Thế giới năm 2007 - những mảng màu chính trị

Năm 2007 đã qua đi. Thế giới đã chứng kiến nhiều diễn biến chính trị phức tạp tại các khu vực trên thế giới. Những diễn biến trên báo hiệu có thể dẫn tới một sự sắp xếp lại các lực lượng chính trị trên toàn cầu.

Tại châu Âu, năm 2007 đã đánh dấu một năm thành công trong nửa thế kỷ hình thành và phát triển của mình. Từ chỉ có 6 nước là thành viên, đến nay, Liên minh châu Âu (EU) đã có tới 27 nước thành viên với dân số lên 500 triệu người và được đánh giá là “hình mẫu về hòa bình và thịnh vượng trên toàn thế giới”. Lịch sử EU đã bước sang trang khi ngày 13-12-2007, lãnh đạo 27 nước thành viên ký “Hiệp ước Lix-bon” hay còn gọi là “Hiệp ước cải cách” thay thế dự thảo Hiến pháp chung đã bị bác bỏ trước đó, mở đường cho các nước EU bắt đầu quá trình thông qua Hiệp ước mới để có thể chính thức có hiệu lực vào năm 2009. Hiệp ước được coi là “phương thuốc thần kỳ” điều trị căn bệnh bất đồng nội bộ của EU, đồng thời là trụ cột vững chắc giúp “ngôi nhà” đang trong quá trình xây dựng của EU đứng vững trước bất kỳ cơn chấn động nào. Không chỉ dừng ở đó, những ngày cuối năm 2007, niềm vui của người dân châu Âu còn nhân lên gấp bội khi Hiệp ước Schenghen về tự do đi lại được mở rộng, khai thông các tuyến đường của 24 nước trải dài từ biển Ban-tích đến biển A-đri-a-tích.

Tại châu Á, năm 2007 mặc dù môi trường an ninh vẫn phức tạp, chứa đựng nhiều nhân tố gây bất ổn, song các nỗ lực thúc đẩy hòa bình, hòa giải các dân tộc ở các nước trong khu vực, nổi bật là tiến trình hòa bình thống nhất bán đảo Triều Tiên. Bên cạnh đó, cộng đồng quốc tế cũng đánh giá cao việc Bình Nhưỡng thực hiện tốt cam kết đóng cửa cơ sở hạt nhân Dông Piên và đã nối lại viện trợ năng lượng, lương thực cho Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên, tạo thuận lợi đẩy nhanh giải trừ hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.

Một nét đáng chú ý ở châu lục này là các cuộc chuyển giao quyền lực tại các “điểm nóng” diễn ra đầy kịch tính, nhưng kết thúc suôn sẻ. Việc từ chức đột ngột của cựu Thủ tướng Nhật Bản S.A-be, và sau đó Quốc hội Nhật Bản đã bầu ông Y.Fu-ku-da kế nhiệm; cuộc bầu cử Quốc hội của Thái Lan, cuộc bầu cử Tổng thống ở Hàn Quốc... đều được cho là thuận buồm xuôi gió.

Năm 2007, tiến trình nhất thể hóa, toàn cầu hóa tiếp tục được thúc đẩy ở khu vực châu Á nói chung và khu vực Đông Nam Á nói riêng. Điểm nhấn trong hoạt động của ASEAN năm 2007 là tại Hội nghị Cấp cao ASEAN -13 (họp tại Xin-ga-po tháng 11-2007), các nhà lãnh đạo đã thông qua và ký “Hiến chương ASEAN” - mở ra một thời kỳ phát triển mới, đẩy nhanh tiến độ liên kết nội khối, phấn đấu cho mục tiêu xây dựng lộ trình hướng tới Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 với ba trụ cột chính là chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội. Hòa nhập vào sự phát triển của toàn khu vực. Việt Nam cũng giành nhiều thành tựu to lớn mới trên tất cả các lĩnh vực trong năm 2007. Việc Việt Nam được bầu làm Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2008-2009, việc các nhà tài trợ quốc tế cam kết tài trợ cho Việt Nam hơn 5,4 tỉ USD - mức cao nhất từ trước tới nay, đã thể hiện sự đánh giá cao của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam; đồng thời cũng thể hiện sự ủng hộ Việt Nam phát triển đóng vai trò ngày càng quan trọng không chỉ trong khu vực mà cả trên trường quốc tế.

Năm 2007 cũng bị coi là năm bạo lực nhất tại Ap-ga-ni-xtan kể từ khi lực lượng Ta-li-ban bị lật đổ vào cuối năm 2001. Đặc biệt là vụ đánh bom ám sát bà B.But-tô, cựu Thủ tướng Pa-ki-xtan đã khiến cho tình hình đất nước này thêm căng thẳng.

Tại châu Phi, năm 2007 được nhận xét là năm tự lực và ngày càng hòa nhập sâu rộng hơn với thế giới của khu vực này. Một trong những thành công đáng chú ý của châu Phi năm 2007 là châu lục này đang trở thành khu vực ngày càng ổn định và an toàn, bước đầu có khả năng tự giải quyết những vấn đề nội khối với vai trò ngày càng được tăng cường của Liên minh châu Phi (AU). Sự có mặt của lực lượng AU tại các điểm nóng xung đột trong khu vực như Xô-ma-li, Đa-phơ Xu-đăng… không chỉ nói lên thực tế là AU ngày càng nhận được nhiều sự ủng hộ của chính phủ và người dân các nước trong khu vực mà còn khẳng định nguyên tắc chỉ có sự tự lực mới đem lại hòa bình thực sự cho khu vực này. Chính điều đó đã làm giảm cả về số lượng lẫn mức độ khốc liệt của các cuộc xung đột ở khu vực này trong một năm qua. Sự ổn định về chính trị tất yếu sẽ nâng cao khả năng phát triển kinh tế cũng như sức hấp dẫn đầu tư, hợp tác nước ngoài. Trên thực tế, năm 2007, châu Phi đã được đặt vào vị trí trung tâm trong chính sách mang tính chiến lược của nhiều nước và khu vực trên thế giới. Châu Phi đã trở thành điểm đến tấp nập của hàng loạt chuyến ngoại giao, kể cả ở cấp cao nhất của các nhà lãnh đạo từ châu Âu đến châu Á. Châu Phi đã thực sự để lại những dấu ấn về sự tự tin trong con mắt thế giới thông qua sự phát triển của châu lục. Không còn trông chờ vào sự giúp đỡ từ bên ngoài, châu Phi đang tự mình đứng dậy và đi lên. Đúng như đánh giá của Cao ủy EU về phát triển và cứu trợ nhân đạo Lu-ít Mi-chen: châu Phi đã trở thành một cơ hội cho sự hợp tác và phát triển.

Tại Mỹ La-tinh, năm 2007 là năm phản ánh tiến trình dân chủ hóa sâu sắc ở khu vực Mỹ La-tinh. Những chuyển biến tích cực, xu thế hòa bình, ổn định chính trị, ngày càng đi lên ở Mỹ La-tinh là thực tế không thể phủ nhận. Thắng lợi của Liên minh cánh tả tại cuộc bầu cử Quốc hội E-cu-a-đo (tháng 9-2007) đã tạo thêm điều kiện thuận lợi cho Chính phủ của Tổng thống R.Co-re-a đẩy tới cuộc cách mạng công dân và viết tiếp chương mới trong lịch sử quốc gia Nam Mỹ này. Thêm nữa là cuộc bầu cử tổng thống Ác-hen-ti-na (tháng 11-2007) với sự lên ngôi của bà Cri-xti-na Fec-na-đơ đơ Kit-chơ-nơ - nữ Tổng thống dân cử đầu tiên tại quốc gia lớn thứ hai Mỹ La-tinh. Đó được xem là những gam màu sáng với nhiều thành tích đáng khích lệ trên bức tranh tổng thể của Mỹ La-tinh, cho dù chặng đường tiếp theo của các nước trong khu vực này vẫn còn nhiều chông gai, đòi hỏi sự đồng lòng và nỗ lực nhiều hơn nữa vì một Mỹ La-tinh phát triển và phồn vinh.

Tại Trung Đông, năm 2007 vẫn tiếp tục sục sôi như một “thùng thuốc súng” với hàng loạt vụ nổ làm chấn động khu vực và ảnh hưởng đến toàn thế giới. Tranh chấp lãnh thổ I-xra-en - Pa-le-xtin, cuộc chiến chống khủng bố và xung đột sắc tộc chưa có hồi kết ở I-rắc, vấn đề hạt nhân I-ran... đang tạo thành hành lang những điểm nóng khủng hoảng.

Sôi sục trong chiến tranh và bạo lực khiến nhiều nước trong khu vực có nguy cơ rơi vào tình trạng kiệt quệ về kinh tế.

Năm 2007 qua đi, dù vẫn còn ngổn ngang bao khó khăn và thách thức song thế giới hy vọng, những thành quả mà năm châu đã và đang cố gắng đạt được vì một thế giới hòa bình và phát triển, sẽ hứa hẹn một cục diện chính trị thế giới mới ổn định hơn trong những năm tới.