Mục lục Tạp chí Cộng sản số 798 (4-2009)

ĐƯA NGHỊ QUYẾT CỦA ĐẢNG VÀO CUỘC SỐNG

Võ Hồng Phúc - Một số giải pháp kích cầu nhằm chống suy giảm và ổn định vĩ mô nền kinh tế

Trong năm 2008, với việc thực hiện có kết quả 8 nhóm giải pháp của Chính phủ, lạm phát đã được kiềm chế, kinh tế vĩ mô cơ bản giữ được ổn định, an sinh xã hội được bảo đảm, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 6,23%. Đạt được kết quả trên là do có chủ trương đúng đắn của Đảng, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự giám sát có hiệu quả của Quốc hội, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và toàn dân. Từ tháng 10-2008 đến nay, tình hình kinh tế thế giới diễn biến nhanh, phức tạp và khó lường, khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu đã tác động trực tiếp đến kinh tế nước ta, làm cho sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu giảm sút, ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm và đời sống nhân dân.

Hoàng Tuấn Anh - Tích cực triển khai công tác văn hóa, thể thao và du lịch

Ngành văn hóa, thể thao và du lịch tiếp tục hưởng ứng thực hiện tốt chiến lược phát triển văn hóa, thể thao và du lịch, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu thành tựu, kinh nghiệm, tinh hoa văn hóa của nhân loại, từng bước xây dựng hệ thống giá trị, bản lĩnh và nhân cách con người Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế; gắn kết chặt chẽ và đồng bộ phát triển ngành với phát triển kinh tế - xã hội. Văn hóa phải thực sự là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội; góp phần vào trách nhiệm “giữ lửa cho đất nước, giữ hồn cho dân tộc”, đưa sự nghiệp văn hóa, thể thao và du lịch phát triển lên tầm cao mới.

Nguyễn Tuấn Dũng - Phát huy Đại thắng mùa Xuân 1975 trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay

Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đã để lại cho đất nước ta một dấu ấn lịch sử chói lọi. Đó là chiến thắng của chính nghĩa, của lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, là sức mạnh của đại đoàn kết toàn dân tộc... Sự kiện lịch sử này còn để lại nhiều bài học kinh nghiệm và ý nghĩa sâu sắc cho Đảng, Nhà nước và quân đội, nhân dân ta trong sự nghiệp đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội.

NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI

Vũ Minh Giang - Đảng Cộng sản Việt Nam dưới góc nhìn văn hóa

Từ trước tới nay, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn được sự quan tâm đặc biệt của giới học giả trong các công trình nghiên cứu của mình. Đã có khá nhiều ấn phẩm về chủ đề này được công bố. Tuy nhiên, điểm lại các công trình ấy có thể dễ dàng nhận thấy cho đến nay, việc nghiên cứu Đảng Cộng sản Việt Nam chủ yếu được tiếp cận dưới góc độ lịch sử, chính trị. Nghiên cứu Đảng Cộng sản Việt Nam dưới góc độ văn hóa dường như còn tương đối mới mẻ ở nước ta. Bài viết này là một thử nghiệm với mong muốn góp phần làm phong phú thêm nhận thức về Đảng Cộng sản Việt Nam từ góc nhìn văn hóa.

Dương Văn Quảng - Về các giải pháp tăng cường ngoại giao Quốc hội

Hơn 60 năm qua, kể từ cuộc Tổng tuyển cử tự do đầu tiên ở Việt Nam ngày 6-1-1946, Quốc hội nước ta đã có những đóng góp cực kỳ quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước, trong đó có những đóng góp của hoạt động đối ngoại. Quốc hội nước ta đã biết vận dụng sáng tạo tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh và nắm bắt những xu thế, chiều hướng phát triển mới trong quan hệ quốc tế đương đại.

Phạm Ngọc Quang - Vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay

Phát huy vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay chính là cách thiết thực góp phần bảo đảm công bằng xã hội, vì sự phát triển dân chủ, văn minh của đất nước, song vẫn giữ được bản sắc chính trị - xã hội của dân tộc trong thời kỳ hội nhập toàn cầu.

Đinh Văn Ân - Một số vấn đề về kinh tế vĩ mô của Việt Nam trong quá trình hội nhập và phát triển bền vững

Nước ta đã trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vừa tròn 2 năm. Đây là quãng thời gian chưa đủ dài để có thể đánh giá và nhìn nhận đầy đủ tác động của việc gia nhập WTO đối với nền kinh tế Việt Nam. Hơn nữa thời điểm trở thành thành viên của WTO không phải là điểm bắt đầu và kết thúc của quá trình hội nhập của Việt Nam. Đồng thời với việc gia nhập WTO, nước ta cũng đã và đang tham gia nhiều hiệp định tự do thương mại khu vực với mức độ mở cửa thậm chí còn cao hơn cam kết trong WTO (như Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA); các khu vực mậu dịch tự do ASEAN + 1). Những khác biệt trong cam kết giữa các hiệp định thương mại có thể tạo ra hiệu ứng thương mại và đầu tư khác nhau. Ngoài ra, từ đầu năm 2007 đến nay, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam còn chịu nhiều tương tác giữa quá trình hội nhập kinh tế quốc tế với nhiều yếu tố chủ quan và khách quan khác. Biến động phức tạp của nền kinh tế toàn cầu (giá dầu, giá lương thực leo thang và đặc biệt là khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế của Hoa Kỳ) cũng làm cho việc đánh giá tác động này đối với nền kinh tế trở nên khó khăn hơn.

Minh Hoài - Về một số giải pháp kích cầu hiện nay

Dùng tiền ngân sách, trái phiếu và vốn ODA kích cầu là một phần trong gói giải pháp của Chính phủ nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế và duy trì tăng trưởng trong bối cảnh nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới lâm vào suy thoái. Đã có nhiều kiến nghị đề xuất các giải pháp kích cầu theo những góc độ khác nhau. Làm thế nào để sử dụng những giải pháp kích cầu đạt hiệu quả kinh tế - xã hội cao nhất đang là bài toán rất khó, cần được nghiên cứu nhiều mặt để có lời giải tối ưu nhất.

Nguyễn Đình Thọ - Xuất - nhập khẩu và tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2009

Hai mươi năm qua, xuất - nhập khẩu đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, góp phần không nhỏ để duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình 7,3%/năm. Năm 2009, trong bối cảnh khủng hoảng tài chính - kinh tế toàn cầu, nền kinh tế nước ta đang đứng trước nhiều khó khăn, trong đó có nguy cơ đối mặt với sự suy giảm xuất - nhập khẩu. Để có thể vượt qua khủng hoảng, điều thiết yếu là phải duy trì được mức thâm hụt thương mại thấp, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, đặc biệt là khu vực sản xuất chuyên xuất khẩu, đồng thời tìm cách khuyến khích sản xuất và tiêu dùng trong nước.

Doãn Công Khánh - Thương mại và thị trường miền núi những năm đổi mới

Những năm qua, nhờ có chính sách đổi mới, mở cửa và hội nhập của Đảng và Nhà nước, thương mại, thị trường miền núi đã có nhiều khởi sắc, giao lưu hàng hóa ngày một phát triển. Thế mạnh của đất rừng, tài nguyên rừng đang từng bước đưa miền núi phát triển kinh tế hàng hóa gắn với thị trường cả nước và khu vực. Các loại hình dịch vụ gắn liền với lưu thông hàng hóa cũng được phát triển, góp phần nâng cao đời sống nhân dân. Tuy vậy, theo các cam kết gia nhập WTO, bên cạnh thời cơ, thuận lợi cũng có không ít khó khăn, thách thức đối với khu vực chậm phát triển nhất cả nước này.

Phạm Minh Chính - Ngăn chặn lừa đảo, gian lận tài chính trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu

Thời gian qua, nền kinh tế thế giới không chỉ chao đảo bởi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, mà còn bị chấn động bởi hàng loạt các vụ lừa đảo, gian lận tài chính với mức độ nghiêm trọng, quy mô lớn, mang tầm quốc tế. Hệ quả của các vụ lừa đảo, gian lận này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo đối với an ninh kinh tế, tài chính của các quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh khủng hoảng tài chính vẫn còn hết sức phức tạp và suy thoái kinh tế toàn cầu tệ hại.

THỰC TIỄN - KINH NGHIỆM

Ngô Đức Vương - Phú Thọ phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 7 khóa X

Phú Thọ luôn coi vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách và là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Định hướng chung nhằm giải quyết vấn đề nông nghiệp, nông dân và nông thôn của tỉnh là: phát triển toàn diện, hiện đại hóa nông nghiệp là then chốt, xây dựng nông thôn mới gắn với xây dựng các cơ sở công nghiệp, dịch vụ và phát triển đô thị theo quy hoạch là căn bản.

Huỳnh Minh Đoàn - Đồng Tháp khai thác tiềm năng, phát triển nông nghiệp bền vững

Đồng Tháp có diện tích tự nhiên là 3.374 km², trong đó đất sản xuất chiếm 276.206 ha. Dân số 1,7 triệu người, với hơn 82,73% sinh sống ở nông thôn, 73,59% lao động nông nghiệp. Giá trị sản xuất nông nghiệp chiếm trên 50% trong tổng cơ cấu kinh tế. Sản xuất nông nghiệp là nguồn thu nhập chính cho đại đa số người dân nông thôn. Do đó, vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn mang tính quyết định đối với phát triển kinh tế - xã hội của Đồng Tháp hiện nay và trong 10 năm tới.

Trương Quốc Tuấn - Đảng bộ Kiên Giang: Những giải pháp thực hiện Nghị quyết Đại hội X trong nửa nhiệm kỳ còn lại

Sau 3 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội X của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ VIII, trong bối cảnh có những thuận lợi song cũng không ít khó khăn, Đảng bộ, quân và dân tỉnh Kiên Giang đã cố gắng khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu và đã đạt được những kết quả bước đầu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực, tạo đà cho sự nỗ lực phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu trong nửa nhiệm kỳ còn lại.

Trần Thọ - Đà Nẵng xây dựng đội ngũ cán bộ từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới

Sau khi chia tách tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng thành hai đơn vị hành chính mới trực thuộc Trung ương, do ưu tiên tăng cường cán bộ cho tỉnh Quảng Nam và cùng lúc thành lập 5 quận mới nên đội ngũ cán bộ các cấp của Đà Nẵng vừa thiếu, vừa không đồng bộ. Nhu cầu cán bộ trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Do đó, công tác xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, luôn được thành phố xác định là một trong những nhiệm vụ hàng đầu và tập trung thực hiện quyết liệt.

Bùi Vĩnh Kiên - Về thực hiện chính sách phát triển công nghiệp ở Bắc Ninh

Trong những năm qua, chính sách phát triển công nghiệp của Bắc Ninh đã đem lại những hiệu quả lớn về tăng trưởng kinh tế và sự chuyển dịch tích cực cơ cấu kinh tế trên địa bàn. Ngành công nghiệp phát triển thông qua mở rộng đầu tư, tăng năng lực sản xuất, tập trung vào một số nhóm sản phẩm chủ lực có lợi thế so sánh và ngành nghề truyền thống, phát triển làng nghề trên cơ sở khai thác tiềm năng và lợi thế về vị trí địa lý, tăng cơ hội về thị trường của vùng kinh tế trọng điểm...

Khiếu Linh - Mai Hương Giang - Năm mươi năm bộ đội Trường Sơn anh hùng

Thời gian ngày càng lùi xa về quá khứ, nhưng huyền thoại về Đường Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vẫn mãi mãi sáng ngời trong trang sử oanh liệt của dân tộc ta như một thiên anh hùng ca, tô thắm truyền thống đánh giặc, giữ nước của dân tộc Việt Nam anh hùng, tiếp thêm sức mạnh cho các thế hệ phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Ngô Vĩnh Bình - Mang cả Trường Sơn về thành phố

1959 - 2009, năm mươi năm Trường Sơn cũng là chẵn 50 năm có một đề tài Trường Sơn hiện hữu sáng ngời trong văn học, có một đội ngũ các nhà văn áo lính thế hệ sau nối thế hệ trước tâm huyết với đất và người Trường Sơn, gắn bó máu thịt với những trang viết về chiến tranh cách mạng và người lính. Đội ngũ nhà văn ấy, những trang viết ấy không chỉ góp phần làm phong phú thêm mà còn tạo nên nét độc đáo của văn học Việt Nam hiện đại.

THẾ GIỚI: VẤN ĐỀ - SỰ KIỆN

Nguyễn Hồng Thao - Hoàn thành phân giới cắm mộc biên giới đất liền Việt - Trung

Ngày 23-2-2009, tại km số 0 cửa khẩu quốc tế Hữu nghị, Việt Nam và Trung Quốc đã tiến hành lễ chào mừng việc hoàn thành phân giới, cắm mốc (PGCM) biên giới đất liền Việt - Trung với sự hiện diện của Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Ngoại giao nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Gia Khiêm và Ủy viên Quốc vụ viện nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Đới Bỉnh Quốc cùng đại diện các cơ quan, ban ngành, nhân dân hai nước.

Nguyễn Huy Quý - Trung Quốc trước cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu lan rộng đang gây tác hại cho nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Trung Quốc. Kỳ họp thứ 2 Quốc hội Trung Quốc đầu tháng 3 vừa qua đánh giá tình hình kinh tế - xã hội năm 2008 và quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2009; trong đó tập trung vào những biện pháp ứng phó với khủng hoảng tài chính, nhằm phát triển kinh tế, tạo việc làm, cải thiện dân sinh, ổn định xã hội. Những giải pháp ứng phó của nền kinh tế đang trên đà tăng trưởng cao và tiềm lực phát triển mạnh sẽ có tác động trở lại đối với kinh tế thế giới nói chung và các nền kinh tế trong khu vực nói riêng.

Nguyễn An Hà - Sự trỗi dậy của Liên bang Nga trong bối cảnh mới

Thế giới đang chứng kiến những biến động phức tạp về tình hình kinh tế - chính trị quốc tế. Những xung đột, tranh chấp, ly khai giữa các khu vực cùng khủng hoảng tài chính, năng lượng... tác động mạnh mẽ tới sự phát triển của mọi quốc gia. Nước Nga cũng không nằm ngoài tầm ảnh hưởng đó. Bài viết đề cập tới bối cảnh trong nước của Nga trong giai đoạn hiện nay; phân tích những nỗ lực của quốc gia này trong ngoại giao an ninh chính trị cũng như kinh tế với mục tiêu tái khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

Linh Nga - Đảng cộng sản Hy Lạp: Điểm sáng trong phong trào cộng sản châu Âu

Sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô đã khiến phong trào cộng sản trên thế giới nói chung và ở châu Âu nói riêng tạm thời rơi vào thoái trào. Hàng loạt đảng cộng sản trong khu vực bị phân liệt, tan rã, đổi tên đảng, thậm chí bị cấm hoạt động... Trong bối cảnh đó, đấu tranh để duy trì sự tồn tại, hoạt động hợp pháp đã là một thành công. Nhưng Đảng Cộng sản Hy Lạp không chỉ trụ vững mà còn từng bước tăng cường ảnh hưởng trong đời sống chính trị - xã hội của đất nước, nỗ lực hoàn thành xuất sắc trọng trách là hạt nhân của phong trào công nhân tại một quốc gia vốn là thành viên của một trung tâm chủ nghĩa tư bản lớn hiện nay./.