Lời hứa!

Sẽ không còn phải xin xỏ, nói khó, van nài, năn nỉ, thậm chí "đi đêm" để lo các thủ tục giấy tờ; sẽ không còn cảnh "quát mắng", chạy chọt, "xin - cho" khi các doanh nghiệp gõ cửa các cơ quan công quyền nữa... Đó là lời hứa - lời tuyên ngôn của ông chủ tịch tỉnh Z khi vừa nhậm chức. Ông khẳng định: Chúng ta phải biến hệ thống các cơ quan công quyền từ người làm quản lý thành người phục vụ, hay nói cách khác là chuyển đổi từ nền hành chính cai quản sang nền hành chính dịch vụ. Sự thay đổi tư duy này đã đến lúc phải làm, nếu không chúng ta sẽ ngày càng tụt lùi và mới chỉ hội nhập nửa vời... Hệ thống hành chính các cấp phải là người cung cấp dịch vụ như dịch vụ công, dịch vụ hành chính sự vụ cho người dân và cho doanh nghiệp. Ông dẫn: ở một đất nước nhỏ bé cạnh chúng ta, họ có những điểm xuất phát còn kém ta, vậy mà họ có cuộc cách mạng thần kỳ với ba nội dung xuyên suốt: một là, dịch vụ công với chất lượng hoàn hảo; hai là, hệ thống các trường đại học hàng đầu; ba là, hệ thống y tế chất lượng cao. Muốn hiểu họ, phải bắt đầu từ một câu chuyện không có thật - đó là lời tự sự của người đứng đầu đất nước họ. Một đất nước hầu như không có tài nguyên thiên nhiên, không có văn hóa chung, một sự pha trộn mỏng manh giữa các tộc người, chỉ dựa vào tài trí để xây dựng đất nước phồn vinh...

Đúng vậy, cải cách hành chính ở nước ta hiện nay mà trọng tâm là hành chính công là tiêu điểm nóng nhất, bức xúc nhất và cũng chiến lược nhất. Những câu chuyện nhức nhối của người dân, của các doanh nghiệp khi đến các công sở diễn ra hằng ngày, hằng giờ. Một thống kê gần đây cho thấy: trung bình doanh nghiệp phải mất 22,7 ngày mới hoàn thành đăng ký kinh doanh, 30 ngày để hoàn thành các giấy tờ khi gia nhập thị trường và cần bình quân 4,14 ngày làm các giấy phép kinh doanh các loại. Rồi 70% doanh nghiệp phải "bôi trơn" cho cán bộ công quyền trong kinh doanh, hơn thế 89% các loại giấy tờ được xem là không hợp lý trong hoạt động kinh doanh... Có những doanh nghiệp kêu than rằng, để xin thủ tục giấy phép kinh doanh phải qua một chặng đường gần 3 năm của 15 "cửa" với bao nhọc nhằn, phiền toái, sách nhiễu; nếu không có ý chí, không có lòng đam mê, sự nhẫn nại thì không thể vượt qua các "rào cản" oái oăm và nghiệt ngã ấy. Ở một câu chuyện khác: ai cũng biết lâu nay chúng ta bị phá vỡ quy hoạch kiến trúc tại nhiều đô thị lớn mà hậu quả bây giờ không thể khắc phục, nên đành ngậm ngùi nhìn "bộ mặt" đô thị méo mó bị băm vụn, có muốn cải tạo, muốn xây dựng lại cho đẹp cũng đành "bó tay.com". Ở trong từng ngõ nhỏ từ lâu đã hình thành cái luật bất thành văn là phạt cho tồn tại, cứ "cơ chế phong bì" cho đội quy tắc là xong. Và thế là người nọ rỉ tai người kia, một người làm được, cả xóm, cả làng, rồi cả quận, huyện, tỉnh đều làm được theo "cái luật" ấy. Rồi nhà nhà mọc lên như nấm, bỗng chốc 10 năm trôi qua "rừng" nhà ấy đã trở thành một sản phẩm khổng lồ tồi tệ đến mức hết "thuốc" chữa...

Đấy là hai trong nhiều ví dụ mà ông chủ tịch đã nêu ra trong ý tưởng cải cách hành chính và quản lý đô thị của ông. Nếu làm được thì đó chắc chắn là câu chuyện thần kỳ mới cho dù phải mất 3 năm, 5 năm, hay nhiều hơn nữa; còn nếu không làm được thì những lời hứa "cải cách", "cải tiến", "đổi mới"... vẫn chỉ là những lời hứa "rỗng" trên bàn giấy của ông chủ tịch nọ. Lời hứa chưa đi vào cuộc sống thì chưa cải cách được, mà chưa cải cách được thì đừng nói đến phát triển bền vững, có chăng chỉ là "ăn xổi ở thì" mà thôi.

... Đã gần hai năm trôi qua, lời hứa của ông chủ tịch tỉnh Z chưa "nhúc nhích". Phải chăng nó đã bị các "rào cản" và những "cơ chế" lạc hậu ngáng trở, hay vì chính năng lực của ông hạn chế để rồi lời hứa của ông ấy đang bị chìm vào quên lãng? Vì thế, dân tỉnh Z mới có câu vè rằng:

Trăm năm trăm cõi người ta

Hứa mà bỏ đấy, khéo là dối dân!