Những chuyển động trong cuộc bầu cử Tổng thống tại Mỹ

1- Chiến thắng “vô nghĩa” của bà H.Clin-tơn tại bang Mi-chi-gân (Michigan). Trong khi cuộc bầu cử sơ bộ ở bang Mi-chi-gân đã đem lại chiến thắng quan trọng cho ứng cử viên Mít Rôm-ni (Mitt Romney) của đảng Cộng hoà thì chiến thắng của Thượng nghị sỹ Hi-la-ri Clin-tơn (Hillary Clinton) lại không mang nhiều ý nghĩa khi bà là ứng cử viên lớn duy nhất của đảng Dân chủ ra tranh cử. Đối với các ứng cử viên đảng Dân chủ, cuộc bầu cử sơ bộ ở bang Mi-chi-gân chỉ mang tính hình thức với kết quả 55% ủng hộ bà Clin-tơn. Việc hai đối thủ nặng ký là Thượng nghị sỹ Ba-rắc Ô-ba-ma (Barack Obama) và cựu Thượng nghị sỹ Giôn Ét-uốt (John Ewards) đều không tham gia cuộc bầu cử, khiến chiến thắng này của bà trở nên “vô nghĩa”. Vô nghĩa xuất phát từ kết quả của sự bất đồng trong việc chọn ngày bầu cử. Do tranh cãi về ngày bỏ phiếu, hai ông Ô-ba-ma và Ét-uốt cùng rút khỏi cuộc đua tại bang Mi-chi-gân. Đảng Dân chủ muốn chỉ có 4 bang là Ai-ô-oa (Iowa), Niu Hem-sơ (New Hampshire), Nê-va-đa (Nevada) và Ca-rô-lai-na Nam (South Carolina) được tiến hành bầu cử sơ bộ trước ngày “siêu thứ ba” (ngày 5-2 với hơn 20 bang đồng loạt tiến hành bỏ phiếu). Vì thế, họ cho rằng cuộc bầu cử sơ bộ ở bang Mi-chi-gân là vi phạm luật bầu cử của đảng này, và các đại biểu của bang này sẽ không được dự Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ vào tháng 8 tới để lựa chọn ứng cử viên chính thức của đảng trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Điều đó đồng nghĩa với việc sự ủng hộ của bang Mi-chi-gân (Michigan) đối với bà Clin-tơn không có giá trị.

2- Ứng cử viên Cộng hoà, cựu Thống đốc Bang Ma-xa-chu-xet (Massachusetts), ông Mít Rôm-ni (Mitt Romney), đã về nhất trong cuộc bầu cử sơ bộ tại bang Mi-chi-gân ngày 16-1 (giờ Hà Nội). Ông Rôm-ni đã dẫn đầu với tỷ lệ ủng hộ là 40% so với số phiếu 30% của đối thủ là Thượng nghị sỹ bang A-ri-dô-na (Arizona) Giôn Mắc Kên (John McCain); tiếp đến là ứng cử viên Mai-cơ Hắc-cơ-bi (Mike Huckabee), cựu thống đốc bang A-cơ-xô (Arkansas), được 16% phiếu. Chiến thắng này đã được dự đoán trước do Mi-chi-gân là nơi “chôn rau cắt rốn” của ông Rôm-ni (trước đó ông Rôm-ni đã 2 lần về thứ hai trong các cuộc bầu cử sơ bộ tại bang Ai-ô-oa (Iowa) và Niu Hem – sơ (New Hampshire). Đây là một chiến thắng có ý nghĩa quan trọng đối với ông Rôm-ni. Tuyên bố với báo giới, ông Rôm-ni khẳng định chiến thắng tại bang Mi-chi-gân đánh dấu “sự trở lại vì nước Mỹ” của ông trong cuộc đua vào Nhà Trắng.

3- Cuộc bầu cử Tổng thống 2008 - sẽ là cuộc bầu cử tốn kém nhất trong lịch sử nước Mỹ. Mặc dù mới bước vào chặng đầu tiên với các chiến dịch vận động ráo riết của các ứng cử viên Dân chủ và Cộng hòa để giành được sự đề cử của mỗi đảng, song cuộc bầu cử Tổng thống 2008 hứa hẹn lập kỷ lục là cuộc đua vào Nhà Trắng tốn kém nhất trong lịch sử bầu Tổng thống của nước Mỹ. Nếu như khoản tiền 693 triệu USD chi cho các chiến dịch vận động tranh cử năm 2004 đã được coi là đỉnh cao lúc bấy giờ, thì 4 năm sau, với những gì đang diễn ra, giới kinh tế dự đoán cuộc đua năm 2008 sẽ ngốn của các ứng cử viên ngót nghét 1 tỉ USD và đây chưa phải là con số cuối cùng. Mới đây tạp chí Fortune đã dự đoán con số này có thể lên tới 3 tỉ USD.

Hai thập kỷ trước, ứng cử viên Gioóc-giơ H.W.Bu-sơ (George H.W.Bush - Bu-sơ cha) đã trở thành ông chủ Nhà Trắng với khoản chi 59 triệu USD. Trong khi đó, các sử gia tin rằng Tổng thống A-bra-ham Lin côn (Abraham Lin con), vị Tổng thống thứ 16 của Mỹ, chỉ phải chi 100.000 USD cho chiến dịch tranh cử năm 1860.

Mặc dù ngày 31-1 tới, Ủy ban bầu cử liên bang của Mỹ mới công bố số tiền chi cho các chiến dịch vận động tranh cử trong năm 2007, song hai ứng cử viên hàng đầu đảng Dân chủ là Thượng nghị sỹ Ba-rắc Ô-ba-ma và Hi-la-ri Clin-tơn đã tiết lộ. Phu nhân Clin-tơn cho biết, trong năm 2007, bà đã gây quỹ được 115 triệu USD cho chiến dịch của mình; con số này của ông Ô-ba-ma là 103 triệu USD. Đầu năm 2008 quỹ của bà Hi-la-ri và ông Ô-ba-ma đã tăng thêm tương ứng là 6 và 8 triệu.

Ứng cử viên Cộng hoà Mit Rôm-ni cho biết ông đã chi 17 triệu USD tiền túi cho chiến dịch tranh cử của mình; trung bình mỗi ngày ông đã chi 100.000 USD trong suốt 9 tháng đầu năm 2007.

Chỉ trong vòng ba tháng cuối năm 2007, ông Mai-cơ Hắc-cơ-bi đã kịp quyên thêm 8 triệu USD và ngay trong tuần đầu tiên của năm 2008, ông đã có thêm 2 triệu USD ngay sau chiến thắng vang dội tại bang Ai-ô-oa.