“Con bài kinh tế” - trọng tâm của cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2008

Cuộc chạy đua vào Nhà Trắng bắt đầu đi vào thực chất khi các ứng cử viên của cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ Mỹ nắm được trọng tâm của nước Mỹ hiện nay là vấn đề kinh tế và lần lượt công bố các kế hoạch phục hồi nền kinh tế đang trên đà suy thoái. “Con bài kinh tế” ngay lập tức đã giúp một số ứng cử viên vượt lên, giành lợi thế ngay trước thềm bầu cử sơ bộ ở tiểu bang Mi-chi-gân (Michigan) ngày 15-1.

Đáng chú ý nhất phải nói đến kế hoạch kích thích nền kinh tế trị giá 120 tỉ USD của ứng cử viên Đảng Dân chủ Ba-rắc Ô-ba-ma (Barack Obama). Phần đầu của kế hoạch này tiêu tốn 75 tỉ USD, và sẽ tốn thêm 45 tỉ USD nếu nền kinh tế tiếp tục suy yếu. Kế hoạch cả gói này bao gồm việc giãn nợ đối với các hộ gia đình, giảm gánh nặng thuế cho tầng lớp trung lưu và những người nghỉ hưu, đồng thời ủng hộ việc nghiên cứu, phát triển, nâng cao cơ hội tiếp cận in-tơ-nét ở nước này. Cụ thể, kế hoạch trên dự định cắt giảm ngay lập tức 250 USD tiền thuế cho mọi công nhân và có thể tăng gấp đôi mức này nếu nền kinh tế Mỹ tiếp tục sa sút; bổ sung 250 USD trong một lần cho các khoản chi trả bảo hiểm xã hội; lập quỹ 10 tỉ USD để hỗ trợ cho những người đang đối mặt với nguy cơ bị tịch thu tài sản và quỹ 10 tỉ USD hỗ trợ các bang có nguy cơ thâm hụt ngân sách và giảm lợi nhuận thu được từ thuế. Ngoài ra, còn có một quỹ 10 tỉ USD bảo hiểm thất nghiệp giúp những người chưa thể tìm được việc làm trong hơn 6 tháng.

Phát biểu tại tiểu bang Nê-va-đa (Nevada) khi đi vận động cho cuộc bỏ phiếu ở bang này (vào ngày 19-1 tới), ông Ô-ba-ma nhấn mạnh: “Hơn bao giờ hết, chúng ta cần giảm thuế cho tầng lớp trung lưu, không phải 5 tháng nữa hay 5 tuần nữa, mà ngay từ bây giờ. Tôi sẽ công khai kế hoạch khởi động nền kinh tế trong nước bằng cách đổ tiền vào túi của những ai cần tiền nhất và tiêu tiền nhanh chóng”. Chủ trương của ứng cử viên tổng thống gốc Phi duy nhất này đã nhận được sự ủng hộ quan trọng của Thượng nghị sỹ Dân chủ Ben Nen-xơn (Ben Nelson), một nhân vật có tiếng nói đầy trọng lượng ở Thượng viện, mở ra triển vọng cho ông Ô-ba-ma trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.

Theo giới phân tích, có một số điểm tương đồng trong kế hoạch phát triển kinh tế của hai ứng cử viên sáng giá của Đảng Dân chủ là ông Ô-ba-ma và bà Hi-la-ri. Song, họ cho rằng kế hoạch của ông Ô-ba-ma sẽ có hiệu quả nhanh chóng hơn.

Ở Đảng Cộng Hòa, ứng cử viên có triển vọng Giôn Mác-kên (John McCain) đã thẳng thắn nói về những khó khăn của kinh tế Mỹ trong cuộc vận động bỏ phiếu tại bang Mi-chi-gân - nơi lực lượng lao động thủ công chiếm đa số và đang phải chịu nhiều tác động nặng nề từ nền kinh tế, ngành công nghiệp ô tô gặp khó khăn và tỷ lệ thất nghiệp chiếm 7,4%. Phát biểu với cử tri tại đây, ông Mác-kên đã công kích những lời quả quyết của các đối thủ rằng họ có thể giành lại những việc làm đã mất. Ông cho rằng khó có thể giành lại những việc làm đó nhưng ông cam kết sẽ tạo ra những việc mới, tốt hơn cho người dân Mi-chi-gân.

Đối thủ của ông Mác-kên là Mít Rôm-ni (Mitt Romney) cũng đang mở một cuộc tranh đua mang tính sống còn ở Mi-chi-gân nhằm cứu vãn chiến dịch vận động của ông sau các thất bại ở hai cuộc bỏ phiếu trước. Ông Rôm-ni cam kết sẽ đấu tranh vì việc làm cho dân chúng ở bang Mi-chi-gân, nơi cha của ông từng là thống đốc. Từng là một nhà tư vấn quản lý trước khi đứng ra điều hành một công ty đầu tư, ông Rôm-ni hy vọng kinh nghiệm kinh doanh sẽ giúp ông giành được sự ủng hộ của cử tri ở Mi-chi-gân.

Tham gia cuộc đua tại Mi-chi-gân còn có ông Mai-cơ Hắc-cơ-bi (Mike Huckabee), hiện được xếp vị trí thứ hai trong các ứng cử viên của Đảng Cộng Hòa. Phát biểu trong cuộc vận động ngày 11-1 mới đây với giới lãnh đạo doanh nghiệp, ông Hắc-cơ-bi đã tranh thủ sự ủng hộ của họ bằng những hứa hẹn về một môi trường cạnh tranh bình đẳng với các đối thủ nước ngoài và thay thuế thu nhập bằng thuế tiêu dùng. Ông Hắc-cơ-bi còn kêu gọi tiến hành các chương trình đào tạo cho lược lượng lao động đang thất nghiệp và tăng cường các thỏa thuận tự do thương mại./.