Điều gì đạt được tại Đa-vốt 2008?

Sự cần thiết phải đổi mới

Bất chấp thời tiết giá lạnh, hơn 2.500 đại biểu từ 88 nước, bao gồm 27 người đứng đầu nhà nước và chính phủ, 113 bộ trưởng, các nhà lãnh đạo tôn giáo, truyền thông, các tổ chức phi chính phủ, các doanh nghiệp đã có mặt tại Đa-vốt vào ngày 23-1 để tham dự hội nghị thường niên của WEF. Mở đầu với lời kêu gọi “Sức mạnh của sự đổi mới hợp tác”, hội nghị đã phát đi một thông điệp về tính cấp bách của việc giải quyết các thách thức toàn cầu, đặc biệt là sự ổn định kinh tế, thay đổi khí hậu và tăng trưởng công bằng.

Cựu Thủ tướng Anh T. Ble phát biểu: Chúng ta cần có một sự lãnh đạo đổi mới và hợp tác mạnh hơn. Nếu chúng ta liên kết và thế giới liên kết, con đường duy nhất cho thế giới là có một bộ giá trị chung. Chúng ta không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc hợp tác.

Các đại biểu tham dự hội nghị cũng đồng ý rằng, “sức mạnh của sự đổi mới hợp tác” là câu trả lời cho tất cả những thách thức toàn cầu to lớn mà nhân loại đang phải đối mặt. In-đra No-y, Chủ tịch đồng thời là Giám đốc điều hành của hãng PepsiCo (Mỹ) nói: Bất chấp khủng hoảng kinh tế, chúng ta có thể xem Đa-vốt như một tập hợp trí tuệ để giải quyết các vấn đề nan giải trên toàn cầu. Tôi hy vọng rằng việc chúng ta đến đây không phải chỉ có ý nghĩa tinh thần mà với tinh thần thực hiện.

Nhiều đại biểu cho rằng cần phải tạo ra tiến bộ để giải quyết cuộc xung đột Trung Đông, khủng hoảng năng lượng, thay đổi khí hậu... Và việc hội nghị tập trung vào chủ đề hợp tác và đổi mới sự lãnh đạo là nhằm nhấn mạnh một điều là các nhà lãnh đạo sử dụng diễn đàn đa phương của WEF tại Đa-vốt như một cơ hội cho hợp tác và hành động giải quyết các vấn đề toàn cầu nổi cộm nhất.

Những thỏa thuận đạt được

1. Thông cáo chung giữa nhiều nhà lãnh đạo, trong đó có Thủ tướng Anh G. Brao, Chủ tịch hãng Microsoft B. Ghết, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki Mun, Chủ tịch điều hành WEF K. Xo-áp..., hứa hẹn đưa năm 2008 thành năm tạo một bước ngoặt trong cuộc chiến chống đói nghèo; đồng thời cam kết hợp tác để giúp thế giới thực hiện Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ.

2. Thủ tướng Nhật Bản Y. Phư-cư-đa thông báo một kế hoạch 5 năm trị giá 10 tỉ USD để hỗ trợ cho nỗ lực của các nước đang phát triển trong cuộc chiến chống sự ấm lên của trái đất. Thêm vào đó, Nhật Bản đặt mục tiêu tạo ra một quỹ đa phương mới, cùng với Mỹ và Anh giúp giảm nhẹ những thay đổi về sự nóng lên trên toàn cầu.

3. Quỹ Bill và Melinda Gates thông báo một gói viện trợ 306 triệu USD cho phát triển nông nghiệp ở châu Phi và nhiều nước đang phát triển nhằm chống lại đói nghèo.

4. Báo cáo then chốt của WEF về đối thoại dựa trên sự tin cậy lẫn nhau giữa thế giới Hồi giáo và phương Tây.

5. WEF, Diễn đàn các hội thành viên và Liên hợp quốc đưa ra các sáng kiến nhằm tạo thuận lợi hơn cho sự trợ giúp của thành phần tư nhân trong các hoạt động cứu trợ nhân đạo.

6. Các thị trưởng, thống đốc bang và thành phần tư nhân đưa ra sáng kiến SlimCity - một chương trình trao đổi giữa các thành phố và thành phần tư nhân để hỗ trợ hành động về việc tạo các nguồn cho khu vực thành thị, tập trung vào năng lượng, nước sạch, phế thải, tính lưu động, kế hoạch, sức khỏe và thay đổi khí hậu.

7. Mười bốn chủ tịch công ty, giám đốc điều hành đại diện cho một loạt các ngành công nghiệp và các vùng, kêu gọi đồng nghiệp của họ gia nhập các nỗ lực hợp tác để củng cố các thể chế và khuôn khổ quản lý công cộng, một yếu tố cơ bản trong cách tiếp cận quyền công dân chung v.v...

Những cảnh báo từ Hội nghị

Hội nghị đã phát đi những lời cảnh báo về những khó khăn mà nền kinh tế thế giới sẽ phải đối mặt trong năm 2008 do nguy cơ suy thoái của nền kinh tế Mỹ, thị trường chứng khoán toàn cầu sụt giảm, giá dầu và giá lương thực tăng mạnh. Trong đó quy mô cuộc khủng hoảng trên thị trường tài chính Mỹ cũng như nguy cơ suy thoái kinh tế vẫn mang nhiều ẩn số.

Tổng giám đốc Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) Đ. X. Can dự báo tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ có thể sẽ sụt giảm nghiêm trọng. Hãng tin AP cũng cho biết, trong bài phát biểu tại Van-cu-vơ (Ca-na-đa) cựu Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ A. Grin-xpan khi nhắc tới cuộc khủng hoảng tín dụng thị trường nhà đất Mỹ đã nói rằng khả năng kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái là 50% hoặc cao hơn chút ít.

Thủ tướng Nhật bản Y. Phư-cư-đa đánh giá sự sụt giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu xuất phát từ những khó khăn của nền kinh tế Mỹ và giá dầu tăng cao và cho hay vấn đề này sẽ tiếp tục được thảo luận tại hội nghị G8 dự kiến tổ chức vào tháng 7-2008 tại Nhật Bản.

Theo Tổng giám đốc IMF, để tránh nguy cơ kinh tế toàn cầu sụt giảm, không thể chỉ dựa vào chính sách tiện tệ mà còn phải vận dụng chính sách tài chính. Chính phủ các nước cần thực hiện các biện pháp cấp bách như cắt giảm lãi suất và tăng mức chi, ngay cả đối với những nước đang bị thâm hụt ngân sách. Riêng đối với các nền kinh tế đang nổi lên, Đ. X. Can cho rằng mặc dù hầu hết sẽ vận hành tốt, song cũng không tránh khỏi ảnh hưởng từ sự trì trệ của nền kinh tế Mỹ do các nền kinh tế có những mối liên kết với nhau. Tuy nhiên, một số nhà kinh tế khác cho rằng, các nền kinh tế đang “cất cánh” như Trung Quốc, Ấn Độ, Bra-xin và Nga có đủ tầm vóc đóng vai trò đầu tàu cho nền kinh tế thế giới.

Bên cạnh những nhận định bi quan về tình hình kinh tế toàn cầu đã xuất hiện dấu hiệu đáng khích lệ về Vòng đàm phán Đô-ha vốn bị trì trệ hơn 1 năm qua. Bộ trưởng kinh tế Thụy Sỹ Đ. Lô-tha cho biết các nước thành viên WTO đã nhất trí đặt mục tiêu kết thúc các cuộc đàm phán trong lĩnh vực hàng nông nghiệp và công nghiệp vào tháng 4, nhằm hoàn tất vòng đàm phán trước cuối năm 2008. Đây chính là phần khó khăn nhất trong vòng đàm phán kéo dài gần 7 năm qua và là trở ngại chính ngăn cản các nước thành viên WTO tiến tới ký kết một thỏa thuận buôn bán tự do toàn cầu mới.

Chủ tịch và Giám đốc điều hành các công ty cũng thúc giục chính phủ các nước tìm kiếm một kết thúc thành công cho các cuộc thảo luận của Vòng đàm phán Đô-ha, nếu không muốn phải đối mặt với một rủi ro là sự gia tăng của các rào cản trong thương mại quốc tế.