Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 15-6 đến ngày 21-6-2015)

Bế mạc Hội nghị thường đỉnh AU lần thứ 25

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 25 của Liên minh châu Phi (AU) tại thành phố Johannnesburg. Ảnh: au.int

Ngày 15-6-2015, Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 25 của Liên minh châu Phi (AU), với chủ đề “Năm của Phát triển và Quyền lực cho Phụ nữ hướng tới Chương trình Nghị sự 2063 của châu Phi”, đã bế mạc tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế ở thành phố Johannnesburg, Nam Phi.

Hội nghị đã thảo luận các biện pháp nhằm bảo đảm hòa bình và an ninh, tăng cường hội nhập, phát huy năng lực của phụ nữ, giải quyết vấn đề di cư bất hợp pháp,... Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh châu lục không thể thực hiện Chương trình Nghị sự 2063 nếu không có hòa bình, đồng thời nhất trí cho rằng cách thức khả thi nhất để đẩy nhanh tốc độ phát triển là tăng cường đầu tư cho hệ thống hạ tầng, tăng giá trị sản phẩm và tăng cường thương mại giữa các quốc gia thành viên. Các nhà lãnh đạo châu lục cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của nữ giới trong mọi lĩnh vực của cuộc sống; tái khẳng định cam kết bảo đảm bình đẳng giới thông qua việc ban hành các văn bản pháp luật và chính sách tiến bộ, tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực giáo dục, y tế và nông nghiệp, tạo thêm cơ hội để phụ nữ tham gia các hoạt động kinh tế -xã hội.

SIPRI: Các cường quốc hạt nhân tiếp tục phát triển vũ khí mới

Theo SIPRI, tất cả các cường quốc hạt nhân vẫn tiếp tục phát triển các vũ khí hạt nhân mới và hoàn thiện các vũ khí hạt nhân hiện có. Ảnh: Reuters

Ngày 15-6-2015, theo báo cáo năm 2015 của Viện quốc tế nghiên cứu các vấn đề hòa bình Stockholm (SIPRI), tất cả các cường quốc hạt nhân vẫn tiếp tục phát triển các vũ khí hạt nhân mới và hoàn thiện các vũ khí hạt nhân hiện có.

Theo số liệu của SIPRI, tính đến đầu năm 2015, 9 quốc gia có vũ khí hạt nhân gồm Nga, Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Israel và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên sở hữu 15.850 đơn vị vũ khí hạt nhân, trong đó 4.300 đơn vị đã được triển khai tại các binh chủng và 1.800 đơn vị trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu. Cũng theo báo cáo của SIPRI, hiện Mỹ có 7.260 đầu đạn hạt nhân (2.008 đầu đạn đã triển khai, 5.180 đầu đạn dự trữ trong kho), Nga có 7.500 đầu đạn hạt nhân (1.780 đầu đạn đã triển khai, 5.720 đầu đạn dự trữ trong kho), Anh có 215 đầu đạn hạt nhân (150 đã triển khai, 65 trong kho), Pháp có 300 đầu đạn (290 đã triển khai và 10 trong kho), Trung Quốc có 260 đầu đạn (tất cả đều đã triển khai), Ấn Độ có khoảng 90 - 110 đầu đạn (tất cả đều chưa triển khai), Pakistan có 100 - 120 đầu đạn (tất cả đều chưa triển khai), Israel có 80 đầu đạn (tất cả đều chưa triển khai). Theo các số liệu chưa chính xác, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên có từ 6 - 8 đầu đạn hạt nhân. Các đầu đạn hạt nhân đã triển khai khi được lắp vào tên lửa hoặc được bố trí tại các căn cứ tác chiến.

Năm 2014: Viện trợ nhân đạo chưa đáp ứng được nhu cầu

Viện trợ nhân đạo toàn cầu đã lên tới mức kỷ lục trong năm 2014 song vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu tại các khu vực chịu ảnh hưởng bởi thảm họa và xung đột. Ảnh: un.org

Ngày 18-6-2015, theo số liệu mới nhất của nhóm chuyên gia độc lập “Các Sáng kiến Phát triển” (DI), viện trợ nhân đạo toàn cầu đã lên tới mức kỷ lục 24,5 tỷ USD trong năm 2014 (tăng 20% so với năm 2013) nhờ việc tăng bổ sung gần 1 tỷ USD từ các nước vùng Vịnh, song vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng tại các khu vực chịu ảnh hưởng bởi thảm họa và xung đột.

Theo nhóm chuyên gia này, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE), Qatar và Kuwait đã tăng gấp đôi mức đóng góp cho các chiến dịch quyên góp của Liên hợp quốc, với mức 1,6 tỷ USD. Tuy nhiên, dù số tiền viện trợ đã tăng lên, các tổ chức nhân đạo vẫn đang phải rất nỗ lực để giúp đỡ số lượng ngày càng nhiều người mất nhà cửa từ các khu vực chiến tranh ở Yemen, Syria và Iraq,... Theo các chuyên gia, xung đột kéo dài, nghèo đói cùng cực và bất ổn chính trị khiến các mục tiêu viện trợ nhân đạo khó đáp ứng trong tương lai nếu thiếu các giải pháp bền vững thay thế. Ngoài sự hỗ trợ nhân đạo, các quốc gia gặp khó khăn cần huy động hiệu quả hơn các nguồn lực công và tư để đáp ứng các mục tiêu về phát triển.

Hội nghị “Các vấn đề thời sự và giải quyết xung đột ở Biển Đông”

Hội nghị thống nhất cho rằng trong bối cảnh có bất đồng, tranh chấp về lãnh thổ, lãnh hải, các bên liên quan cần dừng ngay mọi hành động làm thay đổi nguyên trạng. Ảnh: Vietnam+

Ngày 18-6-2015, tại Thủ đô Moskva, Liên bang Nga đã diễn ra Hội nghị quốc tế lần thứ hai về an ninh và hợp tác tại Biển Đông với chủ đề “Các vấn đề thời sự và giải quyết xung đột ở Biển Đông” do Viện Nghiên cứu phương Đông thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga tổ chức.

Hội nghị thống nhất cho rằng trong bối cảnh có bất đồng, tranh chấp về lãnh thổ, lãnh hải, các bên liên quan cần dừng ngay mọi hành động làm thay đổi nguyên trạng, ngồi vào bàn đàm phán để thống nhất lập trường; tìm kiếm mọi giải pháp hòa bình, ngoại giao và pháp lý - lịch sử để xử lý tranh chấp. Các tham luận cũng nhấn mạnh Biển Đông còn là vùng biển quốc tế, huyết mạch giao thông đường biển và giao thương hàng hải quan trọng trên thế giới nên mọi diễn biến ở khu vực không được làm ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của các quốc gia trong và ngoài khu vực, hoạt động hợp tác khai thác hợp pháp với các quốc gia ven Biển Đông, quyền và lợi ích của các nước trong tự do hàng hải quốc tế. Hội nghị cũng nhất trí rằng các cường quốc ngoài khu vực với trách nhiệm quốc tế vì một môi trường hòa bình, ổn định và hợp tác, cần sử dụng ảnh hưởng và mối quan hệ với các bên liên quan đưa vấn đề Biển Đông vào khuôn khổ có kiểm soát, tạo ra nền tảng ổn định, bền vững để tiến tới giải quyết hài hòa vấn đề tranh chấp.

Mỹ công bố báo cáo khủng bố toàn cầu năm 2014

Trong năm 2014 đã xảy ra 13.463 vụ tấn công tại 95 quốc gia, tăng hơn 30% so với năm 2013. Ảnh: dw.de

Ngày 19-6-2015, theo Báo cáo quốc gia về khủng bố năm 2014 của Bộ Ngoại giao Mỹ, trong năm 2014 đã xảy ra 13.463 vụ tấn công tại 95 quốc gia - tăng hơn 30% so với năm 2013, trong đó 3 nước Iraq, Pakistan và Afghanistan là những khu vực phải hứng chịu tình trạng bạo lực cực đoan nghiêm trọng nhất. Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) là tổ chức tiến hành nhiều vụ tấn công nhất trong năm 2014, với 1.083 vụ. Lực lượng phiến quân Taliban đứng thứ hai với 894 vụ tấn công. Tình trạng bạo lực cũng tăng mạnh ở Nigeria - nơi phiến quân Hồi giáo Boko Haram đang đẩy mạnh các hoạt động khủng bố ở miền Bắc nước này, với 662 vụ tấn công làm khoảng 7.512 người thiệt mạng. Tài liệu trên khẳng định IS và Al-Qeada vẫn là những mạng lưới khủng bố linh hoạt. Cho dù Mỹ có nỗ lực truy quét và tiêu diệt thì chúng vẫn tìm ra cách để đối phó và thích nghi.

Ngoài ra, bản báo cáo cũng nhấn mạnh đến sự nổi lên của “hình thức tấn công do những phần tử cực đoan bạo lực đơn lẻ tiến hành ở phương Tây”, như các vụ khủng bố nhằm vào tòa soạn Charlie Hebdo tháng 01-2015 ở Paris, Pháp./.