Tăng cường thu hút đầu tư tại các vùng miền núi, biên giới tỉnh Quảng Trị

Tiềm năng, thế mạnh thu hút đầu tư vào khu vực miền núi, biên giới tỉnh Quảng Trị

Tỉnh Quảng Trị mới (bao gồm hai tỉnh Quảng Trị và Quảng Bình trước sáp nhập) nằm trên hành lang kinh tế Đông - Tây, có hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, bao gồm cả đường hàng không, đường bộ, đường sắt, đường thủy, là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư cả trong và ngoài nước. 

Quảng Trị là địa phương hội tụ đầy đủ các loại hình giao thông quan trọng, với 5 loại hình đường bộ, đường sắt, đường không, đường hàng hải, đường thủy nội địa, kết nối Quảng Trị với cả nước và các nước trong khu vực. Đây là những điểm đột phá quan trọng, góp phần không nhỏ thu hút đầu tư, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Theo Quy hoạch tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Quảng Trị định hướng tăng cường mở rộng kết nối vùng thông qua việc phát triển thêm một số công trình hạ tầng giao thông quan trọng. Trong đó, hệ thống đường cao tốc trong tương lai sẽ bao gồm trục cao tốc Bắc - Nam đang được triển khai và tuyến cao tốc Vũng Áng (Hà Tĩnh) - Cha Lo (Quảng Trị) dài 89km. Ngoài tuyến đường sắt Bắc - Nam hiện nay, sẽ có thêm các tuyến đường sắt mới, như Vũng Áng - Mụ Gia - Thà Khẹc (dự kiến đầu tư trong giai đoạn 2021 - 2030); tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (dự kiến đầu tư trong giai đoạn 2031 - 2040).

Xác định thu hút đầu tư là một trong những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp quan trọng góp phần tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, tăng nguồn thu ngân sách và tạo việc làm cho người lao động, đặc biệt là ở các vùng miền núi, biên giới của tỉnh, tỉnh đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách thu hút đầu tư và định hướng cho từng giai đoạn. Để kiến tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, an toàn, tỉnh Quảng Trị tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tạo đột phá trong cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, mở ra cơ hội thúc đẩy phát triển mạnh mẽ của doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Với lợi thế về tài nguyên thiên nhiên, vị trí địa lý thuận lợi, Quảng Trị có đầy đủ tiềm năng để phát triển một số ngành nghề, lĩnh vực sau:

Nông nghiệp công nghệ cao: Quảng Trị có những vùng miền núi, gò đồi có thể phát triển kinh tế rừng, trang trại tổng hợp, trồng cây dược liệu, du lịch nông nghiệp sinh thái và trải nghiệm. Du lịch nông nghiệp, du lịch trải nghiệm gắn với sản xuất nông nghiệp công nghệ cao cũng là một hướng đi tiềm năng.

Du lịch sinh thái và trải nghiệm: Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng với hệ thống hang động, rừng nguyên sinh là điểm đến hấp dẫn cho du lịch khám phá, mạo hiểm. Đây là những vùng miền núi có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, phù hợp với các loại hình du lịch sinh thái, cộng đồng. Với nhiều tiềm năng, thế mạnh về địa lý, kinh tế, nhất là tiềm năng du lịch, theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2030, tỉnh Quảng Trị ưu tiên phát triển Khu du lịch quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng trở thành trung tâm du lịch đẳng cấp khu vực Đông Nam Á. Đây cũng là một trong hai trung tâm động lực tăng trưởng của tỉnh, được mệnh danh là “Vương quốc hang động”, điểm đến du lịch hấp dẫn hàng đầu Việt Nam và châu Á, hai lần được Tổ chức Giáo dục - Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) vinh danh là Di sản thiên nhiên thế giới... Ngoài ra, Quảng Trị còn có khu suối nước nóng Bang với độ sôi tự nhiên 105 độ C, được đầu tư thành khu du lịch sinh thái và phục hồi chức năng theo mô hình Onsen (Nhật Bản), thích hợp cho du lịch nghỉ dưỡng, chữa bệnh, được đầu tư và đưa vào hoạt động cùng các sân “gôn” đẳng cấp quốc tế…

Kinh tế cửa khẩu: Quảng Trị có đường biên giới với Lào, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại, dịch vụ biên giới. Hệ thống các khu kinh tế ở Quảng Trị mang lại nhiều cơ hội cho sự phát triển. Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Cha Lo là đầu mối trung chuyển, trung tâm xuất, nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ khu vực trung Lào, đông bắc Thái Lan và tiểu vùng sông Mêkông. Cửa khẩu quốc tế Cha Lo là đầu mối giao thương quan trọng, cần được đầu tư phát triển hạ tầng để thúc đẩy kinh tế khu vực.

Một số vấn đề hoàn thiện cơ chế, chính sách thu hút đầu tư tại các vùng miền núi, biên giới Quảng Trị

Để xây dựng chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc thù cho khu vực miền núi, biên giới ở tỉnh Quảng Trị, cần tập trung vào các yếu tố sau:

Một là, hoàn thiện kết cấu hạ tầng. Đầu tư xây dựng, nâng cấp đường giao thông kết nối các khu vực miền núi, biên giới với các trung tâm kinh tế, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa, nguyên vật liệu và đi lại của người dân. Cung cấp đủ điện, nước sạch cho sản xuất và sinh hoạt của người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là các khu vực xa trung tâm. Phát triển hệ thống thông tin liên lạc, internet băng thông rộng để tạo điều kiện cho việc trao đổi thông tin, giao dịch thương mại, và tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến. 

Hai là, hỗ trợ đào tạo nghề, phát triển nguồn nhân lực. Mở rộng các chương trình đào tạo nghề, tập trung vào các ngành, nghề mà khu vực miền núi, biên giới có tiềm năng phát triển như nông nghiệp, lâm nghiệp, du lịch, tiểu thủ công nghiệp. Hỗ trợ kinh phí đào tạo, tạo điều kiện cho người dân tham gia các khóa đào tạo nghề, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng làm việc. Có chính sách ưu đãi để thu hút lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật về làm việc tại các khu vực này. 

Ba là, hỗ trợ sản xuất, kinh doanh. Tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất, hoặc bảo lãnh tín dụng để phát triển sản xuất, kinh doanh. Tạo điều kiện thuận lợi cho việc thuê đất, giao đất, hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất để phục vụ sản xuất, kinh doanh. Hỗ trợ các doanh nghiệp, người dân tìm kiếm, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, kết nối với các doanh nghiệp, nhà phân phối lớn. Hỗ trợ xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm đặc trưng của địa phương. 

Bốn là, có chính sách ưu đãi về tài chính, thuế. Áp dụng các chính sách ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế sử dụng đất, thuế giá trị gia tăng cho các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực miền núi, biên giới. Miễn, giảm một số loại thuế, phí các doanh nghiệp, cá nhân đầu tư vào các ngành nghề ưu tiên, các dự án trọng điểm. Hỗ trợ tài chính cho các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng, các dự án sản xuất, kinh doanh có tính chất lan tỏa, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. 

Ngoài ra, để thu hút được đầu tư vào các khu vực miền núi, biên giới, Quảng Trị cần chú ý một số chính sách khác, như: Hỗ trợ các cơ sở sản xuất, kinh doanh di dời ra khỏi khu vực đô thị, khu dân cư tập trung đến các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh; hỗ trợ đầu tư xây dựng các công trình công cộng, các công trình phúc lợi xã hội như trường học, trạm y tế, nhà văn hóa; chú trọng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử, di sản văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số, tạo điều kiện phát triển du lịch cộng đồng. Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia./.