Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045

Chủ trì hội nghị có đồng chí Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an. Cùng dự có đại diện lãnh đạo các ban Đảng Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng; lãnh đạo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các ủy ban của Quốc hội, Hội đồng Dân tộc; đại diện lãnh đạo bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; bí thư tỉnh ủy, thành ủy, chủ tịch ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố; thành viên Ban Chỉ đạo, Tổ Biên soạn xây dựng Chiến lược; lãnh đạo Bộ Công an, giám đốc công an các địa phương; cùng đại diện các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình trong cả nước.

Phát biểu khai mạc hội nghị, đồng chí Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an chỉ rõ, các đe dọa an ninh phi truyền thống là vấn đề cấp thiết mang tính toàn cầu, có tác động to lớn, sâu sắc, toàn diện ở mức độ và phạm vi chưa từng có đến mọi quốc gia, khu vực. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nghiêm trọng và toàn diện nhất từ các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, biểu hiện trên các lĩnh vực với cấp độ mới, mức độ nguy hiểm ngày càng nghiêm trọng, tác động toàn diện, sâu sắc hơn đến mọi lĩnh vực từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội đến quốc phòng, an ninh. Các chiến lược của Đảng, Nhà nước ban hành thời gian qua đã đề cập đến các giải pháp ứng phó với thách thức, đe dọa an ninh phi truyền thống. Tuy nhiên, mỗi chiến lược đề cập ở khía cạnh khác nhau, hoặc là đối tượng, phạm vi điều chỉnh quá rộng, hoặc là chỉ đề cập đến một số khía cạnh của an ninh phi truyền thống dẫn đến chưa toàn diện, đầy đủ. Việc ban hành các chiến lược chuyên ngành, riêng lẻ về các vấn đề an ninh phi truyền thống trong khi chưa có một chiến lược khung, tổng thể dẫn đến tình trạng tản mạn, lãng phí nguồn lực. Chính vì vậy, Chính phủ đã giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, xây dựng Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống để thể chế hóa các chủ trương, quan điểm của Đảng làm cơ sở cho việc xây dựng chiến lược ngành, địa phương, lĩnh vực, vừa bảo đảm tính tập trung, thống nhất, vừa bảo đảm tính đặc thù ngành, lĩnh vực, địa phương.

Xây dựng Chiến lược tổng thể quốc gia về an ninh phi truyền thống là nhiệm vụ rất lớn, tầm chiến lược quan trọng, bao trùm các lĩnh vực. Quá trình xây dựng có sự tham gia của nhiều ban, bộ, ngành, cơ quan, tiến hành nhiều nội dung, trải qua nhiều bước với các thủ tục, trình tự theo quy định, trong khi thời gian triển khai ngắn, gắn với bối cảnh các bộ, ngành, địa phương quyết liệt thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Tuy nhiên, với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, chủ động, sáng tạo, tiến hành đồng thời, không cuốn chiếu, Bộ Công an đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan hoàn thành nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao. Ngày 22-5-2025, Thủ tướng Chính phủ đã ký Nghị quyết số 147/NQ-CP ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Đồng chí Đại tướng Lương Tam Quang cũng nhấn mạnh, hội nghị có ý nghĩa rất quan trọng, triển khai Chiến lược trong toàn hệ thống chính trị, để thống nhất nhận thức và cùng nhau hành động một cách đồng bộ, quyết liệt, quyết tâm thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống; xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia có khả năng quản trị hiệu quả, bảo đảm an toàn cho người dân và xã hội, đóng góp thiết thực, trách nhiệm với cộng đồng quốc tế trong giải quyết các đe dọa an ninh phi truyền thống, góp phần phát triển đất nước bền vững, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đạt mục tiêu mà Chiến lược của Chính phủ đã đề ra. Trên tinh thần đó, Hội nghị sẽ tập trung các nội dung lớn sau:

Thứ nhất, phổ biến, quán triệt nội dung chính của Nghị quyết số 147/NQ-CP; thống nhất nhận thức, nâng cao trách nhiệm và hành động hệ thống chính trị và toàn xã hội để thực hiện Nghị quyết kịp thời, nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả; thảo luận các biện pháp để thực hiện mục tiêu, yêu cầu mà Chính phủ đã đề ra trong Nghị quyết.

Thứ hai, thảo luận nội dung, nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 147/NQ-CP của Chính phủ trong toàn hệ thống chính trị; xác định rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội và địa phương để phòng ngừa, ứng phó có hiệu quả với các đe dọa an ninh phi truyền thống. Từ thực tiễn của các bộ, ngành, thảo luận làm rõ những vấn đề còn tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống và kiến nghị các giải pháp cụ thể thực hiện mục tiêu của Chiến lược đến năm 2030 (nhất là về pháp luật, cơ chế, chính sách, nguồn lực, sự phối hợp giữa các cơ quan...).

Thứ ba, đánh giá, nhìn lại quá trình xây dựng Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, biểu dương tập thể, cá nhân có đóng góp xuất sắc, tạo động lực thúc đẩy việc tổ chức triển khai, thực hiện Chiến lược có hiệu quả.

Tại hội nghị, các đồng chí: Thượng tướng Nguyễn Hồng Thái, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Nguyễn Công Thành, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường; Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội; Nguyễn Văn Được, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh; Hồ Văn Mười, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng; Phạm Văn Ngại, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau đã tham gia thảo luận, bàn giải pháp triển khai nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương trong thời gian tới.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao sự chuẩn bị và tổ chức hội nghị của Bộ Công an để triển khai Chiến lược tổng thể quốc gia, phòng ngừa, ứng phó với những đe dọa của an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo Thủ tướng Chính phủ, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến vấn đề an ninh phi truyền thống, bắt đầu từ Đại hội VIII cho đến Đại hội XIII. Đặc biệt, Nghị quyết số 51/NQ-TW, ngày 5-9-2019, của Bộ Chính trị, “Về Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia” nhấn mạnh: “Sẵn sàng ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống”; Kết luận số 81-KL/TW, ngày 4-6-2024, của Bộ Chính trị, “Về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường” đề ra nhiệm vụ: “Nghiên cứu, ban hành Chiến lược tổng thể quốc gia phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Đồng thời, chúng ta cũng đã thể chế hóa hệ thống pháp luật để thực hiện, nội luật hóa các cam kết quốc tế của Việt Nam và đáp ứng tốt hơn yêu cầu thực tiễn. Thể hiện tính khoa học, cấp bách, toàn diện của Đảng, Nhà nước ta đối với vấn đề an ninh phi truyền thống.

Thủ tướng Chính phủ nhận định, những vấn đề an ninh phi truyền thống mang tính toàn dân, toàn diện, toàn cầu, không ai, không quốc gia nào có thể giải quyết một mình, không một quốc gia nào an toàn nếu thế giới còn bị đe dọa; do đó phải có sự chung tay, đoàn kết của toàn thế giới, đề cao chủ nghĩa đa phương thì mới giải quyết được, trong đó các nước giàu phải hỗ trợ, giúp đỡ các nước nghèo và mỗi cơ quan, mỗi người dân phải có trách nhiệm của mình.

Tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

Thứ nhất, tiếp tục tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức toàn xã hội về sự nguy hiểm của các mối đe dọa an ninh phi truyền thống và tầm quan trọng của công tác phòng ngừa, ứng phó. Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các cơ quan thông tấn, báo chí, các bộ, ngành trung ương và địa phương tổ chức tuyên truyền, phổ biến rộng rãi Chiến lược này.

Thứ hai, nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật đồng bộ, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho việc tổ chức các hoạt động của cơ quan điều hành ở từng cấp, bảo đảm vừa toàn diện, vừa chuyên sâu để phòng ngừa, ứng phó với các đe dọa an ninh phi truyền thống. Các bộ, ngành căn cứ chức năng, nhiệm vụ phối hợp với Bộ Tư pháp triển khai rà soát, nghiên cứu, sửa đổi những quy định không còn phù hợp, ban hành những quy định mới, phù hợp đặc điểm, tình hình đất nước, bảo đảm tính đồng bộ và tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong thực thi pháp luật, tổ chức thực hiện xuyên suốt, tổng thể và mang tính pháp lệnh.

Thứ ba, nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo, năng lực phân tích, điều hành dựa trên cơ sở khoa học, dữ liệu; ứng dụng triệt để các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; đẩy mạnh khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong phòng ngừa, ứng phó các đe dọa an ninh phi truyền thống. Xây dựng các kịch bản ứng phó; phát triển công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn, mạng lưới cảm biến để nâng cao năng lực cảnh báo sớm, mô hình hóa rủi ro, đánh giá tác động và dự báo xu hướng các mối đe dọa mới nổi; xây dựng hệ thống dữ liệu liên quan các đe dọa an ninh phi truyền thống.

Thứ tư, đầu tư, huy động nguồn lực, gồm nguồn lực nhà nước và nguồn lực xã hội, nguồn lực hợp tác công, tư, nguồn lực trong nước và ngoài nước; có nguồn lực dự trữ trong phòng ngừa, ứng phó với các thách thức, đe dọa phi truyền thống.

Thứ năm, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tăng cường vai trò và vị thế của Việt Nam trong các diễn đàn hợp tác khu vực và toàn cầu, tham gia giải quyết các vấn đề xuyên biên giới./.