Giải quyết khiếu nại, tố cáo là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của cả hệ thống chính trị

Tham dự còn có các đồng chí đại diện Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ công an, Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, lãnh đạo UBND và các sở Tài nguyên và Môi trường, Công an, Thanh tra nhà nước 20 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khu vực phía Nam.

Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ, từ năm 2008- 2011, các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam đã tiếp 582.559 lượt người đến KN- TC với 487.412 vụ việc, trong đó có 3.289 đoàn đông người với 53.883 người, 3.631 vụ việc. Trong giải quyết KN, các cơ quan hành chính nhà nước đã giải quyết 156.975 đơn trong tổng số 178.295 đơn thuộc thẩm quyền (đạt tỷ lệ 88%); thu hồi về cho nhà nước gần 61 tỷ đồng, 341 ha đất; khôi phục quyền lợi cho 3.925 công dân với 455 tỷ đồng và 753 ha đất; chuyển cơ quan điều tra 71 người với 43 vụ việc. Trong giải quyết TC, các cơ quan hành chính nhà nước đã giải quyết 5.498 đơn trong tổng số 6.279 đơn thuộc thẩm quyền (đạt tỷ lệ 87,6%); kiến nghị thu hồi về cho nhà nước gần 300 tỷ đồng và 10,5 ha đất; trả lại cho công dân trên 9 tỷ đồng và 32,2 ha đất; minh oan cho 404 người; kiến nghị xử lý hành chính 299 người, chuyển cơ quan điều tra 41 người trong 31 vụ việc.

Thanh tra Chính phủ nhận định: mặc dù cơ quan nhà nước các cấp đã có nhiều cố gắng và đạt được nhiều kết quả trong công tác tiếp công dân, giải quyết KN-TC, song từ năm 2008- 2011, số lượng công dân đến các trụ sở tiếp công dân vẫn ngày càng tăng (cả về số lượt người, số đoàn có đông người và số vụ việc KN-TC). So với giai đoạn 2006-2007, tình hình KN-TC giai đoạn 2008-2011 xét về tính chất, mức độ tuy có dịu hơn nhưng vẫn còn diễn biến phức tạp. Đáng lưu ý là tình trạng KN-TC vượt cấp lên Trung ương diễn ra khá nhiều, đơn thư gửi tràn lan vẫn còn phổ biến, còn nhiều vụ việc khiếu kiện kéo dài nhiều năm; ở một số thời điểm, trong các vụ khiếu kiện đông người có sự xúi giục, kích động của các thế lực thù địch với những hành vi quá khích, gây rối…
 

Từ năm 2008- 2011, nội dung KN chủ yếu liên quan đến đất đai (chiếm trên 70% số vụ việc), trong đó tập trung KN về giá đất, phương án bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất; KN đòi lại đất cũ qua các thời kỳ thực hiện chính sách cải tạo nông nghiệp, cho thuê, cho mượn… Nội dung TC chủ yếu là TC cán bộ mất dân chủ, lợi dụng chức quyền để tham nhũng, trù dập người khiếu kiện, bao che cán bộ dưới quyền làm sai, cố ý làm sai lệch hồ sơ, áp dụng pháp luật không đúng dẫn đến xét xử oan sai, gây thiệt hại quyền và lợi ích hợp pháp của công dân…

Những tồn tại, yếu kém trong công tác tiếp công dân, giải quyết KN-TC trong 4 năm qua được hội nghị xác định là do:

Việc triển khai thực hiện Quyết định số 858/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Đổi mới công tác tiếp công dân” nhìn chung còn chậm; tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân, giải quyết KN-TC còn nhiều bất cập. Một số địa phương chưa tổ chức tốt việc tiếp công dân, chưa gắn công tác tiếp công dân với giải quyết KN-TC, nhất là ở cấp quận, huyện, sở ngành.

Chính quyền một số địa phương thiếu quan tâm, chưa thường xuyên thực hiện công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết KN-TC, nhất là các vụ KN-TC liên quan đến đất đai.

Nhiều vụ việc KN-TC giải quyết không đúng chính sách, pháp luật hoặc chưa xem xét đầy đủ các khía cạnh pháp lý và thực tế khách quan; một số cơ quan, cá nhân có thẩm quyền giải quyết nhưng né trách, đùn đẩy trách nhiệm. 

Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng còn bị động, thiếu chặt chẽ, trong một số vụ việc còn thiếu tính thống nhất nên công dân dựa vào các ý kiến khác nhau của các cơ quan chức năng để khiếu kiện gay gắt, kéo dài.

Việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết KN đã có hiệu lực pháp luật, các quyết định xử lý về TC ở nhiều địa phương còn chậm và hạn chế. Một số tỉnh khi công dân tập trung khiếu kiện lên các cơ quan Trung ương, chính quyền địa phương lại không phối hợp chặt chẽ để giải quyết.

Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Huỳnh Phong Tranh - Uỷ viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ - nhấn mạnh: Thời gian gần đây, tình hình KN-TC và giải quyết KN-TC đang có nhiều vấn đề bức xúc, nhất là tình trạng KN-TC về đất đai. Để giải quyết tốt vấn đề này trong thời gian tới, Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và các địa phương cần phải đề ra và thực hiện nhất quán, đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương từ Trung ương đến cơ sở trong việc tiếp, đối thoại với công dân và giải quyết KN-TC; nâng cao trình độ, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân, giải quyết KN –TC; gắn công tác thanh tra với giải quyết KN-TC và phòng chống tham nhũng để góp phần duy trì và ổn định tình hình an ninh trật tự tại các địa phương.

Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh đề nghị: Trong thời gian tới, về mặt nhận thức, công tác giải quyết KN –TC phải được xem là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của cả hệ thống chính trị. Các cấp uỷ Đảng cần có Nghị quyết và kế hoạch thực hiện Nghị quyết về công tác tiếp công dân, giải quyết KN –TC; gắn giải quyết KN –TC với cải cách hành chính; xem hiệu quả giải quyết KN –TC là một tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá năng lực, hiệu quả công tác của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương và cán bộ, công chức có trách nhiệm. Tiếp tục kiểm tra, rà soát, phối hợp giải quyết dứt điểm các vụ việc KN –TC đông người phức tạp; đồng thời giải quyết dứt điểm ngay các vụ KN –TC mới phát sinh tại cơ sở để hạn chế tình trạng KN –TC vượt cấp. Đẩy mạnh công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tập trung vào pháp luật về đất đai, nhà ở, đầu tư, xây dựng…

Tại hội nghị, các đại biểu nhất trí đề nghị Bộ Chính trị sớm chỉ đạo tổ chức tổng kết việc thực hiện Kết luận số 130-TB/TW ngày 10-1-2008 “Về tình hình và các giải pháp cấp bách trong công tác giải quyết KN-TC hiện nay”; Chính phủ chỉ đạo sơ kết 2 năm thực hiện Quyết định số 858/QĐ-TTg về “Đổi mới công tác tiếp công dân”; đẩy nhanh việc rà soát, tổng kết, đánh giá cơ bản chính sách, pháp luật về đất đai, tiến tới xây dựng bộ Luật Đất đai hoàn chỉnh, phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; Quốc hội sớm ban hành Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật và Luật Tiếp công dân để tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết KN-TC./.