Với chủ đề "Cạnh tranh và tăng trưởng bền vững", sáng 2-12, Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam đã khai mạc tại Hà Nội, trước Hội nghị thường niên Nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam (CG) 2010.

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc thông báo tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam trong năm qua và phương hướng phát triển thời gian tới, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng nền kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng khá cao (6,7%). Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, Việt Nam cũng đang phải đối mặt với không ít thách thức, nhất là trong việc ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành tỷ giá, kiềm chế lạm phát, bình ổn thị trường giá cả. Bộ trưởng cho biết, trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2011-2015 và Chiến lược phát triển phát triển 10 năm tới, Việt Nam tiếp tục phấn đấu tăng trưởng cao và bền vững. Để đạt mục tiêu đó, Việt Nam sẽ ưu tiên giải quyết tốt ba vấn đề: phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cải cách và hoàn thiện thể chế.

Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam Vic-to-ri-a Qua-qua (Victoria Kwakwa) cho rằng, việc trở thành nước có thu nhập trung bình sẽ đặt ra nhiều cơ hội, cũng như thách thức mới và Việt Nam sẽ phải nỗ lực để nâng nấc thang giá trị từ mức thấp lên mức cao hơn trong chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu. Bà Victoria Kwakwa đánh giá cao vai trò của khu vực kinh tế tư nhân đối với sự phát triển chung của nền kinh tế và vấn đề đặt ra là phải cải thiện hơn nữa cơ sở hạ tầng, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, với những quy định minh bạch và khả đoán; tăng cường mối quan hệ giữa khu vực Nhà nước và khu vực tư nhân.
 
Đồng quan điểm trên, Giám đốc khu vực, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) Xi-môn An-đriu (Simon Andrews) cho rằng, Việt Nam đã vượt qua ngưỡng thu nhập thấp và đang đứng trước yêu cầu phát triển bền vững, trong đó vai trò của các doanh nghiệp ngày càng quan trọng. Theo ông Xi-môn An-đriu, các doanh nghiệp cần nâng cao khả năng cạnh tranh của mình thông qua các chỉ số về trình độ quản trị, chất lượng nguồn nhân lực và kết cấu hạ tầng. Lợi thế về lao động rẻ sẽ không tồn tại mãi. Để mở rộng sản xuất kinh doanh, phát triển bền vững, cần có nguồn lao động chất lượng cao, đồng thời phải tính đến việc tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường sinh thái. Bên cạnh đó, việc đẩy nhanh hơn nữa các cải cách trong quản lý nhà nước sẽ mang lại những tác động tích cực trong việc thu hút các nhà đầu tư.

Phân tích những thách thức đang đặt ra đối với nền kinh tế Việt Nam khi các lợi thế về lao động rẻ, tài nguyên thiên nhiên, nguồn vốn ODA không thể kéo dài mãi, Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu (EUROCHAM) A-lên Ca-ny (Alain Cany) cũng cho rằng, để nền kinh tế Việt Nam có thể phát triển bền vững phụ thuộc vào việc Chính phủ Việt Nam có thực hiện và duy trì các biện pháp ngay từ bây giờ trong một vài lĩnh vực trọng yếu như kết cấu hạ tầng và năng lượng. Việt Nam cần hiện đại hóa nhiều hơn nữa về đường xá, cảng biển, nhà máy đóng tàu và các cơ sở hạ tầng khác... Bên cạnh đó Việt Nam cũng cần cải cách các thủ tục cấp phép đầu tư khuyến khích nhằm tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp; tăng cường bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực... khuyến khích tính sáng tạo và việc ứng dụng công nghệ cao để tập trung vào sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao.

Chủ tịch Phòng Thương mại Hoa Kỳ (AMCHAM) Han Tom-lin-sơn (Hank Tomlinson) nhấn mạnh sự cần thiết tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thu hút đầu tư nước ngoài, giải quyết các vấn đề về quản lý rất căn bản, nâng cao tính minh bạch và quản trị công, phòng chống tham nhũng hiệu quả... Chủ tịch Phòng Thương mại Ô-xtơ-rây-li-a Brai-ân )Rên-ly (Brian O'Reilly) đã trình bày những cảm nhận về môi trường đầu tư, kinh doanh trên lĩnh vực giáo dục và dạy nghề, phát triển cơ sở hạ tầng, khai thác khoáng sản...

Kết quả điều tra hơn 200 doanh nghiệp (trong đó 80% doanh nghiệp trong nước và 20% doanh nghiệp nước ngoài) cho thấy mức độ lạc quan về môi trường kinh doanh hiện tại của Việt Nam đã tăng lên so với năm 2009 và cảm nhận sáng sủa hơn về triển vọng kinh doanh trong những năm tới; 75% số doanh nghiệp cho biết sẽ mở rộng kinh doanh trong 3 năm tới. Bên cạnh những tiến bộ trong cải cách và đơn giản hóa thủ tục hành chính, còn nhiều lĩnh vực như đất đai, lao động, thuế chậm được cải thiện so với kỳ vọng của doanh nghiệp. Các khuyến nghị của doanh nghiệp tập trung vào các lĩnh vực như: tiếp tục cải cách hành chính, ngăn chặn và kiểm soát tham nhũng; cải cách việc soạn thảo, ban hành văn bản pháp quy kịp thời, hoàn chỉnh và đồng bộ; bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, chống hàng giả hàng nhái; cải thiện và nâng cấp cơ sở hạ tầng... Thay vì các "nút thắt" quen thuộc về cơ sở hạ tầng, chất lượng nguồn nhân lực... năm nay các doanh nghiệp nhấn mạnh đến các giải pháp về điều hành, cải cách thể chế.

Tại Diễn đàn, đối thoại giữa các quan chức Chính phủ Việt Nam và các doanh nghiệp trong, ngoài nước, tập trung vào một số chủ đề như: ngân hàng, thị trường vốn, sản xuất và phân phối, cảng biển, khoáng sản, du lịch.../.