Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 - một bài học quan trọng có ý nghĩa mãi mãi đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam ngày nay

Cách đây hơn 40 năm, với ý chí sắt đá “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” và niềm tin mãnh liệt “Ta nhất định thắng, địch nhất định thua”, quân và dân cả nước ta, Nam - Bắc một lòng quyết tâm đánh thắng chiến lược “Chiến tranh cục bộ” của đế quốc Mỹ và tay sai. Dù bị thất bại nặng nề, bị dồn vào thế bị động, lúng túng; nhưng bọn xâm lược vẫn ngoan cố tăng quân, chuẩn bị mở cuộc phản công với 120 vạn quân, trong đó có hơn 50 vạn quân viễn chinh. Trước tình hình đó, Bộ Chính trị, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đề ra chủ trương chiến lược, đẩy mạnh tiến công quân sự kết hợp đấu tranh chính trị, nhằm chuyển cuộc kháng chiến lên một bước mới - giành thắng lợi quyết định, tạo ra bước ngoặt lớn của cuộc chiến tranh; giáng một đòn bất ngờ thật mạnh vào ý chí xâm lược của địch với phương châm kết hợp tiến công quân sự với nổi dậy của nhân dân trên cả ba vùng chiến lược trong toàn miền Nam, lấy thành thị làm trọng điểm, tiến hành tổng công kích và tổng khởi nghĩa.

Thực hiện quyết tâm chiến lược của Trung ương Đảng và Hồ Chủ tịch, Trung ương Cục miền Nam ra nghị quyết với tên gọi: “Nghị quyết Quang Trung”, xác định các địa bàn trọng điểm trên toàn miền Nam và của từng khu vực, ráo riết chuẩn bị tổ chức lực lượng, phân công chỉ đạo, sẵn sàng vào cuộc cùng cả nước.

Thơ Chúc Tết của Bác Hồ vang lên trong đêm giao thừa Tết Mậu Thân năm 1968 từ Thủ đô Hà Nội: “Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua, / Thắng trận tin vui khắp nước nhà, / Nam, Bắc thi đua đánh giặc Mỹ, / Tiến lên! / Toàn thắng ắt về ta!”, là hiệu lệnh cho quân và dân ta đồng loạt tiến công và nổi dậy trên toàn miền Nam, cùng một lúc tiến công địch ở các thành phố lớn: Huế, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Sài Gòn; 37 thị xã và hàng trăm thị trấn từ Quảng Trị đến Cà Mau. Ta đánh vào hầu hết cơ quan đầu não của địch ở trung ương, địa phương, phá hủy một khối lượng lớn các phương tiện chiến tranh, cơ sở hậu cần quan trọng của địch. Nhân dân ở các vùng nông thôn đã hỗ trợ lực lượng võ trang nổi dậy phá tan từng mảng hệ thống kìm kẹp của ngụy quyền ở thôn, xã và giành quyền làm chủ.

Sài Gòn - Gia Định, là trọng điểm lớn nhất và ác liệt nhất của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy, vì nơi đây là trung tâm đầu não chỉ huy toàn bộ bộ máy chiến tranh, có hệ thống phòng thủ nhiều tầng, nhiều lớp vững chắc, tập trung lực lượng tinh nhuệ nhất của địch. Đêm 30 rạng ngày 31-1-1968, cuộc tiến công táo bạo, bất ngờ với đòn giáng phủ đầu của lực lượng Biệt động Thành vào những mục tiêu hiểm yếu, đầu não của bộ máy chiến tranh như Dinh Độc Lập, Tòa Đại sứ Mỹ, Đài Phát thanh, sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Tư lệnh Hải quân,... Các lực lượng chính trị, võ trang của các đoàn thể, cơ sở quần chúng cách mạng ở thành phố đã phối hợp với lực lượng Biệt động Thành và lực lượng các tiểu đoàn mũi nhọn, lực lượng chủ lực tấn công địch bằng nhiều hình thức linh hoạt, đã tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch.

Đòn giáng phủ đầu của lực lượng võ trang Sài Gòn - Gia Định, đặc biệt là của lực lượng Biệt động Thành, cùng các chiến công trên toàn miền Nam với khí thế cách mạng sục sôi dâng trào của nhân dân thành phố và cả nước đã làm rúng động nước Mỹ và vang xa ra cả thế giới. Nhân dân thế giới theo dõi, khâm phục ý chí đấu tranh giành độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam, từ đây phong trào ủng hộ nhân dân ta chống chiến tranh xâm lược của đế quốc đã phát triển thành một cao trào mạnh mẽ.

Năm tháng sẽ đi qua, song tinh thần chiến đấu, ý chí quyết thắng và sự hy sinh to lớn của quân và dân ta trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968 đời đời bất diệt. Đảng ta, nhân dân ta, quân đội ta đã làm nên một sự kiện lịch sử to lớn với những chiến công oanh liệt.

Thắng lợi quan trọng hàng đầu là làm lung lay ý chí xâm lược của đế quốc, tạo ra bước ngoặt quyết định trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; làm phá sản chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, buộc đế quốc Mỹ phải xuống thang chiến tranh, ngưng ném bom phá hoại miền Bắc, chấp nhận đàm phán với ta tại Hội nghị Pa-ri về việc rút quân, lập lại hòa bình ở Việt Nam. Dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, nhân dân ta không chỉ quyết đánh, quyết thắng mà còn biết đánh và biết thắng đế quốc sừng sỏ nhất ngay khi chúng tập trung cao độ lực lượng với những cố gắng cao nhất.

Thắng lợi to lớn là đã tạo khả năng thực hiện chiến lược mở mặt trận tiến công về ngoại giao kết hợp chặt chẽ với quân sự và chính trị, hình thành cục diện mới về thế và lực của cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc. Đồng thời làm cơ sở thực hiện chiến lược “đánh cho Mỹ cút” để tiến tới “đánh cho ngụy nhào” với Đại thắng Mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, hoàn thành trọn vẹn mong ước của toàn dân tộc và Bác Hồ kính yêu: “Bắc - Nam sum họp Xuân nào vui hơn!”.

Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân đánh dấu một bước phát triển mới trong học thuyết và nghệ thuật quân sự Việt Nam. Lần đầu tiên, ta đã tổ chức và phát động một cuộc tiến công đồng loạt trên khắp chiến trường rộng lớn, tập trung vào đô thị và các sào huyệt của địch mà vẫn giữ được yếu tố bất ngờ đến giờ nổ súng; đã tạo một cú “choáng đột ngột”, làm đảo lộn thế bố trí chiến lược của địch ở miền Nam. Đó là một biểu tượng sáng ngời về ý chí và sức mạnh quật cường của quân và dân Việt Nam, biểu thị tinh thần độc lập, sáng tạo, tài trí mưu lược trong nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh của Đảng ta. Có được những kỳ tích ấy là do cả một quá trình đấu tranh của đồng bào và chiến sĩ trên cả hai miền Nam - Bắc, do ta đã có một kế hoạch nhiều năm chuẩn bị gian khổ, kiên trì và mưu trí trên chiến trường miền Nam. Chúng ta bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đối với đồng bào, đồng chí đã ngã xuống mùa Xuân Mậu Thân năm ấy và trong suốt cuộc trường chinh, giải phóng thành phố, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Xuân Mậu Thân năm 1968 đã để lại cho chúng ta hôm nay và các thế hệ mai sau nhiều bài học lớn, có ý nghĩa vô cùng sâu sắc và mang giá trị vĩnh cửu, đó là:

- Giữ vững và nêu cao tinh thần độc lập dân tộc vốn được hun đúc qua bao chặng đường lịch sử hào hùng của đất nước, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta luôn có ý chí quyết tâm, quyết thắng mọi kẻ thù xâm lược, cho dù đó là các thế lực đế quốc sừng sỏ, hùng mạnh nhất. Muốn giành được chiến thắng trong cuộc đấu tranh gian khổ đó, điều tiên quyết là cán bộ, đảng viên các cấp, các ngành, từ trên đến dưới phải gắn bó mật thiết với nhân dân, phải tin dân, biết dựa vào dân để kết hợp chủ nghĩa anh hùng cách mạng của dân tộc ta với trí sáng tạo Việt Nam tạo ra sức mạnh vô tận, làm nên những chiến công hiển hách, những kỳ tích phi thường.

- Bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, trước tiên phải bằng đường lối đúng đắn, sáng tạo, độc lập, tự chủ. Đó là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc là hậu phương lớn cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam, nhằm mục tiêu chung hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước, thực hiện thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Đảng ta phải luôn vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh một cách toàn diện, thực hiện nhiệm vụ cách mạng cả trong chiến tranh lẫn thời bình, bám sát tình hình trong cả quá trình chuyển biến, xuất phát từ thực tiễn, luôn vận động với tinh thần tích cực, chủ động, linh hoạt tìm ra quy luật, vạch ra chiến lược, kịp thời điều chỉnh chủ trương cho sát đúng, luôn hành động đúng quy luật thì nhất định giành được thắng lợi to lớn hơn, trọn vẹn hơn. Đây là bài học vô cùng quan trọng của Xuân Mậu Thân năm 1968 và có ý nghĩa mãi mãi đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước của chúng ta.

Trên cơ sở đường lối đúng đắn và quyết tâm cao độ, Đảng ta đã huy động được mọi nguồn lực, sức mạnh của nhân dân, phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tiến hành chiến tranh nhân dân; kết hợp đấu tranh chính trị, quân sự, binh vận, ngoại giao; phát huy sức mạnh thời đại, tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ to lớn của quốc tế, nhất là Liên Xô, Trung Quốc và các nước xã hội chủ nghĩa anh em, cùng nhân dân tiến bộ Mỹ và các lực lượng tiến bộ trên thế giới, tạo nên sức mạnh tổng hợp của quân và dân ta trong đấu tranh, góp phần quyết định cho thắng lợi trọn vẹn.

Kỷ niệm 40 năm Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968 đúng vào thời điểm 78 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, chúng ta càng nhận thức sâu sắc công lao to lớn của Đảng ta, của Bác Hồ đã liên tục chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam vượt qua bao thác ghềnh, bao khó khăn thử thách, giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3-2-1930, với Cương lĩnh chính trị thực hiện giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại, đã chấm dứt thời kỳ khủng hoảng về đường lối cứu nước của cách mạng Việt Nam.

Kể từ khi thành lập, trải qua 78 năm đảm nhận sứ mệnh lịch sử mà dân tộc giao phó, Đảng ta đã một lòng tận trung với nước, tận hiếu với dân, thực sự là người đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của cả dân tộc, luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng, xuất phát từ thực tiễn đề ra đường lối đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với từng thời kỳ cách mạng của đất nước; giữ vững và thực hiện vai trò lãnh đạo nhân dân ta làm nên những thắng lợi vĩ đại, đó là: Cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, khai sinh ra Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; hoàn thành các cuộc kháng chiến oanh liệt giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và bảo vệ Tổ quốc; thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới trong điều kiện vô vàn khó khăn, phức tạp, đầy thử thách.

Sau hơn hai mươi năm, sự nghiệp đổi mới của nhân dân ta do Đảng lãnh đạo đã đạt những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử, tạo tiền đề cho đất nước tiếp tục phát triển, thực hiện mục tiêu cao cả “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Thành quả đạt được trong năm 2007 vừa qua, cũng như hai năm thực hiện Nghị quyết Đại hội X của Đảng, kinh tế tăng trưởng với mức cao, văn hóa, xã hội tiếp tục phát triển, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện, chính trị - xã hội ổn định, vị thế của nước ta trên trường quốc tế không ngừng được nâng cao. Chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, nước ta là thành viên chính thức của Tổ chức Thương mại thế giới và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc,… Những thành quả đó đã mở ra cục diện phát triển mới của đất nước ta trên trường quốc tế trong thế kỷ XXI.

Công cuộc đổi mới theo con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã đạt được thành quả to lớn về nhiều mặt cùng với những thành tựu xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa ở các nước, đã đẩy lùi tư tưởng dao động, hoang mang của nhiều người trước con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta.

Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm trong hơn 3/4 thế kỷ lãnh đạo cách mạng Việt Nam của Đảng ta và của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968 vẫn còn nguyên tính thời sự đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam ngày nay.

Sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta đang trên đà phát triển thắng lợi với nhiều thời cơ, nhưng thách thức, nguy cơ cũng không ít. Cần phải tranh thủ, tận dụng tối đa thời cơ thuận lợi để phát triển nhanh và bền vững trên cơ sở củng cố, tăng cường sức mạnh nội lực là nhân tố quyết định. Chỉ có thể thắng lợi khi xây dựng được sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đặc biệt là thế trận lòng dân luôn hướng về cách mạng. Sức mạnh ấy đã được chỉ ra rất rõ trong Nghị quyết Đại hội X của Đảng ta, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải quán triệt thật sâu sắc, biến thành ý chí, quyết tâm chính trị và toàn tâm, toàn ý phục vụ nhân dân, phát huy được sức mạnh vô tận của nhân dân để tiếp tục giành thắng lợi trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Tự hào về truyền thống vẻ vang của Đảng ta, từ Mậu Thân hào hùng cho đến thực tiễn đầy sinh động hôm nay, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân hãy ra sức thực hiện:

Thứ nhất, nêu cao ý chí quyết tâm, tinh thần đoàn kết, năng động sáng tạo, phấn đấu vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Trước mắt, phải ra sức hoàn thành nhiệm vụ năm 2008 - năm bản lề thực hiện kế hoạch 5 năm 2006 - 2010, phấn đấu hoàn thành cơ bản phần lớn các chỉ tiêu chủ yếu của kế hoạch 5 năm, để đến năm 2009 phải hoàn thành mục tiêu đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, tạo tiền đề để trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

Thứ hai, nắm vững bài học về sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta phải luôn xuất phát từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, nhạy bén nắm bắt thời cơ chiến lược, vận hội và cơ hội, kịp thời đề ra chủ trương và giải pháp thích hợp. Muốn vậy, trước tiên phải thực hiện có hiệu quả việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng. Đây là vấn đề cốt tử hiện nay của Đảng ta, liên quan trực tiếp đến sự sống còn của chế độ, vận mệnh của dân tộc. Đảng mạnh, trước tiên là ở đường lối, chủ trương đúng đắn, phù hợp lợi ích của dân tộc, của nhân dân. Do vậy, phải tiến hành đổi mới mạnh mẽ, toàn diện, đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực theo các Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) của Đảng. Trong quá trình đổi mới hoạt động của hệ thống chính trị, phải bảo đảm đúng định hướng và vững chắc; kiên quyết không để những tác động xấu tạo ra sự bất ổn định và dao động tư tưởng về con đường đã lựa chọn. Mỗi đảng viên và tổ chức đảng phải bằng hành động cụ thể củng cố, xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh trên cơ sở giữ được mối liên hệ mật thiết, máu thịt với nhân dân, nâng cao tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân để phát huy mọi sức mạnh vô địch của nhân dân như trong lịch sử hào hùng của dân tộc ta. Cán bộ, đảng viên các ngành, các cấp và cả hệ thống chính trị phải nắm vững quan điểm liên minh công - nông - trí là nền tảng; từ đó thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với các tầng lớp nhân dân, làm cho đời sống của đại bộ phận người dân không ngừng nâng cao cùng với tốc độ phát triển của kinh tế - xã hội.

Thứ ba, thực hiện thành công Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Phải nhận thức sâu sắc đây là một động lực quan trọng, là giải pháp cơ bản, lâu dài, xây dựng nền tảng đạo đức của Đảng ta và xã hội ta; đồng thời, Cuộc vận động có ý nghĩa cấp bách trước mắt, là thời cơ để kiên quyết ngăn chặn những suy thoái về phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, tính gương mẫu của cán bộ, đảng viên, đáp ứng lòng mong mỏi chân thành cũng là những đòi hỏi rất bức xúc của nhân dân đối với Đảng trong tình hình hiện nay. Đẩy mạnh hơn nữa việc học tập trong Đảng và mở rộng trong nhân dân, đặc biệt là phải chuyển từ học tập, nhận thức thành hành động cụ thể làm theo gương Bác Hồ; tập trung cao độ thực hiện phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, thực hành tiết kiệm, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí và các biểu hiện tiêu cực khác. Mỗi cán bộ, đảng viên phải có kế hoạch cụ thể tu dưỡng đạo đức, lối sống, với sự giám sát chặt chẽ của chi bộ, của đoàn thể và của nhân dân. Cán bộ cấp trên phải nêu gương cho cấp dưới; đảng viên phải nêu gương cho nhân dân. Ông bà, cha mẹ phải nêu gương tốt cho con cháu.

Thứ tư, cần nắm vững quan điểm nhất quán, chủ trương, chính sách thực thi dân chủ của Đảng và Nhà nước ta đang thực hiện có hiệu quả, mang lại niềm tin của dân với Đảng, góp phần làm cho cuộc sống của nhân dân ngày càng tốt đẹp hơn. Chúng ta phải ra sức thực hiện các Quy chế dân chủ đối với nhân dân và trong hệ thống chính trị, nhằm xây dựng hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh và nhân dân thực sự phát huy quyền làm chủ của mình trên tất cả các lĩnh vực. Cán bộ, đảng viên phải nắm vững Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, Nghị quyết Đại hội X của Đảng, các Nghị quyết của Trung ương và thực hiện các nhiệm vụ đã được Đảng, Nhà nước đề ra trong năm 2008 với quyết tâm chính trị và hiệu quả cao.

Phát huy thắng lợi trong những năm qua, năm 2007, trong điều kiện có nhiều yếu tố không thuận lợi, nhưng Thành phố đã “cùng cả nước” thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ đã đề ra với những thành tựu nổi bật: đạt và vượt tất cả các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội; trong đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 12,6%, là mức cao nhất trong 10 năm qua; số hộ nghèo giảm còn 1,8% theo tiêu chí thu nhập dưới 6 triệu đồng/người/năm; bảo đảm quốc phòng, an ninh. Thành quả đó là cơ sở vững chắc để thành phố bước vào năm 2008 với mục tiêu: “Phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, tạo chuyển biến mạnh về chất lượng tăng trưởng, sức cạnh tranh và hiệu quả của kinh tế thành phố, gắn với nâng cao chất lượng cuộc sống các tầng lớp nhân dân, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo”. Đảng bộ, chính quyền, mặt trận, các đoàn thể cùng với các tầng lớp nhân dân thành phố hãy đoàn kết một lòng, nỗ lực hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội chủ yếu của năm 2008; chăm lo tốt hơn đời sống của nhân dân; tiếp tục giữ vững ổn định chính trị; giành thắng lợi trong “Năm thực hiện nếp sống văn minh đô thị”.

Kỷ niệm 40 năm cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968, kỷ niệm 78 năm Ngày thành lập Đảng quang vinh, ôn lại lịch sử truyền thống vẻ vang của dân tộc, khẳng định bản chất tốt đẹp và những chiến công oanh liệt của quân đội và nhân dân Việt Nam anh hùng càng làm cho chúng ta nâng cao lòng tự hào dân tộc, vun đắp tình yêu quê hương đất nước. Từ đó, đòi hỏi các thế hệ hôm nay và mãi mãi mai sau phải ra sức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam thiêng liêng, phải vượt mọi khó khăn thách thức, phấn đấu hết lòng vì dân, vì nước, quyết xứng đáng với công lao, xương máu của biết bao đồng bào, đồng chí vì cuộc sống của chúng ta hôm nay và tương lai rạng rỡ của các thế hệ mai sau./.