Nỗ lực xây dựng nông thôn mới

Theo: Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam
14:38, ngày 21-07-2011
Thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình xây dựng nông thôn mới, nhiều địa phương đã đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2015 có 50% số xã đạt tiêu chí nông thôn mới. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, các địa phương cần đưa ra các giải pháp cụ thể để vượt qua những vướng mắc, khó khăn.

* Đồng Nai: Kết quả khả quan trong việc xây dựng nông thôn mới ở huyện Xuân Lộc

Qua hơn 2 năm triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới, đời sống vật chất và tinh thần của người dân nơi đây được cải thiện tương đối nhanh, bộ mặt nông thôn Xuân Lộc có nhiều khởi sắc. Sau khi có sự chỉ đạo của tỉnh, huyện Xuân Lộc đã lên kế hoạch tổ chức thực hiện 14 nhóm giải pháp trong xây dựng nông thôn mới theo đề án của tỉnh và 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp của Huyện ủy. Huyện đã tập trung đẩy nhanh các dự án phát triển sản xuất nông nghiệp trong huyện. Cụ thể, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chương trình nông nghiệp trọng điểm như Dự án Khu liên hiệp công nông nghiệp Donataba, trong đó triển khai thực hiện có hiệu quả Dự án Agroland; Thông qua việc nhân rộng các mô hình sản xuất có hiệu quả kinh tế cao, các dự án nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm nông nghiệp, thành lập các câu lạc bộ năng suất cao, trang trại, hợp tác xã… đã làm chuyển dịch cơ cấu cây trồng đúng định hướng, tạo thành các vùng chuyên canh; tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất, ưu tiên công nghệ sinh học… Kết quả, giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích đất nông nghiệp tăng 4,4% - 4,48%. Nhiều mô hình chăn nuôi trồng trọt kết hợp không cần nhiều diện tích nhưng có giá trị kinh tế rất cao, mang lại hiệu quả kinh tế bền vững, ổn định cuộc sống cho nông dân.

Bên cạnh việc tập trung nguồn lực cho phát triển nông nghiệp, để có bộ mặt mới cho nông thôn, đồng thời phục vụ tốt hơn cho sản xuất nông nghiệp, Xuân Lộc đã tập trung toàn diện vào xây dựng hạ tầng với hệ thống trạm y tế, trường học, đặc biệt là hệ thống giao thông nông thôn xuyên suốt. Được biết, huyện cũng đang tiến tới hoàn thành các hồ chứa nước Gia Măng, hệ thống bơm dẫn nước từ sông La Ngà và các đập dâng để tăng diện tích tưới, cấp nước sinh hoạt; đầu tư xây dựng lưới điện, trạm bơm nước phục vụ các vùng sản xuất; thực hiện tốt việc huy động các nguồn lực, hỗ trợ vốn cho hộ gia đình, doanh nghiệp.

Song song với chiến lược phát triển nông nghiệp, hiện tại Xuân Lộc đang tiến hành phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp nhằm chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo định hướng; khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư, phát triển mở rộng ngành nghề tại địa bàn nông thôn, mũi nhọn là chế biến nông sản, thực phẩm. Theo kinh nghiệm mà huyện rút ra được trong quá trình xây dựng nông thôn mới đó là chủ động, tích cực và biết lồng ghép nhiều dự án, nhiều nguồn vốn để tạo ra nhiều nguồn lực trong việc xây dựng nông thôn mới. Nhờ đó, mặc dù điều kiện xuất phát thấp, ảnh hưởng của lạm phát và suy thoái kinh tế nhưng đời sống người dân trên địa bàn huyện được cải thiện tương đối nhanh. Thu nhập bình quân đầu người năm 2009 tăng 19,1% và năm 2010 tăng 33,8%. Tình hình an sinh xã hội, giảm nghèo đạt khá.

* Bà Rịa - Vũng Tàu: Nỗ lực vượt khó để xây dựng nông thôn mới

Theo Chương trình xây dựng nông thôn mới, đến năm 2015, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ có 14/43 xã trở thành xã nông thôn mới. Được biết, trong năm 2011, tổng nhu cầu vốn đầu tư xây dựng nông thôn mới gần 453 tỉ đồng. Thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới của Thủ tướng Chính phủ, đến nay, Ban chỉ đạo xây dựng chương trình nông thôn mới của tỉnh đã thống nhất kế hoạch phân bổ vốn đầu tư năm 2011 từ ngân sách tỉnh 140 tỉ đồng để triển khai thực hiện Đề án xây dựng nông thôn mới tại 5 xã điểm gồm: xã Bưng Riềng (huyện Xuyên Mộc); xã Long Tân (huyện Đất Đỏ); xã An Ngãi (huyện Long Điền); xã Quảng Thành (huyện Châu Đức); xã Châu Pha (huyện Tân Thành) và xã Hòa Long (TX Bà Rịa). Các công trình được Ủy ban nhân dân huyện lập dự án đầu tư gồm bê tông hóa kênh mương nội đồng, kiên cố hóa đường giao thông nông thôn, cải tạo và nâng cấp các trường học trên địa bàn xã, xây mới nhà văn hóa thể thao, trạm y tế, cải tạo nâng cấp chợ, thực hiện các chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, chuyển dịch cơ cấu lao động và một số chính sách hỗ trợ khác như vay vốn, xây nhà tình thương.

Với nguồn kinh phí được bố trí 20 tỉ đồng, xã An Ngãi, huyện Long Điền đang tích cực triển khai nhiều công trình, hạng mục để hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới như: Xây dựng 36 tuyến đường giao thông nông thôn, bê tông hóa 6 tuyến kênh mương nội đồng, cải tạo, mở rộng một số trường mầm non, tiểu học trên địa bàn xã, xây dựng công trình nhà văn hóa, trạm y tế và nâng cấp chợ. Được biết, trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, xã An Ngãi đã đạt được 11 tiêu chí. Để đạt mục tiêu xã điểm vào năm 2012, chính quyền và nhân dân xã An Ngãi đang phấn đấu hoàn thành các tiêu chí còn lại như: giảm tỷ lệ lao động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp xuống dưới 20% trên tổng số lao động; tăng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên hơn 40%. Đồng loạt khởi công từ cuối năm 2010, đến nay nhiều con đường liên thôn ấp trên địa bàn xã Long Tân, huyện Đất Đỏ đã dần hoàn thiện và chuẩn bị đưa vào sử dụng. Nhiều bà con trên địa bàn xã đã tự nguyện hiến đất để xây dựng các công trình phúc lợi như trường mầm non, trạm y tế. Bên cạnh đó xã còn đẩy mạnh kiên cố hóa hệ thống kênh mương nội đồng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp… Song, để hoàn thành các tiêu chí về tăng thu nhập bình quân người dân tăng gấp 1,5 lần vào năm 2012 lại không dễ. Nhiều năm qua, công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn được xem là chìa khóa vàng để nâng cao thu nhập kinh tế cho người nông dân, qua đó góp phần chuyển đổi cơ cấu lao động vùng nông thôn ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Đây cũng là giải pháp được chọn để đạt đến tiêu chí về kinh tế và cơ cấu lao động trong xây dựng nông thôn mới hiện nay của tỉnh. Từ năm 2004 đến nay, Trung tâm Hỗ trợ nông dân thuộc Hội Nông dân tỉnh đã mở hàng trăm lớp dạy nghề về thú y gia đình, kỹ thuật trồng hoa lan, cây cá cảnh, rau an toàn và nuôi trồng thủy sản, thu hút hàng ngàn học viên nông dân tham gia. Qua các lớp dạy nghề, nhiều nông dân đã mạnh dạn áp dụng kiến thức đã học, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mở rộng quy mô sản xuất để tạo việc làm cho mình và cho nhiều lao động khác. Đặc biệt, tại các vùng quy hoạch phát triển công nghiệp, nông dân sau khi học các khóa học nghề tại Trung tâm đã chuyển đổi từ trồng trọt sang chăn nuôi tập trung quy mô lớn và có được thu nhập ổn định, cao hơn trước.

Tuy nhiên, để công tác dạy nghề, chuyển đổi nghề cho nông dân đúng yêu cầu đề ra, đúng nhu cầu của bà con nông dân rất cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành chức năng với chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ, tìm thị trường tiêu thụ cho nông dân. Mặt khác, sau khi nông dân được đào tạo nghề, cần được các cấp, ngành quan tâm hỗ trợ cho vay vốn đầu tư mở cơ sở làm ăn, có như vậy họ mới sống được với nghề đã học. Để thực hiện thành công chương trình xây dựng nông thôn mới, trước hết cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền với nhiều hình thức nhằm chuyển biến nhận thức của cả hệ thống chính trị và bản thân mỗi người dân; các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh phối hợp tốt với Ủy ban nhân dân các địa phương triển khai chương trình một cách sát thực, hiệu quả.

* Bình Dương: Xây dựng nông thôn mới hướng đến hiện đại, bền vững

Quá trình xây dựng nông thôn mới ở tỉnh Bình Dương đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện thành công chương trình này. Mục tiêu chương trình xây dựng nông thôn mới là xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước hiện đại; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ; gắn phát triển nông nghiệp với đô thị theo quy hoạch; xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giàu bản sắc dân tộc; môi trường sinh thái được bảo vệ, an ninh trật tự được giữ vững; đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương cũng đã có chủ trương chọn ra 29 xã xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn 2011 - 2020. Qua khảo sát hiện trạng tại 29 xã này cho thấy, có 12 chỉ tiêu/10 tiêu chí đạt thấp, 9 chỉ tiêu/6 tiêu chí đạt rất thấp bao gồm tiêu chí về giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hoá, chợ nông thôn, thu nhập, cơ cấu lao động. Qua các khảo sát thực tế cho thấy, tuy thời gian qua, lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn ở Bình Dương đạt nhiều kết quả khả quan nhưng nếu so với Bộ Tiêu chí quốc gia và Bộ Tiêu chí tỉnh Bình Dương ban hành thì hiện nay trên địa bàn tỉnh, chưa có xã nào đạt được 19 tiêu chí; chỉ có 8 xã đạt từ 10 - 15 tiêu chí (chiếm 13,3%), có 34 xã đạt từ 5 - 9 tiêu chí (chiếm 56,7%) và có 18 xã đạt dưới 5 tiêu chí (chiếm 30%).

Qua các số liệu so sánh này cho thấy để có thể xây dựng thành công nông thôn mới tại Bình Dương trong thời gian tới còn nhiều khó khăn và đòi hỏi phải có sự tham gia của toàn thể xã hội. Theo như các mục tiêu xây dựng nông thôn mới của tỉnh, khi tiến hành đầu tư xây dựng phải được tiến hành đồng bộ trên nguyên tắc dựa vào nội lực của cộng đồng địa phương, Nhà nước chỉ hỗ trợ một phần trực tiếp. Nguồn đóng góp của nhân dân chiếm một phần rất quan trọng trong việc hình thành nên các vùng nông thôn mới. Nguồn đóng góp này cũng rất đa dạng, không chỉ bằng tiền bạc mà còn bằng cả công sức, trí tuệ. Những công việc đòi hỏi phải được phát huy từ chính nguồn lực của mỗi gia đình tại cộng đồng địa phương như: Việc bố trí khuôn viên nhà cửa, công trình vệ sinh, rãnh thoát nước, cải tạo ruộng vườn cho hợp lý; việc thực hiện các thiết chế văn hoá, tạo cuộc sống văn minh, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc. Các hoạt động cụ thể của xã nông thôn mới cũng do chính cộng đồng dân cư tự đề xuất trên cơ sở dân chủ, công khai, minh bạch và quyết định cũng thông qua cộng đồng. Cấp ủy Đảng, chính quyền đóng vai trò chỉ đạo, điều hành quá trình xây dựng quy hoạch, kế hoạch, tổ chức thực hiện để người dân phát huy vai trò chủ thể trong tiến trình xây dựng nông thôn mới.

Khi cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân cùng đồng thuận, nỗ lực thực hiện các tiêu chí, mục tiêu trong việc xây dựng nông thôn mới; cùng với những tiền đề cơ bản của quá trình xây dựng và phát triển nông thôn mới trong thời gian qua, chắc rằng tỉnh Bình Dương sẽ thực hiện thành công.

* Bình Phước: Trong năm 2011 phấn đấu hoàn thành quy hoạch 20 xã xây dựng nông thôn mới

Theo đó, từ nay đến cuối năm, tỉnh phấn đấu hoàn thành quy hoạch 20 xã đã lựa chọn và triển khai xây dựng đề án nông thôn mới; Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới cấp huyện, thị xã tổ chức quán triệt nội dung xây dựng nông thôn mới trên cơ sở quy chế hoạt động, kế hoạch triển khai để tập huấn, giải đáp thắc mắc cho đội ngũ cán bộ cấp xã. Tỉnh cũng giao cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã có trách nhiệm triển khai chương trình kế hoạch và thực hiện quy hoạch ở các xã còn lại. Báo Bình Phước, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, nhân rộng gương điển hình trong xây dựng nông thôn mới. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hoàn chỉnh lại quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới tỉnh Bình Phước và kế hoạch triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia nông thôn mới giai đoạn 2010-2020 và trình Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt. Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới tỉnh Bình Phước đã đưa ra kế hoạch triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia nông thôn mới với mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 có 50% số xã cơ bản đạt tiêu chuẩn nông thôn mới (theo Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới). Các công việc sẽ được tiến hành trong giai đoạn 2011-2015 gồm: Thành lập Ban chỉ đạo cấp tỉnh, huyện và ban quản lý đề án; Tập huấn các nội dung liên quan phục vụ cho chương trình, tuyên truyền, vận động nhân dân và cả hệ thống chính trị tham gia; Xây dựng Chương trình Mục tiêu quốc gia cấp tỉnh, huyện; Xây dựng đề án nông thôn mới tại các xã. Về tiến độ triển khai cũng được đặt ra cụ thể trong từng năm. Theo kế hoạch, để hoàn thành 20 xã xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn này cần 2.000 tỉ đồng. Trong giai đoạn 2016-2020, tỉnh sẽ rà soát công tác quy hoạch các xã, điều chỉnh Chương trình Mục tiêu quốc gia nông thôn mới của các huyện, thị xã; Lựa chọn và lập đề án 30% xã nông thôn mới; Thực hiện công tác tuyên truyền, triển khai xây dựng… nhằm hoàn thành các tiêu chí vào cuối năm 2020.

* Tây Ninh: Tổ chức lớp tập huấn cán bộ xây dựng nông thôn mới cấp xã

Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới tỉnh Tây Ninh vừa phối hợp với Trường Cán bộ Quản lý Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức lớp tập huấn cán bộ xây dựng nông thôn mới cấp xã. Khóa học giúp học viên trang bị một số kiến thức, kỹ năng cơ bản để phát huy sự tham gia của nhân dân vào xây dựng đề án nông thôn mới theo tinh thần Nghị quyết số 26-NQ/T.Ư "Về nông nghiệp, nông dân, nông thôn" và bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới, tiêu chí của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về “Làng nông thôn mới” và “Hộ nông thôn mới”.

Tham gia lớp tập huấn có 50 học viên là cán bộ Ủy ban nhân dân xã, Ban Quản lý dự án xây dựng Nông thôn mới, các đoàn thể của bảy xã là: Bình Minh, Thạnh Tân, Ninh Thạnh (thị xã Tây Ninh), Trường Hoà, Long Thành Trung (huyện Hoà Thành) và Long Khánh (huyện Bến Cầu).

Nội dung chương trình tập huấn gồm: Một số chủ trương và chính sách hiện hành về xây dựng nông thôn mới; Nguyên tắc, nội dung và phương pháp xây dựng nông thôn mới; Phương pháp Xây dựng đề án có sự tham gia của nhân dân vào xây dựng nông thôn mới; Lợi ích của sự tham gia của nhân dân vào xây dựng nông thôn mới; Thực hành xây dựng đề án nông thôn mới.

Được biết đây là lớp học đầu tiên trong tổng số 04 lớp tập huấn cán bộ xây dựng nông thôn mới cấp xã mà Ban chỉ đạo tỉnh sẽ triển khai cho tất cả các xã xây dựng nông thôn mới trong toàn tỉnh./.