Nâng cao hiệu quả đối ngoại Quốc hội trong tình hình mới

VŨ HẢI HÀ
Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội

18:13, ngày 17-03-2024

TCCS - Thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết số 34-NQ/TW, ngày 9-1-2023, của Bộ Chính trị, “Về một số định hướng, chủ trương lớn triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIII”, thời gian qua, quan hệ đối ngoại nói chung, quan hệ đối ngoại quốc hội nói riêng đạt nhiều thành tựu, “góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước”(1).

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự khai mạc Triển lãm thành tựu đổi mới sáng tạo, sản phẩm OCOP với các đại biểu quốc tế tham dự Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 _Ảnh: TTXVN

Phát biểu tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ, hoạt động đối ngoại của Quốc hội ngày càng được đẩy mạnh và mở rộng trên cả bình diện song phương và đa phương, đưa ngoại giao nghị viện đi vào chiều sâu, góp phần làm cho nhân dân thế giới và bạn bè quốc tế ngày càng hiểu biết rõ hơn về đất nước, con người và nền văn hóa Việt Nam; tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân thế giới và bạn bè quốc tế; nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam nói chung, của Quốc hội Việt Nam nói riêng trên trường quốc tế. Đánh giá về ngoại giao Việt Nam nói chung, đối ngoại Quốc hội nói riêng, trong cuốn sách “Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh các kênh đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước, đối ngoại Quốc hội và đối ngoại nhân dân đều hết sức khởi sắc(2).

Hoạt động đối ngoại của Quốc hội, với đặc thù vừa mang tính nhà nước, vừa mang tính nhân dân sâu sắc, đã được triển khai cụ thể thông qua việc thực hiện các chức năng cơ bản của Quốc hội là lập pháp, giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, trong đó có việc quyết định chính sách cơ bản về đối ngoại, phê chuẩn, quyết định gia nhập hoặc chấm dứt hiệu lực của điều ước quốc tế liên quan đến chiến tranh, hòa bình, chủ quyền quốc gia, tư cách thành viên của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại các tổ chức quốc tế và khu vực quan trọng, các điều ước quốc tế về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân và điều ước quốc tế khác trái với luật, nghị quyết của Quốc hội. Hoạt động đối ngoại của Quốc hội được triển khai toàn diện, chủ động, tích cực trên tất cả lĩnh vực hoạt động gắn với Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, trong đó tập trung nâng cao chất lượng quyết định chính sách cơ bản của Nhà nước về đối ngoại; tiếp tục tăng cường hoạt động đối ngoại của Quốc hội gắn với hoạt động đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân; xây dựng các đề án mang tính chiến lược, toàn khóa và kế hoạch hằng năm về ngoại giao nghị viện; đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác song phương với quốc hội/nghị viện các nước và các đối tác quan trọng; nâng tầm đối ngoại đa phương, chủ động tham gia và phát huy vai trò của Quốc hội Việt Nam tại các cơ chế liên nghị viện khu vực và quốc tế then chốt, quan trọng có tầm chiến lược trên cơ sở phù hợp với yêu cầu, khả năng và điều kiện thực tế cụ thể; tăng cường phối hợp và đẩy mạnh công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu chiến lược trong lĩnh vực đối ngoại; đẩy mạnh công tác thông tin đối ngoại nhằm kịp thời phản ánh chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước; truyền tải thông tin hoạt động của Quốc hội tới công chúng và bạn bè quốc tế.

Trong công tác xây dựng pháp luật, Quốc hội tiếp tục dành ưu tiên cho việc xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để triển khai hiệu quả các hoạt động đối ngoại theo Kế hoạch 81/KH-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW, ngày 14-10-2021, của Bộ Chính trị, “Về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV”. Theo đó, từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết kỳ họp thứ 6 (tháng 11-2023), Quốc hội đã thông qua 30 luật, trong đó thảo luận, cho ý kiến, xem xét thông qua nhiều luật quan trọng trực tiếp và gián tiếp liên quan đến đối ngoại và hội nhập quốc tế nhằm phát triển kinh tế. Đồng thời, Quốc hội chú trọng việc nội luật hóa, rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan để bảo đảm hệ thống pháp luật quốc gia tương thích với các điều ước quốc tế, nhất là các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới mà Việt Nam là thành viên, như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; Luật Kinh doanh bảo hiểm; Luật Điện ảnh; Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam; Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; Luật Phòng, chống rửa tiền; Luật Viễn thông; Luật Giao dịch điện tử; Luật Các tổ chức tín dụng; Luật Đất đai; Luật Nhà ở...

Thực hiện các nghị quyết của Quốc hội trong lĩnh vực đối ngoại, Quốc hội đã đẩy mạnh giám sát việc triển khai chính sách, pháp luật về đối ngoại và hội nhập quốc tế; phối hợp với nghị viện một số nước triển khai các cơ chế giám sát, khảo sát như thành lập Ủy ban hợp tác liên nghị viện với Duma Quốc gia Nga (tổ chức các phiên họp trong các năm 2020, năm 2023) nhằm rà soát việc thực hiện các thỏa thuận giữa hai nước, qua đó thúc đẩy, hỗ trợ để quan hệ hợp tác giữa hai nước đạt kết quả cao nhất; tổ chức đoàn khảo sát thực địa chung tại khu vực tam giác phát triển Cam-pu-chia - Lào - Việt Nam (CLV) với Quốc hội Lào và Quốc hội Cam-pu-chia (năm 2023). Đồng thời, hằng năm, Quốc hội xem xét báo cáo của Chính phủ về tình hình thế giới, công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước để đánh giá và làm sâu sắc hơn những nhận định của Chính phủ về tình hình thế giới và khu vực, kết quả công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước, nhấn mạnh vai trò và hiệu quả của hoạt động đối ngoại của Quốc hội trong công tác đối ngoại chung của đất nước.

Bên cạnh đó, Quốc hội giao Ủy ban Đối ngoại chủ trì và tham gia các chuyên đề giám sát, như “Việc thực hiện các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam với Trung Quốc, Lào, Cam-pu-chia”; “Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài”; “Việc thực hiện Pháp lệnh về hàm, cấp ngoại giao và Luật cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài”; khảo sát chung với Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Lào về “Tình hình triển khai thực hiện Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào về hợp tác đầu tư phát triển bến cảng 1, 2, 3 của cảng Vũng Áng”...

Thực hiện chức năng quyết định các vấn đề quan trọng trong lĩnh vực đối ngoại, Quốc hội đã phê chuẩn, quyết định gia nhập nhiều điều ước quan trọng liên quan đến chủ quyền quốc gia, biên giới, lãnh thổ, tư cách thành viên của Việt Nam trong các tổ chức quốc tế, quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, đóng góp quan trọng phục vụ công tác hội nhập quốc tế và quản lý các hoạt động đối ngoại của quốc gia, nội luật hóa cam kết quốc tế. Đặc biệt, Quốc hội tập trung xem xét, thảo luận và thông qua với tỷ lệ cao các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA), Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVIPA)…; khẳng định trách nhiệm và quyết tâm của Việt Nam trong hội nhập quốc tế, nhất là hội nhập kinh tế quốc tế, giúp đa dạng hóa thị trường của Việt Nam, tạo đà cho hội nhập kinh tế quốc tế và phục hồi kinh tế trong nước sau đại dịch COVID-19.

Triển khai các hoạt động ngoại giao nghị viện, Quốc hội đã để lại nhiều dấu ấn nổi bật, chủ động, tích cực, thích ứng linh hoạt trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. Bước vào đầu nhiệm kỳ, trước những thách thức chưa từng có của đại dịch COVID-19, hoạt động đối ngoại Quốc hội được duy trì thường xuyên, diễn ra hết sức sôi động trên cả bình diện song phương, đa phương. Nếu mục tiêu chính trong hoạt động đối ngoại năm 2021 là ngoại giao vắc-xin thì trọng tâm của công tác đối ngoại năm 2022, năm 2023 là hỗ trợ công tác phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Việc giải quyết vướng mắc trong quan hệ kinh tế với các đối tác phải bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc, hài hòa với lợi ích hợp pháp, chính đáng của các đối tác, bảo vệ lợi ích chính đáng của Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân, đẩy mạnh ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, phát huy hiệu quả kênh ngoại giao nghị viện, đẩy nhanh quá trình các nước phê chuẩn các hiệp định thương mại và đầu tư, mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp tiếp cận, chiếm lĩnh thị trường quốc tế.

Đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Chủ tịch Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản với Đoàn đại biểu Ban Thanh niên Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản thăm và làm việc tại Việt Nam, ngày 23-8-2022 _Ảnh: TTXVN

Hoạt động đối ngoại song phương của Quốc hội được triển khai tích cực, hiệu quả, chú trọng quan hệ với các nước láng giềng; đưa quan hệ với các nước đối tác chiến lược đi vào chiều sâu, ổn định; thúc đẩy thực chất quan hệ với các đối tác hợp tác và bạn bè truyền thống; gia tăng sự tin cậy với các đối tác khác. Cụ thể là, thông qua các hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ tới nay, trong đó có các chuyến thăm chính thức Áo, Bỉ và Liên minh châu Âu (EU)/Nghị viện châu Âu (EP), Phần Lan; Hàn Quốc, Ấn Độ; Lào; Hung-ga-ri, Anh; Cu-ba, Ác-hen-ti-na, U-ru-goay; In-đô-nê-xi-a, I-ran; Băng-la-đét và Bun-ga-ri; Lào và Thái Lan của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Bên cạnh đó còn có các chuyến thăm Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Bỉ, EP của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; chuyến thăm Cư-rư-gư-xtan và Ca-dắc-xtan của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; chuyến thăm Hàn Quốc của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải; chuyến thăm Chi-lê và Mê-hi-cô của Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương. Cùng với đó, các hoạt động trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp ủy ban, các nhóm nghị sĩ hữu nghị, nữ đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội trẻ diễn ra hết sức sôi động. Có thể thấy, hoạt động đối ngoại của Quốc hội đã được triển khai với nhiều nội dung bao quát trên các lĩnh vực gắn với chức năng, nhiệm vụ của Quốc hội; với nhiều hình thức phong phú, trực tiếp kết hợp trực tuyến, song phương kết hợp đa phương; với nhiều chủ thể, đối tác đa dạng không chỉ giữa các cơ quan lập pháp, mà còn cả cơ quan hành pháp, tư pháp và địa phương; theo hướng mở rộng và thúc đẩy quan hệ hợp tác nghị viện với các nước đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững, ưu tiên các đối tác có quan hệ đặc biệt, đối tác chiến lược, bạn bè truyền thống, trong đó hợp tác nghị viện với nhiều đối tác, như Trung Quốc, Lào, Cam-pu-chia, Nga, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, Cu-ba, Pháp... được đánh giá là điểm sáng, hình mẫu trong quan hệ song phương; đóng góp quan trọng vào việc bảo vệ và thúc đẩy các lợi ích cốt lõi của Việt Nam; phát huy vai trò của Quốc hội trong việc hoàn thiện thể chế, cụ thể hóa các cam kết quốc tế, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Đảng, hỗ trợ công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Nhân dịp các chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Vương Đình Huệ tại các nước, cùng lãnh đạo nghị viện các nước thăm Việt Nam, các thỏa thuận quốc tế được ký mới/ký lại giữa Quốc hội Việt Nam với nghị viện các nước. Trong đó, thỏa thuận hợp tác được ký kết đồng thời với cả Thượng viện và Hạ viện của nhiều nước (như Ô-xtrây-li-a, Đông U-ru-goay, Bỉ), là cơ sở quan trọng tiếp tục thúc đẩy hợp tác hiệu quả và thiết thực giữa Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội Việt Nam với nghị viện/quốc hội các nước; đồng thời, thúc đẩy tăng cường trao đổi, hợp tác trên các diễn đàn nghị viện khu vực và thế giới. Ngoại giao nghị viện cũng thúc đẩy ngoại giao kinh tế theo tinh thần Chỉ thị số 15-CT/TW, ngày 10-8-2022, của Ban Bí thư, “Về công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước đến năm 2030”, góp phần thúc đẩy tăng trưởng thương mại, thu hút đầu tư nước ngoài, thể hiện qua các diễn đàn về pháp luật và chính sách thúc đẩy thương mại, đầu tư nhân dịp các chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam.

Các hoạt động ngoại giao nghị viện đa phương của Quốc hội được triển khai tích cực theo tinh thần Chỉ thị số 25-CT/TW, ngày 8-8-2018, của Ban Bí thư, “Về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030”. Trong khuôn khổ cơ chế hợp tác nghị viện đa phương như Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Hội đồng liên nghị viện ASEAN (AIPA), Diễn đàn nghị viện châu Á - Thái Bình Dương (APPF), Liên minh nghị viện Pháp ngữ (APF), Hội nghị Đối tác Nghị viện Á - Âu (ASEP), Quốc hội Việt Nam đã tham gia tích cực, có trách nhiệm, đóng góp nhiều sáng kiến chủ động, quan trọng, tạo sự chuyển biến thực chất trong hoạt động của các tổ chức này, nâng tầm Việt Nam từ “tham gia tích cực” lên “chủ động đóng góp xây dựng và định hình luật chơi chung”, góp phần bảo vệ và thúc đẩy hiệu quả các lợi ích chiến lược về an ninh, phát triển của Việt Nam. Sự tham gia tích cực tại các diễn đàn liên nghị viện song hành với các diễn đàn quốc tế của Chính phủ, như IPU - Liên hợp quốc, AIPA - ASEAN, APPF - APEC, APF - OIF thể hiện rõ nét sự đồng hành của Quốc hội Việt Nam trong các vấn đề khu vực và toàn cầu. Việc Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tham dự trực tuyến và trực tiếp ba hội nghị nghị viện lớn quy mô toàn cầu và khu vực; các Phó Chủ tịch Quốc hội và Chủ nhiệm các ủy ban của Quốc hội tham dự trực tuyến nhiều hội nghị đa phương quan trọng trong thời gian đại dịch COVID-19 thể hiện sự nỗ lực vượt bậc của Quốc hội Việt Nam trong đổi mới nội dung, phương thức hoạt động đối ngoại.

Ba Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Campuchia - Lào - Việt Nam ký Biên bản làm việc tại hội nghị Tham vấn _Ảnh: TTXVN

Điểm nhấn quan trọng thể hiện sự chủ động, tích cực, tinh thần trách nhiệm của Quốc hội Việt Nam thời gian qua có thể kể đến là việc đăng cai và tổ chức thành công Đại hội đồng IPU 132 (năm 2015) với việc thông qua Tuyên bố Hà Nội về “Biến lời nói thành hành động, vai trò của Nghị viện với các mục tiêu phát triển bền vững”, Hội nghị APPF 26 với việc thông qua Tuyên bố Hà Nội về “Tầm nhìn mới cho quan hệ đối tác nghị viện châu Á - Thái Bình Dương”, Hội nghị chuyên đề khu vực châu Á - Thái Bình Dương về biến đổi khí hậu và các mục tiêu phát triển bền vững (năm 2017), Hội nghị toàn quốc về nâng cao vai trò của Quốc hội với các mục tiêu phát triển bền vững (năm 2018). Đặc biệt năm 2019, Quốc hội Việt Nam đã đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch AIPA và tổ chức thành công Đại hội đồng AIPA 41 và các hội nghị liên quan. Trong năm 2023, Quốc hội Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị Nhóm tư vấn AIPA lần thứ 14 với chủ đề “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học - công nghệ phục vụ tăng trưởng và phát triển bền vững”, Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 của IPU (tháng 9-2023) với chủ đề “Vai trò của giới trẻ trong việc thúc đẩy thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo”. Lần đầu tiên, Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu thông qua Tuyên bố sau 8 kỳ hội nghị, là lời hiệu triệu mang tính chính trị cao và là cam kết mạnh mẽ của các nghị sĩ trẻ thúc đẩy vai trò của giới trẻ trong thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của Liên hợp quốc. Thành công của hội nghị cũng góp phần khẳng định sự tham gia tích cực, có trách nhiệm và chủ động của Việt Nam trong IPU; đồng thời, cho thấy sự ưu tiên của Việt Nam đối với thanh niên và các vấn đề chung toàn cầu của giới trẻ hiện nay; thúc đẩy các lợi ích của Việt Nam qua kênh nghị viện, đáp ứng yêu cầu phát triển và xu thế phát triển trong giai đoạn mới, trong đó có chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững. Hội nghị cũng là dịp để tuyên truyền, quảng bá rộng rãi với bạn bè quốc tế về truyền thống văn hóa, đất nước, con người, chính sách đối ngoại và thành quả công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam; đồng thời, là cơ hội để tăng cường quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với nhiều đối tác quan trọng, nhất là các nghị sĩ, thế hệ lãnh đạo trẻ của các quốc gia; tranh thủ sự ủng hộ của IPU, các nghị viện thành viên đối với công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Tháng 12-2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tham dự Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước Cam-pu-chia - Lào - Việt Nam (CLV) lần thứ nhất tại Lào với chủ đề chính “Tăng cường vai trò của Nghị viện trong việc thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa Cam-pu-chia, Lào, Việt Nam”. Việc thành lập cơ chế hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước là bước hiện thực hóa kết quả đạt được tại Cuộc gặp cấp cao Người đứng đầu ba Đảng ba nước Cam-pu-chia - Lào - Việt Nam vào tháng 9-2021. Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước lần thứ nhất tổ chức tại Lào là dấu mốc quan trọng trong lịch sử hợp tác giữa các Quốc hội Cam-pu-chia - Lào - Việt Nam, đánh dấu sự nâng tầm hợp tác giữa cơ quan lập pháp ba nước lên cấp cao nhất. Đây cũng là dấu mốc cho việc hoàn thiện cơ chế hợp tác ở cấp cao nhất giữa ba nước trên cả ba kênh đảng, lập pháp và hành pháp, như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thoong-lun Xỉ-xu-lít nhấn mạnh như thế kiềng ba chân vững chắc, góp phần củng cố và tăng cường quan hệ truyền thống, đoàn kết đặc biệt, gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau giữa ba đảng, nhà nước và nhân dân ba nước. Điều này cũng khẳng định quyết tâm của ba cơ quan lập pháp trong việc làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác và đối tác nghị viện của ba nước, góp phần mang lại lợi ích thiết thực cho người dân mỗi nước.

Bên cạnh đó, trên diễn đàn APF, Quốc hội Việt Nam từng giữ vai trò Phó Chủ tịch APF (trong các nhiệm kỳ 2007 - 2009, 2009 - 2011 và 2019 - 2021). Việc tham gia bộ máy lãnh đạo của các tổ chức liên nghị viện khu vực, như Ban Chấp hành APPF, APF thể hiện sự tin cậy và ủng hộ của nghị viện các nước đối với Quốc hội Việt Nam, khẳng định vai trò của Quốc hội trong quan hệ quốc tế, mở rộng đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Với sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng về nội dung, sự tham gia tích cực, có trách nhiệm, chủ động đề xuất sáng kiến, khuyến nghị mang tính xây dựng, sự đóng góp của Quốc hội Việt Nam tại các diễn đàn liên nghị viện khu vực và quốc tế góp phần quan trọng thúc đẩy hiệu quả hoạt động của các diễn đàn này, được nghị viện các nước đánh giá cao. Sự tham gia của Đoàn Việt Nam đã bảo đảm thực hiện các yêu cầu chính trị đề ra với phương châm thiết thực, hiệu quả, bảo đảm lợi ích quốc gia, giữ vững lập trường, nguyên tắc của Việt Nam, đồng thời linh hoạt, hài hòa với lợi ích chung của khu vực, nhờ đó đã đạt được sự ủng hộ cao của các nước. Các hoạt động ngoại giao nghị viện đa phương của Quốc hội Việt Nam góp phần khẳng định bước tiến mới quan trọng của ngoại giao nghị viện Việt Nam và quá trình thực hiện chủ trương chủ động hội nhập quốc tế và khu vực của Việt Nam, đóng góp tích cực vào việc triển khai thực hiện thắng lợi đường lối và chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại của Quốc hội trong tình hình mới, cũng như tiếp tục phát huy vai trò, lợi thế của ngoại giao nghị viện gắn với hoạt động đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước, đối ngoại nhân dân thực hiện chủ trương xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, đồng thời làm sâu sắc hơn quan hệ song phương giữa Quốc hội Việt Nam với nghị viện các nước theo hướng đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế; góp phần nâng cao uy tín của Quốc hội và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Vừa qua, Đảng đoàn Quốc hội đã ban hành đề án về Định hướng đối ngoại của Quốc hội và Đề án Thông tin đối ngoại của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XV và đến năm 2030 với các nội dung mang tính định hướng cho hoạt động đối ngoại và thông tin đối ngoại của Quốc hội từ nay đến năm 2030, phương hướng, giải pháp cụ thể cần triển khai trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, qua đó tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, cũng như công tác thông tin đối ngoại của Quốc hội đến năm 2030. 

Với tinh thần trách nhiệm, tính chủ động, quyết liệt, sự chỉ đạo điều hành và trực tiếp tham gia của Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội, các ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; sự thống nhất trong quản lý các hoạt động đối ngoại với vai trò đầu mối của Ủy ban Đối ngoại, hoạt động đối ngoại của Quốc hội được triển khai toàn diện, thông suốt, nhất quán theo chương trình đã được phê duyệt; phát huy tính đặc thù, “sức mạnh mềm” của ngoại giao nghị viện, kết hợp hài hòa với đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân, đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần truyền tải thông điệp mạnh mẽ về hình ảnh một Quốc hội Việt Nam đổi mới, năng động và hành động, tăng cường sự hiểu biết của chính giới và nhân dân các nước, tạo dấu ấn Việt Nam; góp phần vào thành công chung của công tác đối ngoại của Đảng, Nhà nước; khẳng định vị thế của ngoại giao nghị viện trong nền ngoại giao toàn diện, hiện đại của đất nước, cũng như ngoại giao nghị viện khu vực và thế giới./.

-----------------------

(1), (2) Xem: Nguyễn Phú Trọng: Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2023, tr. 158, 31