành xây dựng Chính quyền điện tử trước năm 2025, hướng tới hình thành chính quyền số thành phố Hà Nội; vận hành, khai thác hiệu quả Trung tâm dữ liệu về thành phố, kết nối đồng bộ, liên thông các cơ sở dữ liệu về dân cư, cán bộ, đất đai, hạ tầng kỹ thuật, môi trường, năng lượng…

Những kết quả bước đầu

Báo cáo của Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội về kết quả hoạt động khoa học và công nghệ năm 2020 đánh giá, hoạt động khoa học và công nghệ của thành phố đã có những bước tiến bộ quan trọng. Hà Nội là địa phương đi đầu cả nước bảo đảm cơ bản các nhiệm vụ khoa học và công nghệ được thực hiện theo phương thức tuyển chọn. Sản phẩm của các công trình nghiên cứu khoa học đã góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế Thủ đô, đồng thời nâng cao năng lực quản lý của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn. Trên 70% kết quả nghiên cứu được ứng dụng vào thực tiễn, trong đó 100% số dự án sản xuất thử nghiệm được áp dụng. Hoạt động thẩm định, đánh giá công nghệ đáp ứng đầy đủ, kịp thời các yêu cầu của thành phố về việc thẩm định, đánh giá trình độ công nghệ cho các dự án đầu tư trên địa bàn. Qua đó giúp thành phố và chủ đầu tư lựa chọn những công nghệ bảo đảm tiêu chuẩn môi trường, lựa chọn được công nghệ, thiết bị phù hợp tiên tiến, tiết kiệm chi phí, an toàn trong sản xuất, được thành phố và các sở, ngành đánh giá cao. Lĩnh vực sở hữu trí tuệ giúp các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và địa phương xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa, nhãn hiệu tập thể và chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm truyền thống nhằm nâng cao giá trị kinh tế của sản phẩm. Công tác cải cách hành chính trong lĩnh vực khoa học và công nghệ được quan tâm, kiện toàn, đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn tới của Thủ đô.


Báo cáo kết quả hoạt động khoa học và công nghệ thực hiện 6 tháng đầu năm 2021 của Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội cho biết, sở đã thực hiện kiểm tra tiến độ đối với 111/117 đề tài, dự án đang triển khai trong kế hoạch 2021; cấp mới giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ cho 2 doanh nghiệp, Hà Nội hiện có 96 doanh nghiệp khoa học và công nghệ đã được chứng nhận/tổng số 542 doanh nghiệp khoa học và công nghệ của cả nước; tổ chức thực hiện 22 dự án tài sản trí tuệ của địa phương theo Kế hoạch số 242/KH-UBND giai đoạn 2019-2020; hoàn thành 20 hồ sơ công bố hợp quy, 10 hồ sơ công bố hợp chuẩn, 1.770 hồ sơ đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu…

Về hạ tầng khoa học và công nghệ, Hà Nội đạt được nhiều kết quả quan trọng. Theo thông tin của Ban quản lý Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, hiện nay Khu thu hút được 94 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 89,3 tỷ đồng, trong đó có 52 dự án đang hoạt động. Nhiều dự án của các tập đoàn hàng đầu trong và ngoài nước đang có mặt và hoạt động tại Khu Công nghệ cao như: Hanwha Aerospace (Hàn Quốc), Tập đoàn Nidec và Tập đoàn Nissan Techono (Nhật Bản) và các tập đoàn lớn của Việt Nam như: Viettel, VNPT, Vingroup, FPT(1)… Đến nay, Khu Công nghệ cao Hòa Lạc thu hút được gần 9.000 học sinh, sinh viên và khoảng 13.000 người lao động đang học tập, làm việc. Về cơ bản đã hình thành được mạng lưới một số tổ chức nghiên cứu và phát triển (R&D) trong các lĩnh vực: Công nghệ, thông tin, điện tử viễn thông và phần mềm, công nghệ sinh học, trang thiết bị y tế, công nghệ cơ khí chính xác, công nghệ tự động hóa… Nhiều sản phẩm công nghệ cao như công nghệ 4G, 5G, thiết bị y tế kỹ thuật số, cấu kiện động cơ máy bay, các giải pháp phần mềm đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp lớn trên nền tảng Akaminds IOT, Akabot, điện thoại thông minh,… đã được sản xuất tại đây. Khu Công nghệ cao Hòa Lạc cũng đang hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, triển khai xây dựng nền tảng dữ liệu não người Việt tại Hệ tri thức Việt số hóa… Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia đặt tại đây với hy vọng sẽ thu hút các nguồn lực để tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cho Việt Nam trong thời gian tới.

Thành phố đã cụ thể hóa việc “hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” bằng việc phê duyệt Đề án “Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin đổi mới sáng tạo Hà Nội”. Vườn ươm đặt dưới sự điều hành của Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội được khai trương và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 1-2018 với chức năng tuyển chọn các cá nhân, nhóm cá nhân, doanh nghiệp có đề án, dự án, ý tưởng đổi mới sáng tạo lĩnh vực công nghệ thông tin có tính khả thi cao, hỗ trợ nhằm hoàn thiện các ý tưởng và phát triển các doanh nghiệp công nghệ thông tin. Có thể nói, sự ra đời của “Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin đổi mới sáng tạo Hà Nội” đánh dấu một bước đi mạnh mẽ và đầy quyết tâm của thành phố Hà Nội trong việc đề ra cơ chế, chính sách xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp, hỗ trợ và thúc đẩy phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp, xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành Thủ đô khởi nghiệp đổi mới, sáng tạo./.

----------------------

(1) Ủy ban nhân dân thành phố Hà nội: Báo cáo kết quả kiểm kê, đánh gia nguồn lực cơ sở vật chất hạ tầng kinh tế - xã hội của thành phố Hà Nội giai đoạn 2016 - 2020.