Triển vọng của Đảng Dân chủ với hai ứng cử viên sáng giá

Thay đổi Đảng cầm quyền

Các chuyên gia đánh giá rằng, trong suốt 7 năm cầm quyền liên tục, Đảng Cộng hoà chưa mang lại dấu hiệu lạc quan nào về an ninh, ngoại giao, chính trị cho nước Mỹ. Thêm vào đó, đồng USD mất giá, sự sa sút của nền kinh tế Mỹ đến mức các chuyên gia kinh tế cảnh báo, nếu nền kinh tế Mỹ không vực dậy được, thì trong năm 2008, nước Mỹ sẽ có khoảng 40 triệu người không có khả năng mua bảo hiểm y tế. Các chủ trương và biện pháp của Tổng thống Bush tỏ ra không hiệu quả để ngăn chặn sự suy thoái của nền kinh tế. Những yếu tố đó đã làm cho Tổng thống đương nhiệm thuộc Đảng Cộng hoà không còn được uy tín trong chính sách đối nội và đối ngoại, và như thế, uy tín của Đảng Dân chủ được tăng lên.

Qua điều tra trước thềm bầu cử tổng thống Mỹ năm 2008 cho thấy, có tới 75% dân số Mỹ mong muốn tổng thống mới sẽ đưa đất nước đi theo con đường khác, có triển vọng và tương lai sáng sủa hơn so với con đường mà Tổng thống Bush dẫn dắt. Vì thế, không phải ngẫu nhiên mà trọng tâm trong vận động tranh cử, được các ứng cử viên nhấn mạnh là: khủng hoảng kinh tế; sự lớn mạnh của Trung Quốc; bảo hiểm y tế và an ninh nội địa.

Mặc dù vận động bầu cử là cả một chặng đường dài, không thể nói trước được kết quả, nhưng cho đến nay, theo đánh giá chung, Đảng Dân chủ đang thắng thế. Các chuyên gia phân tích nhận định, những ứng viên trong Đảng Cộng hoà chưa bộc lộ tiềm năng và triển vọng để lãnh đạo đất nước, mang lại nhưng đổi thay cần thiết để khôi phục lại sự mạnh mẽ của nước Mỹ siêu cường.

Theo thăm dò của Reuters, C – SPAN, Zogby trước khi diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, ba ứng cử viên sáng giá có khả năng chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống của Đảng Dân chủ là Barack Obama chiếm 31%, John Edwards 27% và Hillary Clinton 24%. Tuy nhiên, diễn biến của những cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên cho thấy dường như ứng cử viên John Edwards - mặc dù đứng vị trí thứ hai sau cuộc bầu cử đầu tiên tại Iowa với 30% phiếu - đã bị “hụt hơi” trong cuộc đua vào Nhà Trắng và trong Đảng Dân chủ thì đã hiện rõ hai ứng cử viên sáng giá nhất là Barack Obama và Hillary Clinton.

Triển vọng về tổng thống da màu đầu tiên

Thực tế cho thấy, sự khác biệt màu da là một trong những rào cản khó khăn đối với sự vươn lên của nhiều thế hệ chính khách da màu. Bước đột phá đầu tiên là vào năm 1972, khi nghị sĩ New York Shirley Chisholm - phụ nữ da màu đầu tiên được bầu vào Quốc hội Mỹ năm 1968 - trở thành ứng cử viên da màu đầu tiên tham gia cuộc vận động tranh cử tổng thống. Tuy nhiên, bà đã đại bại trong chiến dịch tranh cử này vì không giành được chiến thắng ở bất kỳ cuộc bầu cử sơ bộ nào.

B.Obama là thượng nghị sĩ gốc Phi thứ năm trong lịch sử nước Mỹ và là thượng nghị sĩ da màu duy nhất hiện nay trong thượng viện Mỹ. Sự xuất hiện của B.Obama trên chính trường Mỹ và trong cuộc tranh cử chạy đua vào Nhà Trắng khiến cho người ta liên tưởng đến mục sư Martin Luther King trước kia. Với những nỗ lực và quyết tâm của mình, B.Obama cho biết “đất nước này đã sẵn sàng cho một nhà lãnh đạo có thể đoàn kết mọi người lại. Đó là cách duy nhất để chúng tôi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử này”.

Cuộc thăm dò của Gallup đầu năm 2007 cho thấy, quan niệm của một bộ phận dân chúng đã thay đổi khi nói đến khả năng có thể có một vị tổng thống da màu, vì họ thấy B.Obama như một biểu tượng của thế hệ trẻ thành đạt, vươn lên bằng ý chí cá nhân và sôi sục tham vọng. Trước khi những vòng bầu cử đầu tiên bắt đầu, trong chiến dịch vận động tranh cử, B.Obama là ứng cử viên dẫn đầu nhận được tiền ủng hộ tranh cử nhiều nhất, hơn 70 triệu USD, và sau những vòng đầu tiên, B.Obama đã gây quỹ được gần 120 triệu USD phục vụ cho cuộc đua đường trường.

Trong chiến dịch vận động tranh cử, vấn đề được B.Obama đề cập nhiều là những biện pháp phục hồi nền kinh tế và tạo đà phát triển. B.Obama đưa ra kế hoạch kinh tế trị giá 75 tỉ USD, sẽ giảm thuế thu nhập của tầng lớp trung lưu và người Mỹ về hưu, trong đó có biện pháp giảm thuế ngay lập tức 250 USD cho mỗi người lao động và mức này có thể giảm gấp đôi. Ngoài ra, sẽ áp dụng những biện pháp chấn chỉnh lại chính sách chăm sóc y tế, học phí cho sinh viên… Với sự trẻ trung, những bài phát biểu sống động thể hiện khát vọng và nhiệt huyết thay đổi nước Mỹ, B.Obama đã thuyết phục được một phần lớn của tri Mỹ.

Trong vòng đầu tiên tại bang Iowa ngày 3-1-2008, B.Obama đã chiến thắng thuyết phục với 38% phiếu. Sau chiến thắng đầu tiên của Obama, trong bài trả lời phỏng vấn PBS, cựu ngoại trưởng Colin Powell cho biết: “Hãy tận hưởng giây phút này khi một người như Barack Obama có thể đập bỏ tất cả rào cản cũ, mà sự tồn tại của nó mang ít nhiều kính trọng một thời, để mở ra những cơ hội có thể tiếp cận được đối với người Mỹ gốc Phi”. Vì thế, mặc dù không đạt kết quả cao trong những vòng bầu cử tiếp theo tại New Hampshire ngày 8-1-2008 (đạt 36,4% phiếu) và tại Nevada ngày 19-1-2008 (đạt 45% phiếu), nhưng những dấu hiệu lạc quan về một sự hồi phục và đón nhận những thắng lợi tiếp theo của Obama trong cuộc đua vào Nhà Trắng là khả quan và có triển vọng trong cuộc cạnh tranh với các đối thủ trong đảng.

Triển vọng về một nữ tổng thống đầu tiên

Là ứng cử viên nữ duy nhất và có tham vọng trở thành tổng thống nữ đầu tiên của Mỹ, Hillary Clinton có lợi thế khi được đa số cử tri nữ ủng hộ và bà kêu gọi cử tri hành động để hiện thực hoá tham vọng của mình, bà tin tưởng rằng. “nước Mỹ đang sẵn sàng thay đổi và tôi tin rằng phụ nữ sẽ đi đầu sự thay đổi đó”. Ngoài ra bà còn khẳng định ưu thế của mình với bề dày kinh nghiệm trên chính trường: 8 năm làm đệ nhất phu nhân và hai nhiệm kỳ tại Thượng viện. Trong vòng bầu cử sơ bộ đầu tiên, bà Clinton đã tranh thủ sự cảm thông và đồng tình của cử tri qua những phát biểu sâu sắc: “Hãy giúp tôi thay đổi nước Mỹ. Nếu các bạn đứng về phía tôi đêm nay, tôi sẽ đứng về phía các bạn mỗi ngày trên cương vị tổng thống của các bạn. Tôi sẽ tận tuỵ từ đáy lòng để đem đến cho đất nước chúng ta yêu quý một khởi điểm mới và tôi sẵn sàng để bắt tay vào việc ngay ngày đầu”.

Cũng như B.Obama, phục hồi nền kinh tế là một trong những điểm trọng tâm được bà Clinton sử dụng trong chiến dịch vận động tranh cử. Theo đề xuất của bà, chính phủ cần phải dùng 70 tỉ USD để đẩy lùi nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ. Trong đó, 40 tỉ hỗ trợ dịch vụ sưởi ấm mùa đông, mở rộng chế độ bảo hiểm thất nghiệp và đầu tư. Khoảng 30 tỉ USD còn lại dùng hỗ trợ các gia đình thu nhập thấp.

Mặc dù thất bại ở vòng đầu tiên tại Iowa với số phiếu giành được chỉ là 29% và dư luận nghiêng về chiến thắng của B.Obama, nhưng bà Clinton đã có một cuộc bứt phá và giành chiến thắng tại New Hampshire ngày 8-1-2008 với 39,2% phiếu. Tiếp theo chiến thắng tại New Hampshire, ngày 19-1-2008 tại Nevada, Hillary Clinton giành thêm một chiến thắng áp đảo và thuyết phục với 54% phiếu, hơn ứng cử viên B.Obama 9% phiếu, đồng thời chiếm được cảm tình và sự ủng hộ mạnh mẽ của cử tri phụ nữ và người gốc Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha ở bang này. Chiến thắng này sẽ là đòn bẩy tạo đà giúp Hillary Clinton mạnh mẽ và có ưu thế hơn khi bước vào những chặng tiếp theo, đặc biệt quan trọng ở cuộc bầu cử toàn nước Mỹ vào ngày 5-2-2008.

Có thể nói, với sự giảm sút uy tín của Đảng Cộng hoà trên chính trường, đồng thời những ứng cử viên hiện tại trong cuộc vận động tranh cử tổng thống của Đảng Cộng hoà chưa có những dấu hiệu tích cực và thuyết phục được đa số cử tri Mỹ thì uy tín của Đảng Dân chủ ngày càng cao. Mặc dù đến tháng 11-2008 cuộc bầu cử mới kết thúc, song, với những dấu hiệu lạc quan và những ưu thế đang có, người ta cho rằng, Barack Obama và Hillary Clinton đang dần hiện rõ là những ứng cử viên có tiềm năng và sáng giá trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay.