Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 27-5 đến ngày 02-6-2013)

1. Việt Nam được tặng giải thưởng về giảm đói nghèo của FAO

Việt Nam cùng với tám quốc gia khác trên thế giới vừa được Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực của Liên hợp quốc (FAO) trao tặng giải thưởng về giảm đói nghèo và suy dinh dưỡng năm 2013

Việt Nam cùng với tám quốc gia khác trên thế giới (gồm In-đô-nê-xi-a, Bra-xin, Chi-lê, Ê-ti-ô-pi, Ga-na, Gu-y-a-na, Grê-na-da, Ni-ca-ra-oa) vừa được Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực của Liên hợp quốc (FAO) trao tặng “Giải thưởng về những tiến bộ nổi bật trong cuộc chiến chống đói nghèo và suy dinh dưỡng năm 2013”. Ngày 27-5-2013, Tổng Giám đốc FAO Hô-xê Gra-di-a-nô Đa Xin-va (Jose Graziano da Silva) cho biết, Lễ trao giải thưởng nói trên sẽ được tổ chức vào giữa tháng 6 tới tại Thủ đô Rô-ma của I-ta-li-a - nơi FAO đặt trụ sở từ năm 1951 (trước đó, FAO đặt trụ sở ở Mỹ kể từ khi thành lập ngày 16-10-1945). Theo ông H. Xin-va, ngoài chín nước nói trên còn có 30 quốc gia khác từ các khu vực khác nhau trên thế giới cũng sẽ được trao bằng danh dự về những thành tựu trong gia tăng sản xuất lương thực.

2. Châu Phi chú trọng phát triển kết cấu hạ tầng

Ngày 28-5-2013, trong cuộc họp diễn ra năm ngày tại thành phố Ma-ra-kê-sơ (Marrakesh) của Ma-rốc, Ngân hàng phát triển châu Phi (AfDB) cho biết, các nền kinh tế tiểu vùng Xa-ha-ra châu Phi đã tăng trưởng hằng năm gần 5% trong vòng 10 năm qua. Tuy nhiên, AfDB nhận định để đem lại lợi ích cho một bộ phận dân cư lớn hơn, cần có sự cải thiện rõ rệt về kết cấu hạ tầng. AfDB cũng đề cập tới Chương trình Phát triển kết cấu hạ tầng châu Phi (PIDA) được khởi động từ năm 2010 do ngân hàng này đứng đầu, gồm 51 dự án, trong đó có 21 dự án liên quan đến khu vực tiểu vùng Xa-ha-ra. Chi phí dành cho các dự án sẽ là 68 tỷ USD đến năm 2020 và 360 tỷ USD đến năm 2040. AfDB nhấn mạnh tiềm năng khai thác nguồn tài nguyên của lục địa có thể cung cấp tài chính cho phần trọng điểm của phát triển hạ tầng. Phát biểu tại cuộc họp, Tổng thống Ru-an-đa Pôn Kê-ga-mi (Paul Kegame) cho biết, để châu Phi thực sự tiến bộ, cần có một cam kết và nỗ lực mạnh mẽ hướng tới tăng cường hòa nhập về kinh tế thông qua các dự án xuyên biên giới như hành lang giao thông, cung cấp điện nước xuyên quốc gia.

3. Mỹ giành lại vị trí số 1 về sức cạnh tranh toàn cầu

Trong báo cáo hằng năm về xếp hạng năng lực cạnh tranh của 60 quốc gia và vùng lãnh thổ mới công bố, Viện Quản lý phát triển (IMD) đặt trụ sở ở Thụy Sỹ cho biết, Mỹ đã giành lại vị trí số một thế giới về sức cạnh tranh kinh tế toàn cầu, nhờ sự hồi phục của lĩnh vực tài chính, khả năng sáng tạo công nghệ và thành công của nhiều doanh nghiệp. Trong bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu năm 2012, Mỹ đứng thứ hai. Bảng xếp hạng trên được căn cứ theo bốn tiêu chí là tình hình kinh tế vĩ mô, chất lượng quản lý nhà nước, kết cấu hạ tầng, và hiệu quả kinh doanh, ngoài ra còn dựa vào khả năng tăng trưởng, ngành chế tạo, sự đa dạng, hoạt động xuất khẩu, đầu tư vào kết cấu hạ tầng, giáo dục, kỷ luật tài chính,... Các vị trí thứ hai và thứ ba của bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu năm nay thuộc về Thuỵ Sỹ và Đặc khu hành chính Hồng Kông (Trung Quốc). Thụy Điển xếp thứ tư, Đức và Anh không thay đổi (thứ 9 và 18) trong bảng xếp hạng, thứ hạng của Nhật Bản tăng ba bậc lên thứ 24. Trong khi đó, Nga đã tăng sáu bậc trong bảng xếp hạng trên, vươn lên thứ 42/60 so với thứ hạng 48/59 của bảng xếp hạng năm 2012. Nước đứng trước Nga là Lát-vi-a và đứng sau Nga là Pê-ru.

4. Hội nghị các chính đảng châu Á tại Trung Quốc

Từ ngày 29 đến 31-5-2013, Hội nghị quốc tế các chính đảng châu Á (ICAPP) với chủ đề “Thúc đẩy phát triển xanh và chung tay xây dựng châu Á tươi đẹp” đã diễn ra tại thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc. Tại Hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ rộng rãi thực tiễn và kinh nghiệm bảo vệ môi trường sinh thái, thực hiện phát triển xanh, phát triển bền vững phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện đặc thù của nước mình. Các đại biểu cho rằng, phát triển xanh đã trở thành động cơ mới thúc đẩy tăng trưởng, là điểm hội tụ lợi ích của các dân tộc; đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường hợp tác quốc tế, nhất là giữa các đảng chính trị, trong thực hiện phát triển xanh. Hội thảo đã thông qua Sáng kiến Tây An, kêu gọi các chính đảng châu Á quan tâm hơn tới phát triển xanh và nỗ lực hơn nữa vì sự tiến bộ sinh thái, có quan điểm cởi mở và linh hoạt, thừa nhận các giai đoạn phát triển xanh khác nhau phù hợp với điều kiện riêng của mỗi nước. Sáng kiến Tây An cũng kêu gọi các chính đảng nêu cao vai trò tích cực trong tăng cường hợp tác quốc tế để xây dựng một châu Á tươi đẹp.

5. EU và IMF đánh giá cao nỗ lực giảm thâm hụt nợ công của Hy Lạp

Ngày 31-5-2013, các chủ nợ quốc tế gồm Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Liên minh châu Âu ca ngợi tiến bộ mà Hy Lạp đã đạt được trong nỗ lực cải tổ nền kinh tế vốn nhiều lần đứng bên bờ vực phá sản. Hai tổ chức này khẳng định, Hy Lạp sẽ tiếp tục nhận được khoản giải ngân mới. Bên cạnh đó, A-ten còn đẩy nhanh quá trình cải cách cơ cấu nâng cao hiệu quả sản xuất, cũng như cải cách thuế và hành chính công. Do đó, theo đánh giá của IMF, Hy Lạp sẽ thực hiện được kế hoạch tài chính của mình và đạt được các mục tiêu tài chính đã đề ra trong năm 2013. IMF đã giải ngân khoản vay mới trị giá 1,74 tỷ ơ-rô cho Hy Lạp sau khi nước này vượt qua được lần đánh giá thứ ba về kết quả thực hiện các cam kết, một phần trong điều kiện của gói cứu trợ chung IMF - EU.

6. Chủ tịch Trung Quốc công du ba nước Trung Mỹ

Ngày 31-5-2013, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt đầu chuyến công du ba nước Trung Mỹ gồm Tri-ni-đát và Tô-ba-gô, Cô-xta Ri-ca và Mê-hi-cô nhằm thúc đẩy quan hệ với các nền kinh tế đang nổi ở khu vực này. Đây là chuyến công du nước ngoài thứ hai của ông Tập Cận Bình trên cương vị nguyên thủ quốc gia. Thời gian gần đây, Trung Quốc đã tích cực thúc đẩy quan hệ thương mại và đầu tư với các nước đang phát triển, đặc biệt là khu vực châu Phi và Mỹ La-tinh, với mục đích bảo đảm nhu cầu về nguyên liệu thô nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế, đồng thời gây dựng ảnh hưởng lớn hơn về mặt chính trị trong tương quan mối quan hệ với Mỹ. Theo giới quan sát, không phải ngẫu nhiên mà ông Tập Cận Bình chọn Tri-ni-đát và Tô-ba-gô - quốc gia có ngành dầu khí phát triển mạnh, có thể thúc đẩy sự năng động cho nền kinh tế Trung Quốc, nhất là khi nền kinh tế thứ hai thế giới này đang rất cần các nguồn cung cấp năng lượng mới. Dầu khí cũng sẽ là một trong những trọng tâm được thảo luận trong chuyến thăm của nhà lãnh đạo này tới Mê-hi-cô. Trong khi đó, Cô-xta Ri-ca và Trung Quốc cũng đã ký Hiệp định tự do thương mại năm 2010 và kể từ đó, hoạt động kinh doanh bùng nổ với kim ngạch thương mại hai chiều tăng tới 30,5%, đạt 6,2 tỷ năm 2012.

7. Liên hợp quốc đề xuất mục tiêu hợp tác toàn cầu sau năm 2015

Nhóm cấp cao các nhà hoạch định chính sách của Liên hợp quốc vừa tiến hành cuộc họp lần thứ hai trong năm nay tại Niu Óoc (Mỹ), bàn về Chương trình phát triển sau năm 2015. Cuộc họp do Tổng thống In-đô-nê-xi-a Xu-xi-lô Bam-bang Y-u-đô-y-ô-nô (Susilo Bambang Yudhoyono), Tổng thống Li-bê-ri-a Ê-len Giôn-sơn Xơ-líp (Ellen Johnson Sirleaf) và Thủ tướng Anh Đa-vít Ca-mơ-rôn (David Cameron) đồng chủ trì, đã tập trung thảo luận nội dung các Mục tiêu thiên niên kỷ cho giai đoạn sau năm 2015. Phát biểu với giới truyền thông về Báo cáo của Hội nghị có tiêu đề “Quan hệ đối tác toàn cầu mới: Xóa bỏ nghèo đói và Chuyển đổi nền kinh tế thông qua phát triển bền vững”, Tổng thống In-đô-nê-xi-a Xu-xi-lô Bam-bang Y-u-đô-y-ô-nô, đại diện cho Hội đồng thành viên và Hội đồng chủ tịch của nhóm cấp cao các nhà hoạch định chính sách của Liên hợp quốc, đã giới thiệu 12 mục tiêu đề xuất cho hợp tác toàn cầu giai đoạn sau 2015. Các mục tiêu mới bao gồm chấm dứt nghèo đói; trao quyền cho các em gái, phụ nữ và thực hiện bình đẳng giới; cung cấp giáo dục chất lượng và học tập suốt đời; bảo đảm cuộc sống lành mạnh; an ninh lương thực và dinh dưỡng tốt; đạt được tiếp cận phổ cập nước sạch và vệ sinh môi trường; bảo đảm năng lượng bền vững; tạo việc làm, sinh kế bền vững và tăng trưởng công bằng; quản lý bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên; bảo đảm điều hành tốt và hiệu quả bộ máy quản lý nhà nước và các thiết chế; bảo đảm ổn định và hòa bình xã hội; tạo ra một môi trường toàn cầu đủ thẩm quyền và xúc tác tài chính dài hạn. Tổng thống X. Y-u-đô-y-ô-nô nêu rõ, các nội dung trên mới chỉ là đề xuất, và các Mục tiêu thiên niên kỷ cuối cùng cho giai đoạn sau năm 2015 cũng như việc thực hiện hoàn toàn phụ thuộc vào sự nhất trí của tất cả các nước thành viên Liên hợp quốc.

8. Việt Nam chia sẻ với trẻ em khuyết tật Nga nhân Ngày Quốc tế thiếu nhi

Nhân Ngày Quốc tế thiếu nhi 01-6, đoàn đại biểu gồm đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga, Hội người Việt Nam tại Liên bang Nga, Quỹ Tiếng nói trái tim, Hội Phu nhân - phu quân thuộc Đại sứ quán, và đại diện thiếu nhi Việt Nam đã đến thăm các em nhỏ khuyết tật Nga ở Trường Chăm sóc trẻ em đặt biệt số 7, Thủ đô Mát-xcơ-va. Cảm thông với những số phận bất hạnh, những em bé sinh ra không may bị khuyết tật và bị cha mẹ bỏ rơi, Quỹ Tiếng nói trái tim và Hội Người Việt Nam tại Liên bang Nga đã dành tặng Trường Chăm sóc trẻ em đặc biệt số 7 phần quà là đồ dùng học tập, mô hình những ngôi nhà, hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông thu nhỏ, giáo cụ trực quan,... giúp đào tạo kỹ năng sống cho trẻ em khuyết tật. Được thành lập năm 2009, trong suốt bốn năm qua, hàng chục chị em Việt Nam ở Quỹ Tiếng nói trái tim đã tuyên truyền và kêu gọi sự hỗ trợ tài chính của các doanh nghiệp Việt Nam và Nga, các tổ chức từ thiện, cũng như những cá nhân giàu lòng nhân ái dành tặng cho những trẻ nhỏ bất hạnh Nga ở nhiều ngôi trường đặc biệt như thế trên địa bàn thành phố. Số quà tặng tuy không nhiều, song tình cảm dạt dào của chị em người Việt, những bà mẹ Việt Nam gửi gắm cho những em bé Nga bất hạnh đã khiến những người bạn Nga vô cùng cảm động.

9. Dư luận quốc tế đánh giá cao vấn đề “Xây dựng lòng tin chiến lược” của Việt Nam

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 12

Ngày 02-6-2013, ngay sau khi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết thúc bài phát biểu tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 12, hàng loạt hãng tin, website nước ngoài đã có những tin, bài truyền đi thông điệp của Thủ tướng về xây dựng lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Sự kiện Thủ tướng tham dự và phát biểu với vai trò khách mời, diễn giả chính của Đối thoại Shangri-La lần thứ 12 đã được giới truyền thông quốc tế quan tâm. Đầu tiên, trang web của Viện Nghiên cứu quốc tế (IISS) đã đăng toàn văn bài phát biểu của Thủ tướng với tiêu đề “Xây dựng lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác, thịnh vượng của châu Á”. Trong đó nhấn mạnh phát biểu của Thủ tướng cho rằng điều kiện tiên quyết để xây dựng lòng tin chiến lược là phải tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và các nguyên tắc, chuẩn mực ứng xử chung đã trở thành giá trị của toàn nhân loại. Tờ Straits Times của Xinh-ga-po cũng nhanh chóng đưa những dòng đầu tiên về nội dung bài phát biểu cùng với hình ảnh Thủ tướng đang phát biểu: “Mọi người chúng ta đều hiểu, nếu để xảy ra mất ổn định, nhất là xung đột quân sự, nhìn tổng thể thì sẽ không có kẻ thắng người thua - mà tất cả cùng thua”. Trang AsiaOne sau đó đã lấy lại ảnh của Straits Times đồng thời dẫn lời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, để tăng cường lòng tin trong khu vực, các nước dù là lớn hay nhỏ phải tuân thủ luật pháp quốc tế và nhận thức được trách nhiệm của mình. Ngoài ra, Reuters là một trong những hãng tin trích nguyên văn nhiều câu của Thủ tướng như: “Đâu đó đã có những biểu hiện đề cao sức mạnh đơn phương, những đòi hỏi phi lý, những hành động trái với luật pháp quốc tế, mang tính áp đặt và chính trị cường quyền”; hay “Chỉ cần một hành động thiếu trách nhiệm, gây xung đột sẽ làm gián đoạn dòng hàng hóa khổng lồ này và nhiều nền kinh tế không chỉ trong khu vực mà cả thế giới đều phải gánh chịu hậu quả khôn lường”… Bài của Reuters sau đó cũng được tờ Star Online của Phi-líp-pin và website của kênh truyền hình NBC của Mỹ đăng lại. BBC cũng trích nhiều câu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kỳ vọng về vai trò của Trung Quốc và Mỹ đối với khu vực.../.