Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 11-8 đến ngày 17-8-2014)

OIC lên án I-xra-en phạm các tội ác chiến tranh tại Ga-da

Ngày 12-8-2014, tại Hội nghị Bộ trưởng của Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) diễn ra ở thành phố Giê-đa, phía Tây A-rập Xê-út - hội nghị lần thứ hai về Ga-da trong 3 ngày qua, OIC ra tuyên bố “lên án một cách gay gắt nhất lực lượng chiếm đóng I-xra-en không ngừng phạm các tội ác chiến tranh tại các vùng lãnh thổ của Pa-le-xtin”. Tuyên bố kêu gọi “I-xra-en ngay lập tức dừng các hoạt động hiếu chiến chống lại dân thường Pa-le-xtin và chịu các trách nhiệm pháp lý và chính trị vì các tội ác chiến tranh”.

OIC hoan nghênh A-rập Xê-út hỗ trợ y tế cho Ga-da trị giá 300 triệu riyal (khoảng 80 triệu USD), cũng như cam kết cung cấp 500 triệu USD để tái thiết Ga-da.

Tại cuộc họp, các nước OIC cũng đề xuất một hội nghị các nhà tài trợ về tái thiết Ga-da, nơi chiến tranh đã gây ra những thiệt hại trị giá từ 4 - 6 tỷ USD. Trong một diễn biến liên quan cùng ngày, Ngoại trưởng Pa-le-xtin Ri-át An Ma-li-ki (Riyad al-Maliki) cho biết, cuộc điều tra của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (UNHRC) sẽ chứng minh rằng I-xra-en đã phạm các tội ác chiến tranh và vi phạm luật nhân đạo trong chiến dịch tấn công Ga-da. Trong khi đó, các nỗ lực viện trợ cho Ga-da đang được xúc tiến. Tại Ca-ra-cát, một chuyến hàng cứu trợ 1 tấn, gồm thực phẩm, thuốc men, quần áo, giày dép và các thiết bị vệ sinh, rời Vê-nê-xu-ê-la bằng máy bay của Không quân, dự kiến sẽ được đưa tới Ai Cập và chuyển cho người cần hỗ trợ ở Ga-da qua biên giới trên bộ.

Liên hợp quốc ban bố trình trạng khẩn cấp cao nhất đối với cuộc khủng hoảng nhân đạo ở I-rắc

Ngày 13-8-2014, Liên hợp quốc ban bố tình trạng khẩn cấp ở mức cao nhất đối với cuộc khủng hoảng nhân đạo tại I-rắc, trong bối cảnh các phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tấn công dữ dội ở miền Bắc và miền Tây nước này làm hàng trăm nghìn người phải rời bỏ nhà cửa. Đặc phái viên Liên hợp quốc Ni-cô-lai Mla-đê-nốp (Nickolay Mladenov), đã chỉ rõ quy mô và độ phức tạp của cuộc khủng hoảng nhân đạo hiện nay tại I-rắc, nhận định việc Liên hợp quốc ban bố “tình trạng khẩn cấp mức 3” có nghĩa là sẽ cần thêm thực phẩm, ngân sách và vật dụng để đáp ứng nhu cầu cho những người phải sơ tán. Theo ông N. Mla-đê-nốp, Liên hợp quốc sẽ tăng cường hỗ trợ cho những người chạy khỏi khu vực Xin-gia và 400.000 người I-rắc khác từ tháng 6 đã chạy tới tỉnh Đa-hu cùng những người chạy sang các khu vực khác của người Cuốc hoặc xa hơn về phía Nam.

Tổng cộng có khoảng 1,5 triệu người đã phải đi sơ tán do chiến tranh kể từ khi phiến quân IS chiếm được Mô-xun, thành phố lớn thứ hai của I-rắc hồi tháng 6 và nhanh chóng tràn sang các khu vực khác trên cả nước.

Dịch Ê-bô-la đe dọa kinh tế nhiều nước châu Phi

Dịch bệnh Ê-bô-la đang trở thành mối đe dọa ngày càng nghiêm trọng đối với nhiều nền kinh tế ở châu Phi. Báo Bưu điện Tài chính của Ca-na-đa ngày 15-8 cho biết, các hãng hàng không từ Găm-bi-a, Tô-gô và Ni-giê-ri-a đã hoãn tất cả các chuyến bay đến các nước bị vi-rút Ê-bô-la tấn công. Trong khi đó, các hãng hàng không của Hàn Quốc tuyên bố sẽ ngừng các chuyến bay đến Kê-ni-a bắt đầu từ ngày 20-8. Các hãng như Asky Airlines (Chi-lê), British Airways (Anh) và các hãng của Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất cũng bắt đầu hủy một số chuyến bay trên tuyến đường đến các nước có dịch bệnh. Một số hãng hàng không có nhiều chuyến bay tới khu vực Tây Phi nhất như Air France (Pháp) và Brussels Airlines (Bỉ) cũng cho biết mặc dù vẫn thực hiện các lịch trình bay, nhưng hành khách trên các chuyến bay sẽ được kiểm tra cẩn thận.

Theo đánh giá của các chuyên gia, nền kinh tế của ba quốc gia trung tâm ổ dịch gồm Ghi-nê, Xi-ê-ra Lê-ôn và Li-bê-ri-a sẽ đối mặt với nguy cơ tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm 2% trong năm nay do sự bùng phát của dịch bệnh Ê-bô-la. Trong khi đó, các nền kinh tế lân cận như Ni-giê-ri-a cũng bị ảnh hưởng không nhỏ. Du lịch là lĩnh vực đầu tiên bị ảnh hưởng với số lượng đặt phòng và số tour du lịch tới các nước Tây Phi đều giảm mạnh trong thời gian qua. Hoạt động biên mậu trong khu vực cũng bị ngưng trệ do nhiều cửa khẩu bị đóng cửa nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.

Giới quan sát cảnh báo dịch Ê-bô-la cũng sẽ tác động mạnh đến ngành công nghiệp khai thác quặng đang rất phát triển tại châu Phi. Ngoài ra, lĩnh vực nông nghiệp vốn chiếm hơn 1/2 sản lượng nền kinh tế của Xi-ê-ra Lê-ôn và Li-bê-ri-a cũng sớm trở thành nạn nhân của dịch bệnh. Tại nhiều khu vực, hoa màu không có người canh tác do nông dân sơ tán khỏi các khu vực bị dịch. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhận định rằng dịch Ê-bô-la không gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế toàn cầu.

Xuất hiện cản trở mới trong vấn đề hàng nhân đạo của Nga cho U-crai-na

Ngày 16-8-2014, đoàn xe chở hàng cứu trợ nhân đạo của Nga cho người dân vùng chiến sự U-crai-na vẫn bị tắc ở vùng biên giới giữa Nga và U-crai-na do Ki-ép từ chối công nhận hàng do đoàn xe của Nga chuyên chở là hàng cứu trợ nhân đạo. Theo đại diện chính thức của Ủy ban Chữ thập Đỏ quốc tế (ICRC) Ga-li-na Ban-da-mô-va (Galina Balzamova), ICRC có thể tiếp nhận nhiệm vụ áp tải đoàn xe trên lãnh thổ U-crai-na với các điều kiện như sau, đó là các bên liên quan (Nga và U-crai-na) phải đạt thỏa thuận về các điều kiện di chuyển của đoàn xe trên lãnh thổ U-crai-na. Tiếp đến, các nhân viên của ICRC phải được bảo đảm an toàn vì ICRC không có bảo vệ vũ trang. Bà cũng nêu một phương án được bàn đến là đoàn xe sẽ di chuyển trên lãnh thổ U-crai-na với một lái xe của Nga kèm một nhân viên của ICRC. Đại diện của ICRC cũng xác nhận Nga đã cung cấp cho ICRC danh mục chung các mặt hàng chuyên chở trong đoàn xe.

Hiện người đứng đầu phái bộ ICRC tại Mát-xcơ-va Pa-xcan Cu-ta (Paskal Kutta) đã có mặt tại địa điểm tập kết đoàn xe chở hàng cứu trợ nhân đạo tại cửa khẩu I-dơ-va-ri-nô, thuộc tỉnh Rô-xtốp của Nga để thúc đẩy giải quyết vấn đề cho phép đoàn xe đi vào lãnh thổ U-crai-na. Trước tình hình trên, cùng ngày, Bộ Ngoại giao Nga đã kêu gọi bảo đảm an toàn cho việc chuyên chở hàng cứu trợ nhân đạo đến miền Đông U-crai-na, thậm chí cần phải có một lệnh ngừng bắn./.