10 sự kiện quan trọng của Quốc hội trong năm 2007

Với những hoạt động đa dạng, phong phú xoay quanh ba chức năng chủ yếu là lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề trọng đại của đất nước, trong năm 2007 có rất nhiều sự kiện quan trọng trong hoạt động của Quốc hội, nhưng theo chúng tôi, 10 sự kiện dưới đây là nổi bật nhất.

1. Tổng kết hoạt động cả nhiệm kỳ Quốc hội khóa XI (2002-2007): Kỷ yếu tổng kết bao gồm 78 báo cáo (báo cáo của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, của Hội đồng dân tộc, 7 Ủy ban của Quốc hội và 3 Ban của Ủy ban thường vụ Quốc hội, báo cáo của Văn phòng Quốc hội và báo cáo của 64 Đoàn đại biểu Quốc hội). Báo cáo tổng kết của Quốc hội do Chủ tịch Quốc hội trình bày trước Quốc hội tại kỳ họp thứ 11 - kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ (từ ngày 20 tháng 3 đến ngày 2 tháng 4 năm 2007).

2. Cử tri cả nước hăng hái tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XII: Có 83.219 tổ bầu cử trong cả nước, trong đó có 673 tổ ở các vùng hải đảo, vùng núi cao, vùng sâu, vùng xa thuộc 14 tỉnh, thành phố được phép bầu sớm (trước ngày 20 tháng 5). 99,64% tổng số cử tri đã đi bỏ phiếu, bầu một lần được 493 người trúng cử theo đúng luật định “phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín” và theo đúng phương châm chỉ đạo của Hội đồng bầu cử “đúng luật, dân chủ, an toàn và tiết kiệm”.

3. Bộ máy nhà nước và nhân sự cấp cao trong bộ máy nhà nước nhiệm kỳ mới được Quốc hội khóa XII bầu và phê chuẩn tại kỳ họp thứ nhất (từ 19-7 đến 04-8-2007): Trong đó cơ cấu tổ chức của Chính phủ tinh gọn hơn, tổ chức các bộ, cơ quan ngang bộ theo hướng quản lý đa ngành, đa lĩnh vực phù hợp với tiến trình cải cách hành chính và yêu cầu quản lý trong giai đoạn mới…Các chức danh được bầu, được phê chuẩn trong bộ máy nhà nước cơ bản đáp ứng các tiêu chuẩn, yêu cầu đề ra, có đủ điều kiện để gánh vác trọng trách được giao.

4. Trong năm 2007, Quốc hội tiến hành 3 kỳ họp (thay vì chỉ 2 kỳ như các năm trước). Đây là một đặc điểm của những năm kết thúc nhiệm kỳ trước, bầu đại biểu cho nhiệm kỳ mới. Mặc dù trọng tâm của kỳ họp cuối cùng nhiệm kỳ trước là tổng kết hoạt động cả nhiệm kỳ, và, trọng tâm của kỳ họp nhiệm kỳ mới là công tác bộ máy, nhân sự, nhưng trong năm 2007, Quốc hội vẫn kiên quyết dành thời gian cho công tác lập pháp và đã thông qua được 10 đạo luật, 4 nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật; Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua được 6 pháp lệnh (trong đó có pháp lệnh rất quan trọng là Pháp lệnh Dân chủ ở xã, phường, thị trấn).

5. Lần đầu tiên hoạt động giám sát của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội được triển khai ở hầu hết các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (hầu như tất cả các tỉnh, thành đều có Đoàn của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội về giám sát hoặc kiểm tra, khảo sát). Chỉ riêng trong thời gian chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XII, đã có 61/64 tỉnh, thành được kiểm tra giám sát. Chất vấn - một hình thức giám sát, lần đầu tiên tại một kỳ họp (kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XII) có tới 455 câu chất vấn của đại biểu, trong đó có 273 câu được gửi trước cho các vị đứng đầu các cơ quan nhà nước và 182 câu chất vấn trực tiếp tại hội trường cho 8 thành viên Chính phủ (ở nhiều kỳ họp trước, chất vấn được gửi trước nhiều nhất khoảng 200 câu, chất vấn trực tiếp nhiều nhất khoảng 150 câu).

6. Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ 11 đã ban hành “Nghị quyết về phương án quy hoạch, xây dựng nhà Quốc hội” tại khu trung tâm chính trị Ba Đình. Do đó, từ kỳ họp thứ 2 khóa XII, Quốc hội đã họp tại Hội trường Bộ Quốc phòng. Đây là lần đầu tiên (tính từ năm 1960 lại đây) Quốc hội phải di chuyển nơi tiến hành kỳ họp.

7. Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam đã tham dự Đại hội đồng AIPA (Liên minh nghị viện các nước Đông Nam Á) lần thứ 28 tại Ma-lai-xi-a từ ngày 19 đến ngày 24 tháng 8. Đoàn đã hoạt động ở cả 5 Ủy ban của Đại hội đồng (Chính trị, Kinh tế, Xã hội, Tổ chức và Nữ nghị sĩ). Trong các nghị quyết được Đại hội đồng thông qua có 2 nghị quyết quan trọng do đoàn Việt Nam soạn thảo. Đó là: “Nghị quyết về việc tăng cường vai trò đóng góp của AIPA đối với Hiến chương ASEAN” thuộc Ủy ban Chính trị và “Nghị quyết về tăng cường hợp tác giữa AIPA và ASEAN” thuộc Ủy ban Tổ chức. Cả hai nghị quyết đều được Đại hội đồng nhất trí cao khi thông qua.

8. Chủ tịch Quốc hội dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức 3 nước láng giềng thân thiết: Trong thời gian thăm nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (từ ngày 8 đến ngày 14 tháng 4), Đoàn đã hội kiến với Tổng Bí thư - Chủ tịch nước Hồ Cẩm Đào, hội đàm với Ủy viên trưởng Ngô Bang Quốc, hội kiến với Chủ tịch Chính hiệp Giả Khánh Lâm, thăm và trao đổi công tác với lãnh đạo trường Đảng trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Trong thời gian thăm nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào (từ ngày 23 đến ngày 25 tháng 4), Đoàn đã hội kiến với Tổng Bí thư - Chủ tịch nước Chum-ma-ly Xay-nha-xỏn, Thủ tướng Chính phủ Bua-xỏn Búp-phả-văn, Trưởng Ban chỉ đạo công tác chính trị tư tưởng và văn hóa Xa-mản Vi-nha-kệt và hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Thoong-xỉnh Tha-ma-vông. Tại Vương quốc Cam-pu-chia (từ ngày 25 đến ngày 28 tháng 4), Đoàn đã hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Xăm-đec Heng-som-rin, hội kiến với Quốc vương Nô-rô-đôm Xi-ha-mô-ni và Chủ tịch Thượng viện Xăm-đéc Chia-xim.

9. Lần đầu tiên Quốc hội Việt Nam được bầu là 1 trong 17 thành viên Ban Chấp hành Liên minh nghị viện thế giới (IPU) nhiệm kỳ mới. Sự kiện quan trọng này đã diễn ra tại Đại hội đồng IPU lần thứ 117 gồm 148 nước họp tại Giơ-ne-vơ (Thụy Sĩ) tháng 10 năm 2007. Sự kiện này biểu thị sự tín nhiệm, sự quý trọng của bạn bè quốc tế đối với Quốc hội Việt Nam.

10. Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ nhất đã ban hành “Nghị quyết rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XII” từ 5 năm xuống 4 năm (2007-2011) để phù hợp với thời gian tiến hành Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, nhằm tiết kiệm công sức và tiền của cho nhân dân trong việc chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội và chuẩn bị mọi mặt cho Đại hội Đảng khóa mới.