TCCSĐT - Trong hai ngày từ 31-5 đến 1-6, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã dự và phát biểu dẫn đề phiên khai mạc Hội nghị An ninh châu Á (còn gọi là Đối thoại Shangri-La) diễn ra tại Singapore; đồng thời đã có các cuộc hội kiến với Tổng thống Tony Tan và Thủ tướng Lý Hiển Long của Singapore, làm việc với các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Singapore. Sau khi kết thúc chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ, nhiều nước, nhiều tổ chức và giới học giả quốc tế, trong nước đánh giá cao, cho rằng Việt Nam đã thể hiện rõ lập trường trong vấn đề hợp tác và giữ ổn định của khu vực.

Các đoàn tham dự Đối thoại Shangri-La đều đánh giá cao bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ở tính thẳng thắn, minh bạch và rất trách nhiệm. Theo họ, hiếm có diễn đàn an ninh nào có lời dẫn dắt rõ ràng, minh bạch và tự tin như vậy.

 

Đoàn Hoa Kỳ nhận định bài phát biểu của Thủ tướng Việt Nam minh bạch, rõ ràng và cũng hết sức hài hòa ở chỗ đáp ứng được sự quan tâm của tất cả các nước và đấu tranh thẳng thắn với các dấu hiệu có thể gây ra những thách thức, nguy cơ đối với an ninh khu vực.

 

Giới học giả Mỹ thực sự ấn tượng trước ý tưởng về thúc đẩy xây dựng lòng tin chiến lược của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

 

Trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN tại New York, ông Andrew Billo, Trợ lý Giám đốc Chương trình Chính sách thuộc Tổ chức Nghiên cứu châu Á (Mỹ), cho biết ông tán thành quan điểm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khi đặc biệt nhấn mạnh đến lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác và thịnh vượng ở châu Á - Thái Bình Dương. Theo ông, lòng tin luôn là yếu tố căn bản cho mọi mối quan hệ dù đó là quan hệ giữa cá nhân hay giữa các quốc gia với nhau.

 

Hiện ngày càng có nhiều cơ hội khuyến khích lòng tin, xây dựng lòng tin, xây dựng hợp tác giữa các nước khu vực châu Á, châu Âu và các đối tác Bắc Mỹ cũng như giữa các cường quốc như Mỹ, Trung Quốc với các quốc gia nhỏ ở Đông Nam Á.

 

Ông Billo cũng chia sẻ quan điểm về vai trò của các cường quốc đối với hòa bình, ổn định ở khu vực, mọi chiến lược và hành động của các cường quốc đối với khu vực cần tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập và chủ quyền của các nước khác. Ông nhấn mạnh tôn trọng luật pháp quốc tế là điều tối quan trọng để duy trì đối thoại, định hướng các bên liên quan tôn trọng và thực thi những thỏa thuận đã đạt được.

 

Đề cập quyết định của Việt Nam tham gia hoạt động giữ gìn hòa bình của Liên hợp quốc, ông Billo khẳng định có những dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy Việt Nam luôn nhấn mạnh tính đa phương và tuân thủ khuôn khổ Liên hợp quốc để giải quyết xung đột bằng biện pháp hòa bình. Việt Nam đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trên trường quốc tế và đã bắt đầu sẵn sàng can dự vào các vấn đề không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho Việt Nam mà còn đóng vai trò mạnh mẽ hơn vào việc giải quyết các thách thức toàn cầu.

 

Trong khi đó, Tạp chí Tầm nhìn Á - Âu cũng đăng bài phân tích của Tiến sĩ Subhash Kapila, thuộc tổ chức Phân tích Nam Á (SAAG) có trụ sở tại Ấn Độ, cho rằng trong bối cảnh khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang bao trùm nhiều điểm nóng dễ bùng nổ, bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với chủ đề “Xây dựng lòng tin chiến lược vì hòa bình, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương” là một lựa chọn hay và là một lời nhắc nhở kịp thời đối với các nước trong khu vực. Thủ tướng Việt Nam hoàn toàn đúng khi chuyển tải thông điệp cần phải có hòa bình và hợp tác và điều này phụ thuộc vào nhân tố hàng đầu là “lòng tin chiến lược.”

 

Dư luận cũng cho rằng bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có chủ đề mở rộng hơn là chỉ gói gọn về các nước ASEAN hoặc chỉ nói về bối cảnh quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc, vì thế đáp ứng được sự mong đợi của các đại biểu và dư luận.

 

Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), một trong những tổ chức nghiên cứu hàng đầu thế giới hàng năm đứng ra tổ chức Đối thoại Shangri-La, đã đăng bài bình luận cho rằng bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thể hiện sự lạc quan về động lực thúc đẩy của khu vực do đây là nơi tập trung ba nền kinh tế lớn nhất thế giới và nhiều nền kinh tế mới nổi, song cũng nhấn mạnh “những nguy cơ và thách thức ngày càng lớn đối với hòa bình và an ninh.”

 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh những tranh chấp lãnh hải có thể được giải quyết theo các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, đồng thời kêu gọi tất cả các bên cần kiềm chế. Với ngôn từ có lẽ là mạnh mẽ nhất trong bài diễn văn của mình, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng “đâu đó đã có những biểu hiện đề cao sức mạnh đơn phương, những đòi hỏi phi lý, những hành động trái với luật pháp quốc tế, mang tính áp đặt và chính trị cường quyền”, đồng thời cảnh báo xung đột tại Biển Đông có thể gây ra những tác động kinh tế và an ninh nghiêm trọng không chỉ giới hạn ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hậu quả của xung đột sẽ không có kẻ thắng người thua, mà là “tất cả đều thua”.

 

Nhiều tờ báo trên thế giới cũng đã trích dẫn những phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mà họ cho là đáng ghi nhận. Tờ AsiaOne đã trích thuật ngữ mới mà Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đưa ra là “lòng tin chiến lược” với việc các nước dù lớn hay nhỏ đều phải tuân thủ luật pháp quốc tế và nhận thức được trách nhiệm của mình.

 

Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Berlin ngày 3-6, Tiến sĩ Gerhard Will, chuyên gia Đông Nam Á của Quỹ Khoa học và Chính trị (SWP), Viện chính trị và an ninh quốc tế Đức cho rằng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã lưu ý tới một điểm rất quan trọng là phải xây dựng lòng tin chiến lược ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, vì lòng tin ở khu vực này đã bị phá vỡ vì tham vọng cường quốc của một số quốc gia. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đúng khi nhấn mạnh tới một điều là chỉ xây dựng được lòng tin, khi người ta lấy luật pháp quốc tế làm cơ sở và người ta lấy những quy tắc này để giải quyết xung đột và xây dựng lòng tin.

 

Đề cập vấn đề này, báo Nước Đức Mới cũng đưa tin về phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị an ninh ở Singapore, trong đó nhấn mạnh lời kêu gọi xây dựng lòng tin chiến lược, coi đó là chìa khóa cho hòa bình, hợp tác và thịnh vượng trong khu vực. Ông bày tỏ lo ngại về căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên, về tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông có thể ảnh hưởng tới hòa bình trong khu vực.

 

Trong phát biểu của mình, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn rất mạnh tới tính trung tâm, tới vai trò trung tâm của ASEAN. Tiến sĩ Gerhard Will cho rằng, đây là một điểm rất quan trọng. ASEAN tiếp tục phải khẳng định vai trò trung tâm của mình chứ không phải bỏ mặc cho Mỹ và Trung Quốc. ASEAN phải đoàn kết và đưa ra cấu trúc để có thể gắn kết các cường quốc vào cơ cấu của mình với tư cách là lực lượng bảo đảm, nhưng phải duy trì vị trí trung tâm của mình.

 

Hãng tin Reuters của Anh trích lại nhiều câu nói của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khi đề cập đến vai trò của ASEAN, cho rằng cần một ASEAN đoàn kết, vững mạnh chứ không phải là một ASEAN mà các quốc gia thành viên buộc phải lựa chọn đứng về bên này hay bên kia vì lợi ích riêng của mình trong mối quan hệ với các nước lớn.

 

Trong khi đó, theo đánh giá của một số tờ báo Ấn Độ, với việc mời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng làm diễn giả chính tại Đối thoại Shangri-La năm nay, IISS đã nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược ngày càng tăng của Hà Nội trong địa chính trị châu Á.

 

Tạp chí chính trị Thế giới đa cực của Nga ngày 1-6 đăng bài viết của Tổng biên tập Boris Vinogradov cho rằng việc Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng được mời làm diễn giả chính trong Đối thoại Shangri-La lần thứ 12 được xem là một sự tôn trọng đặc biệt của Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long dành cho quốc gia đang ngày càng giữ vai trò quan trọng và to lớn đối với nền chính trị không chỉ ở khu vực mà cả trên thế giới.

 

Nga và những trung tâm chính trị thế giới đã dành sự chú ý đặc biệt tới bài phát biểu này. Bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhấn mạnh rằng Việt Nam tin tưởng sâu sắc vào tương lai tốt đẹp của khu vực và sẵn sàng hợp tác với tất cả các quốc gia khác vì mục đích cao cả này.

 

Bài phát biểu thu hút sự chú ý của người nghe khi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trích dẫn một thành ngữ của Việt Nam thể hiện được nội dung xuyên suốt là “mất niềm tin là mất tất cả”. Chính sự thiếu hụt niềm tin hiện nay là yếu tố tiêu cực ảnh hưởng đến tình hình chính trị thế giới, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng và tạo ra các nguy cơ tất yếu cho tiến trình phát triển tiếp theo của nền an ninh chung.

 

Theo bài báo, điều thú vị nhất thu hút người nghe từ bài phát biểu là Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng một lần nữa khẳng định quan điểm chính thức của Hà Nội về chính sách quốc phòng, theo đó Việt Nam sẽ không liên minh quân sự với bất kỳ quốc gia nào và không cho phép bất kỳ quốc gia nào thiết lập căn cứ quân sự trên lãnh thổ của mình.

 

Phóng viên VOV thường trú tại Liên bang Nga đã phỏng vấn Phó Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Vladimir Mazyrin - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN thuộc Viện Viễn Đông - Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga về nội dung bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

 

Theo ông Vladimir Mazyrin, bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại diễn đàn đã tiếp tục khẳng định chính sách đối ngoại yêu chuộng hòa bình và có trách nhiệm của Việt Nam. Việt Nam có quan điểm đúng đắn, khi coi giải quyết tranh chấp trên Biển Đông phải được thảo luận trên cơ sở đa phương, tức là vấn đề này cần được quốc tế hóa.

 

Ông Vladimir Mazyrin cho rằng, Thủ tướng Việt Nam đã hoàn toàn đúng đắn khi đề cập xu thế tăng cường cạnh tranh và can dự của các nước lớn trong khu vực. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhận định rằng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương hiện nay hợp tác, liên kết đa tầng nấc, đa lĩnh vực, đối thoại giải quyết các bất đồng... đang là xu hướng chủ đạo. Việc đặt vấn đề này là hoàn toàn đúng đắn.

 

Ông Vladimir Mazyrin lưu ý đến một chi tiết, đó là trong bài phát biểu, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nói rằng: Việt Nam không phản đối sự can dự tích cực của các nước lớn ngoài khu vực nhằm củng cố hợp tác vì hòa bình, an ninh và phát triển. Bài phát biểu cũng khẳng định cần thiết phải lắng nghe các tiếng nói đúng đắn của các nước nhỏ, càng lắng nghe các ý kiến khách quan của các nước nhỏ thì càng có lợi.

 

“Cá nhân tôi là nhà nghiên cứu Việt Nam cho rằng, xét về góc độ kinh tế, Việt Nam không phải là nước nhỏ, mà là nước có nền kinh tế bậc trung bình trên thế giới và có nhiều điều kiện để trở thành một nước có nền kinh tế phát triển trong 10-20 năm tới. Ngày nay, uy tín và ảnh hưởng của Việt Nam đang tăng lên trên trường quốc tế. Chính Hội nghị Shangri-La và bài phát biểu của Thủ tướng Việt Nam vừa qua cũng đang khẳng định điều này: ảnh hưởng của Việt Nam ngày càng được củng cố và tiếng nói của Việt Nam đang được lắng nghe...” - ông Vladimir Mazyrin cho biết.

 

“Tôi muốn nhấn mạnh tới một nội dung được nêu trong phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, ASEAN và các nước đối tác cần phải cùng nhau tham gia tích cực xây dựng các cơ chế khả thi bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải trong khu vực. Đây là một quan điểm rất tích cực và đúng đắn...” - ông Vladimir Mazyrin nhấn mạnh.

 

Bên cạnh đó, bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khai mạc Đối thoại Shangri-La ngày 31-5 đã được các nhà nghiên cứu và dư luận Đức rất quan tâm và đánh giá cao. Nhiều báo Đức đã đưa tin, phân tích về bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

 

Dưới đầu đề "Hội nghị thượng đỉnh an ninh ở Singapore: Việt Nam kêu gọi các cường quốc," báo Thế giới trẻ đăng một bài dài của ông Hellmut Kapfenberger, nguyên phóng viên Đức thường trú tại Hà Nội, trong đó dẫn phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, sau những cuộc chiến tranh khốc liệt trong thế kỷ XX và nhiều thập kỷ chia rẽ sâu sắc, khu vực này đang khao khát hòa bình. Vì vậy, cần phải xây dựng và củng cố lòng tin chiến lược. Nhưng xu hướng tăng cường gây ảnh hưởng và cạnh tranh của các cường quốc không chỉ ẩn chứa những nhân tố tích cực, mà cả những nguy cơ rủi ro tiêu cực...

 

Phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 12 không chỉ thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận quốc tế mà còn thu hút sự quan tâm của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta, trong đó, các tướng lĩnh quân đội Việt Nam.

 

Trả lời phóng viên báo Quân đội nhân dân, Trung tướng, PGS, TS. Nguyễn Đình Chiến, Viện trưởng Viện Chiến lược Quốc phòng chia sẻ: "Tôi rất tâm đắc với những nội dung được đề cập trong bài phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng tại phiên khai mạc Đối thoại Shangri-La 12. Đặc biệt là vị trí, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc xây dựng lòng tin chiến lược giữa các quốc gia và sự khẳng định chính sách đối ngoại vì hòa bình, hợp tác và phát triển của Việt Nam"...

 

Theo Đại tá Phạm Xuân Trạo, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân đoàn 4, phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 12... là tiếng nói của nhân dân Việt Nam mà Thủ tướng là người đứng đầu Chính phủ gửi đến các nước trong khu vực và thế giới, khẳng định lập trường, quan điểm, đường lối đối ngoại, chiến lược quốc phòng của Việt Nam và giải pháp giải quyết những vấn đề đang phức tạp trên Biển Đông...

 

"Chúng tôi nghĩ rằng phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng là một thông điệp rõ ràng của Đảng và Nhà nước ta gửi đến cộng đồng quốc tế, khẳng định Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, Việt Nam sẵn sàng làm hết sức mình để xác lập lòng tin giữa các quốc gia, bảo đảm hòa bình, ổn định ở khu vực cũng như an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông. Mọi vấn đề dù khó đến đâu, nhưng nếu giữa các quốc gia có lòng tin với nhau thì sẽ cùng nhau giải quyết thành công", Đại tá Phạm Xuân Trạo nói.

 

Đại tá Phạm Xuân Trạo cho rằng, bài phát biểu của Thủ tướng cũng giúp cán bộ, chiến sĩ và nhân dân hiểu sâu sắc thêm về quan điểm, đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta; biện pháp giải quyết những vấn đề phức tạp trên Biển Đông; lập trường trước sau như một của Đảng, Nhà nước ta về chủ quyền quốc gia; chính sách quốc phòng và nhiệm vụ xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại để bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ đất nước; vai trò, trách nhiệm của lực lượng vũ trang nhân dân trong tình hình mới.

 

Bày tỏ quan điểm về bài phát biểu của Thủ tướng Chính phủ, Thiếu tướng, PGS, TS. Bùi Thanh Sơn nói: Tham dự Hội nghị Đối thoại Shangri-La lần thứ 12, Thủ tướng nước ta Nguyễn Tấn Dũng đã có bài phát biểu rất quan trọng khẳng định rõ nguyện vọng và lòng mong muốn của nhân dân Việt Nam duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông và toàn khu vực; khẳng định lập trường cũng như quyết tâm của Việt Nam trong giải quyết tranh chấp bất đồng; đề xuất chiến lược và quan điểm của Nhà nước Việt Nam; đề cao vai trò của ASEAN và các đối tác, nhất là Mỹ - Trung trong giải quyết tranh chấp lãnh thổ và lãnh hải ở Biển Đông...

 

Bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Đối thoại Shangri-La đã chuyển tải thông điệp của Việt Nam tới cộng đồng quốc tế: Khẳng định Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm, sẵn sàng làm hết sức mình để xác lập lòng tin giữa các quốc gia, bảo đảm hòa bình, ổn định ở khu vực... Mọi vấn đề dù khó đến đâu, nhưng nếu giữa các quốc gia có lòng tin với nhau thì sẽ cùng nhau giải quyết thành công... Thiếu tướng, PGS, TS. Bùi Thanh Sơn khẳng định./.