Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ hai, Quốc hội Khóa XIII, sáng 15-11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, các đại biểu Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Phòng, chống rửa tiền. Đa số các đại biểu Quốc hội nhất trí cao về sự cần thiết ban hành Luật Phòng, chống rửa tiền.

Nhiều đại biểu cho rằng, nếu không có Luật Phòng, chống rửa tiền, nước ta sẽ là “điểm đến” của tội phạm rửa tiền quốc tế do nền kinh tế của chúng ta vẫn đang sử dụng nhiều tiền mặt trong giao dịch. Vì vậy, việc cho ra đời Luật này để phòng ngừa là rất cần thiết và cũng là thể hiện sự cam kết cao của nước ta đối với các tổ chức quốc tế về phòng, chống rửa tiền và chống tham nhũng.

Về phạm vi điều chỉnh, đại biểu Phạm Trường Dân (đoàn Quảng Nam), đại biểu Đỗ Văn Đương (đoàn TP.Hồ Chí Minh) và nhiều đại biểu khác cho rằng, Luật này chỉ nên quy định về phòng, chống rửa tiền, chưa nên đưa nội dung về phòng, chống tài trợ khủng bố vào Luật, vì đây là vấn đề cần được nghiên cứu và cân nhắc kỹ để đảm bảo sự hài hòa trong việc tuân thủ các cam kết quốc tế và chủ quyền của quốc gia.

Đại biểu Đỗ Văn Đương phân tích: “Để đảm bảo thực hiện cam kết quốc tế thì Bộ Luật Hình sự (sửa đổi) vừa qua đã có ba điều liên quan đến tội phạm về tài trợ khủng bố”. Mặt khác, theo đại biểu này, gắn chuyện rửa tiền với tài trợ khủng bố cũng có phần gượng ép, vì không chỉ có tiền “bẩn” mới được sử dụng để tài trợ khủng bố. Ngoài ra, Dự án Luật phòng, chống khủng bố cũng đã được đưa vào Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh năm 2012, do vậy nên để Luật này quy định về nội dung phòng chống tài trợ khủng bố thì hợp lý hơn, tránh sự trùng lặp trong hệ thống pháp luật.

Tuy nhiên, đại biểu Cao Sĩ Kiêm (đoàn Thái Bình) đề nghị đưa cả vấn đề phòng, chống khủng bố vào Luật này. Theo đại biểu Cao Sĩ Kiêm, tất cả những việc rửa tiền hiện nay liên quan chặt chẽ đến khủng bố và ngược lại. Mặt khác, rửa tiền và khủng bố là hai vấn đề thế giới đặc biệt quan tâm cho nên Luật phòng, chống rửa tiền cần ghi thêm một nội dung phòng, chống tài trợ tội phạm khủng bố liên quan đến tiền tệ.

Đại biểu Cao Sĩ Kiêm góp ý thêm, Luật Phòng, chống rửa tiền có nhiều khái niệm và nội dung liên quan với Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự và 6 Luật chuyên ngành khác. Tham chiếu các quy định pháp luật có liên quan thì thấy có rất nhiều điểm “cập kênh” trong dự thảo Luật Phòng, chống rửa tiền. Đại biểu Cao Sĩ Kiêm đề nghị Ban soạn thảo cần điều chỉnh để tránh phải sửa hàng loạt Luật khác.

Đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường (đoàn Hà Nội) cũng cho rằng, trong điều kiện hiện tại thì cũng có thể đưa nội dung về tài trợ khủng bố vào Luật Phòng, chống rửa tiền. Tuy nhiên, theo đại biểu Hường, nội dung khủng bố thể hiện trong Luật này còn mờ nhạt, ban soạn thảo cần thống nhất xây dựng một nguyên tắc chống khủng bố trong Luật này.

Đại biểu Phạm Trường Dân (đoàn Quảng Nam) cho rằng, dự án này quá dài, nhiều nội dung khó hiểu, bố cục không chặt chẽ, giải thích từ ngữ không rõ ràng.

Về cơ quan chủ trì phòng, chống rửa tiền thì một số ý kiến tán thành với dự thảo Luật là giao cho một cơ quan thuộc Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, trên cơ sở nhận định tại Việt Nam, các giao dịch bằng tiền mặt, vàng và tài sản có giá trị khác là rất phổ biến chứ không nhất thiết phải thông qua hệ thống ngân hàng, nhiều đại biểu đề nghị không nên giao cho Ngân hàng Nhà nước mà nên giao cho cơ quan đấu tranh phòng chống tội phạm công nghệ cao của Bộ Công an để phù hợp với các quy định hiện hành về đấu tranh phòng, chống tội phạm. Nhiều đại biểu cho rằng, rửa tiền về khía cạnh nào đó là một loại tội phạm, nếu giao cho 1 cơ quan quản lý nhà nước nhưng không có chức năng điều tra, khởi tố thì không hợp lý. Thực tế, việc phát hiện, xử lý các hành vi rửa tiền chủ yếu bằng nghiệp vụ của ngành công an.

Đại biểu Lương Văn Thành (đoàn Hải Phòng), Bùi Văn Phương (đoàn Ninh Bình), Đỗ Văn Đương (đoàn TP Hồ Chí Minh) đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ nên tham gia với tư cách thành viên phối hợp với cơ quan điều tra của Bộ Công an.

Ngoài ra, một số đại biểu cũng cho ý kiến về mức giá trị giao dịch phải báo cáo; cho ý kiến về xử lý vi phạm, biện pháp chống rửa tiền…

Chiều nay, các đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Giám định tư pháp./.