Giám sát thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới

Báo cáo của Agribank cho thấy đến ngày 31-12-2015, dư nợ của toàn ngành Ngân hàng đạt 4.655.890 tỷ đồng; trong đó, dư nợ cho vay nông nghiệp nông thôn đạt 843.972 tỷ đồng, chiếm 18,1% tổng dư nợ; riêng dư nợ cho vay nông nghiệp nông thôn của Agribank đạt 444.660 tỷ đồng, chiếm 52,7% trên tổng dư nợ cho vay trong lĩnh vực này của toàn Ngân hàng và chiếm 71% tổng dư nợ của Agribank.

Báo cáo của VietinBank thể hiện doanh số cho vay nông nghiệp nông thôn giai đoạn 2010 - 2015 bình quân mỗi năm đạt 116 ngàn tỷ đồng, doanh số thu nợ bình quân năm là 113 ngàn tỷ đồng, dư nợ bình quân 70 ngàn tỷ đồng. Dự kiến đến hết tháng 5-2016, dư nợ cho vay nông nghiệp nông thôn ước đạt 110 ngàn tỷ đồng, tăng trưởng gấp 2,6 lần so với năm 2010 và chiếm tỷ trọng 20% tổng dư nợ của VietinBank. Bên cạnh việc cung cấp vốn phát triển nông nghiệp, nông thôn, VietinBank đã hỗ trợ khách hàng các kỹ năng về quản lý sản xuất kinh doanh, quản lý tài chính... Chất lượng tín dụng cho vay nông nghiệp, nông thôn của VietinBank ở mức tốt - tỷ lệ nợ xấu trong tầm kiểm soát (0,3% - 1,9%).

Lãnh đạo hai ngân hàng cho biết, việc ban hành cơ chế, chính sách để thực hiện phát triển nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới, góp phần triển khai các nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, các ngân hàng cho rằng, chính sách ban hành tốt như vẫn còn khoảng cách trong triển khai thực hiện, trong đó hiệu quả của việc thực hiện phụ thuộc vào nhiều yếu tố, sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương, phối hợp của các bộ, ban, ngành trong triển khai thực hiện...

Các ý kiến nêu thực trạng rủi ro trong khu vực nông nghiệp, nông thôn thường lớn do đặc thù của lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn là phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên, sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, chủ yếu theo kinh nghiệm và mang nặng tính mùa vụ, giá cả thị trường biến động thất thường, khó kiểm soát... dư nợ tín dụng các ngân hàng thương mại chủ yếu tập trung vào khâu chế biến, tiêu thụ. Tín dụng cho khâu sản xuất, đầu tư đổi mới khoa học, công nghệ; hiện đại hóa quy trình sản xuất kinh doanh theo chiều sâu, với những dịch vụ có giá trị gia tăng cao... còn hạn chế.

Hai ngân hàng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo mạnh mẽ các địa phương vấn đề quy hoạch vùng gắn với liên kết vùng để phát huy lợi thế từng vùng, tạo ra sức mạnh tổng thể vùng kinh tế nông nghiệp, nông thôn để các ngân hàng thương mại có định hướng rõ nét trong quá trình cấp tín dụng. Điều chỉnh Nghị định 67 về một số chính sách phát triển thủy sản, trong đó nghiên cứu ban hành định mức kinh tế kỹ thuật đóng tàu khai thác biển, từ đó chuẩn hóa dự toán chi phí đóng tàu, để các ngân hàng thương mại có căn cứ xác định nhu cầu vốn vay của khách hàng phù hợp với thực tế...

Qua buổi làm việc, Trưởng Đoàn giám sát Nguyễn Văn Giàu đánh giá cao sự đóng góp của Agribank và VietinBank đối với sự phát triển nông nghiệp, nông thôn của đất nước. Thông qua việc thực hiện chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, cơ cấu kinh tế nông nghiệp ở từng địa phương có bước chuyển biến tốt, tạo điều kiện tiên quyết cho sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn. Đoàn giám sát ghi nhận những khó khăn, vướng mắc được hai ngân hàng nêu ra trong việc thực hiện các chương trình tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Nhiều ý kiến nêu lên hiện trạng doanh nghiệp lớn, tập đoàn, tổng công ty đầu tư cho nông nghiệp nông thôn còn ít do các chính sách hỗ trợ, thu hút chưa đủ hấp dẫn; sự liên kết vùng còn chưa chặt chẽ, chưa có chế tài ràng buộc nên chưa phát huy tác dụng và hiệu quả. Mô hình chuỗi giá trị liên kết, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp, mặc dù được đánh giá là có nhiều ưu điểm nhưng thiếu sự phối hợp đồng bộ, bài bản giữa các ban, ngành...

Trưởng Đoàn giám sát cho biết, qua giám sát chuyên sâu tại 2 ngân hàng để đánh giá những tác động của chính sách trong thực hiện phát triển nông nghiệp, nông thôn. Những đề xuất, kiến nghị cụ thể của Agribank và VietinBank đã được Đoàn giám sát ghi nhận, qua đó có những đề xuất hoàn thiện chính sách pháp luật về lĩnh vực này./.