Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 07-10 đến ngày 13-10-2013)

1. Khu vực Đông Á và Thái Bình Dương tiếp tục dẫn đầu về tăng trưởng kinh tế

Ngày 07-10-2013, trong Báo cáo Cập nhập Kinh tế Thái Bình Dương và Đông Á, Ngân hàng Thế giới (WB) đã hạ mức dự báo tăng trưởng của khu vực Đông Á và Thái Bình Dương trong năm nay xuống còn 7,1%, so với 7,8% trước đó do nhu cầu nội địa - yếu tố hàng đầu của sự tăng trưởng - sụt giảm, song WB vẫn khẳng định khu vực này sẽ vẫn tiếp tục đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế toàn cầu, hứa hẹn đóng góp tới 40% vào sự tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thế giới. Cũng trong báo cáo trên, WB hạ mức dự báo tăng trưởng trong năm nay của Trung Quốc từ 8,3% xuống còn 7,5% và 7,7% trong năm tới. Theo WB, Trung Quốc đã có dấu hiệu phục hồi nhẹ về sản lượng công nghiệp trong quý III năm 2013. Bên cạnh đó, WB cũng dự báo viễn cảnh kinh tế không mấy khả quan đối với các quốc gia có thu nhập trung bình, như In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a và Thái Lan, do lĩnh vực đầu tư tại các nước này có chiều hướng đi xuống và tăng trưởng xuất khẩu yếu. Trong khi đó, tăng trưởng của các nền kinh tế nhỏ hơn trong khu vực lại có kết quả đáng khích lệ. Trước những thách thức trên, WB cho rằng đã đến lúc các quốc gia đang phát triển tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương cần cải cách về chính sách và cơ cấu nhằm duy trì bền vững tốc độ tăng trưởng, giảm đói nghèo đồng thời cải thiện cuộc sống của tầng lớp người nghèo. Ngoài ra, các nhà phân tích cũng khuyến cáo các nước thuộc khu vực này cần có bước chuẩn bị để thích ứng với một số điều chỉnh về kinh tế của các quốc gia phát triển khác, trong đó có việc trì hoãn chính sách nới lỏng tiền tệ và định lượng của Mỹ.

2. Bế mạc Hội nghị cấp cao APEC lần thứ 21

Sau hai ngày làm việc khẩn trương và liên tục, chiều ngày 08-10-2013, Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 21 tại In-đô-nê-xi-a đã bế mạc. Hội nghị đã nhất trí đề ra những định hướng quan trọng nhằm thúc đẩy liên kết kinh tế APEC, khẳng định quyết tâm xây dựng khu vực châu Á - Thái Bình Dương tự cường, là động lực của tăng trưởng toàn cầu. Các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố “Châu Á - Thái Bình Dương tự cường, động lực cho tăng trưởng toàn cầu” và “Tuyên bố của Hội nghị lần thứ 21 các nhà lãnh đạo kinh tế APEC ủng hộ hệ thống thương mại đa phương và Hội nghị Bộ trưởng lần thứ chín của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) tại In-đô-nê-xi-a vào tháng 12 tới” cùng với các văn kiện kèm theo về “Khuôn khổ kết nối APEC” và “Kế hoạch dài hạn về đầu tư và phát triển kết cấu hạ tầng”.

3. Tuyên bố chung của các nước tham gia đàm phán TPP

Ngày 08-10-2013, Nhà Trắng đã phổ biến bản Tuyên bố chung của các nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP). Tuyên bố chung nêu rõ các nhà lãnh đạo Ô-xtrây-li-a, Bru-nây, Ca-na-đa, Chi-lê, Nhật Bản, Ma-lai-xi-a, Mê-xi-cô, Niu Di-lân, Pê-ru, Xin-ga-po, Mỹ và Việt Nam vui mừng thông báo rằng các quốc gia tham gia đàm phán TPP đang đi đúng hướng để hoàn tất cuộc đàm phán theo lộ trình đề ra. Các bộ trưởng và các nhà đàm phán đã đạt được tiến bộ đáng kể trong những tháng gần đây trên tất cả các văn bản pháp lý và các phụ lục về việc tiếp cận hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, dịch vụ tài chính, mua sắm chính phủ và mở cửa thị trường tạm thời tương ứng. Các nước tham gia đàm phán TPP đã nhất trí rằng các nhà đàm phán sẽ tiếp tục giải quyết tất cả các vấn đề tồn tại với mục tiêu hoàn thành một hiệp định khu vực toàn diện và cân bằng trong năm nay. Điều này giúp đạt các mục tiêu đã đưa ra tại Hội nghị ở thành phố Hô-nô-lu-lu (Mỹ) năm 2011, bảo đảm các lợi ích của thỏa thuận được chia sẻ đầy đủ và có tính tới sự đa dạng về trình độ phát triển của các nước. Tuyên bố chung nhấn mạnh một Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương cuối cùng phải phản ánh tầm nhìn chung trong việc thiết lập mô hình thế hệ tiếp theo một cách toàn diện để giải quyết cả hai vấn đề đầu tư và thương mại mới cũng như truyền thống, hỗ trợ tạo ra và duy trì việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế tại các nước tham gia TPP. Tự do hóa sâu rộng nhất có thể của thương mại và đầu tư sẽ bảo đảm các lợi ích lớn nhất cho các nhà chế tạo, cung cấp dịch vụ, nông dân, chủ trang trại cũng như công nhân, nhà sáng tạo, nhà đầu tư và người tiêu dùng lớn và nhỏ của các nước.

4. Phiên họp chung của Ủy ban các vấn đề kinh tế và tài chính

Trong khuôn khổ Khóa họp 68 Đại hội đồng Liên hợp quốc, Ủy ban các vấn đề kinh tế và tài chính (Ủy ban 2) đã mở phiên thảo luận chung trong các ngày 09, 10 và 11-10-2013 tại trụ sở chính của Liên hợp quốc ở Niu Oóc, bàn về thực trạng kinh tế, tài chính toàn cầu và nêu các giải pháp đưa nền kinh tế thế giới thoát khỏi tình trạng khó khăn kéo dài suốt mấy năm qua. Đại diện các quốc gia tham gia thảo luận đều bày tỏ quan ngại về tình hình kinh tế thế giới, hiện vẫn gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng tiêu cực đến các mặt khác của xã hội như việc làm, ổn định xã hội và việc thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ (MDGs). Nhiều ý kiến cho rằng các nước kém phát triển, nhất là ở khu vực Nam Xa-ha-ra của châu Phi, đang ngày càng tụt hậu về khoảng cách phát triển và hầu như không có khả năng hoàn thành MDGs đúng thời hạn vào năm 2015 như kế hoạch do Liên hợp quốc đặt ra. Các đại biểu cho rằng trong bối cảnh như vậy, tình trạng biến đổi khí hậu đang tiếp tục có những diễn biến phức tạp, với những tác động ngày càng rõ rệt, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững chung. Nhiều đại diện đến từ các nước đang phát triển nhấn mạnh việc các nước phát triển cần giữ cam kết cung cấp viện trợ phát triển (ODA) nhằm giúp các nước đang phát triển và kém phát triển đối phó với các khó khăn, thách thức để đưa nền kinh tế sớm thoát khỏi tình trạng khó khăn, trì trệ như hiện nay. Đại diện các nước cũng đã nêu quan điểm về việc xây dựng Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015, được coi là một trong những mục tiêu bao trùm của Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 68.

5. Bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 23 và các hội nghị liên quan

Chiều 10-10-2013 đã diễn ra Lễ bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 23 và các hội nghị cấp cao liên quan, Lễ chuyển giao chức Chủ tịch ASEAN từ Bru-nây sang Mi-an-ma. Tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 23 và các hội nghị cấp cao liên quan, các nhà lãnh đạo đã tập trung trao đổi về tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN năm 2015, ủng hộ việc xây dựng Tầm nhìn ASEAN sau năm 2015; đẩy mạnh liên kết và kết nối khu vực; làm sâu sắc hơn quan hệ của ASEAN với các đối tác; phát huy vai trò trung tâm của ASEAN và tăng cường đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực… Tại các hội nghị cấp cao lần này, lãnh đạo các nước cũng trao đổi và thảo luận về nhiều vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Biển Đông; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực và Biển Đông; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển của Liên hợp quốc năm 1982; thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), và cần sớm tiến tới Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Kết thúc các hội nghị, lãnh đạo các nước ASEAN và đối tác đã thông qua nhiều văn kiện quan trọng như: Tuyên bố về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015, Tuyên bố ASEAN về Doanh nghiệp trẻ và Việc làm cho Thanh niên, Tuyên bố ASEAN về Tăng cường an sinh xã hội, Tuyên bố ASEAN về Xoá bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em, Tuyên bố ASEAN về Tăng cường hợp tác quản lý thiên tai, Tuyên bố ASEAN về phòng, chống các bệnh không lây nhiễm, Tuyên bố chung kỷ niệm 10 năm đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc và Tuyên bố cấp cao Đông Á về An ninh lương thực.

6. Truyền thông quốc tế về Lễ Quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Người dân tỉnh Quảng Bình cầm di ảnh Đại tướng giữa trời mưa lớn. Ảnh: Tân Hoa xã/VOV

Ngày 13-10-2013, nhiều hãng thông tấn và truyền thông quốc tế đồng loạt đưa tin bài và ảnh về Lễ Quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng như sự tưởng nhớ, tôn kính của vô vàn người dân Việt Nam.

Đài BBC của Anh viết: Lễ quốc tang vị Đại tướng đầu tiên của Việt Nam đang diễn ra với sự theo dõi của hàng triệu người. Theo đài này, vị đại tướng có uy tín không chỉ ở Việt Nam mà cả ở nước ngoài do các chiến thắng làm nên lịch sử trước quân đội Pháp và tiếp đó là Mỹ. Lâu lắm rồi người ta mới thấy một đám tang được hàng vạn người tham dự, già trẻ, lớn bé và cả các cựu chiến binh mặc quân phục, ngực đeo đầy huân chương xếp hàng lặng lẽ bên ngoài nhà tang lễ, bên ngoài nhà riêng của tướng Giáp hay thậm chí cả ngôi nhà nơi Đại tướng ra đời.

Hãng tin AP của Mỹ đưa tin hàng trăm nghìn người dân đã có mặt dọc trên tuyến đường dài 40km từ Thủ đô Hà Nội đến sân bay vào sáng 13-10 để tiễn đưa lần cuối vị anh hùng huyền thoại của dân tộc, người chỉ huy Quân đội nhân dân Việt Nam làm nên chiến thắng lịch sử trước quân đội Pháp và Mỹ. Hãng tin này cho biết nhiều người dân đã hô vang “Đại tướng Võ Nguyên Giáp muôn năm”, không ít người đã rơi nước mắt vì xúc động khi cỗ linh xa chở linh cữu Đại tướng đi qua. Theo hãng tin này, suốt 4 ngày qua, hàng vạn người dân đã xếp hàng bên ngoài tư gia của Đại tướng để bày tỏ sự kính trọng.

Trước đó, hãng tin Reuters cho biết hàng đoàn người xếp hàng dài dưới bầu không khí nóng ẩm. Không khí hết sức tĩnh lặng. Mọi cặp mắt đều hướng về màn ảnh khổng lồ đặt ở ngoài trời, người ta thấy linh cữu vị tướng, phủ quốc kỳ Việt Nam, phía trên là dòng chữ “Vô cùng thương tiếc đồng chí Đại tướng Võ Nguyên Giáp”. Suốt cả tuần qua, hàng trăm nghìn người Việt Nam đã tới nhà tướng Giáp để bày tỏ lòng thương tiếc với gia đình ông./.