23:46, ngày 14-10-2025

TCCS - Nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã phát huy trí tuệ, bản lĩnh, sáng tạo, đoàn kết, gương mẫu, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh được Đảng bộ Thành phố xác định là nhiệm vụ chiến lược, then chốt, vừa cấp bách, vừa thường xuyên, lâu dài; góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị và các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh. Đây là cơ sở, tiền đề hết sức quan trọng để phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc, cùng cả nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển thịnh vượng, hùng cường của dân tộc Việt Nam.

Tự hào là nơi Chi bộ Cộng sản đầu tiên được thành lập ở trong nước (tháng 3-1929), là Đảng bộ được thành lập sớm nhất cả nước (ngày 19-3-1930), ngay sau Cách mạng Tháng Tám thành công và Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hà Nội lại vinh dự được Đảng, Chính phủ, Bác Hồ và cả nước lựa chọn là Thủ đô. Với vị trí, vai trò là một trong những “cái nôi của cách mạng”, trái tim của cả nước, dưới sự lãnh đạo, quan tâm, dìu dắt của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã lãnh đạo chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang Thủ đô cùng với quân dân cả nước đánh thắng thực dân, đế quốc xâm lược, giành lại độc lập, tự do cho dân tộc; tích cực tham gia công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, làm nên những mốc son rực rỡ, tiếp nối truyền thống nghìn năm văn hiến và anh hùng của Thăng Long - Hà Nội.

Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Đảng bộ thành phố Hà Nội luôn ghi nhớ lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Hà Nội phải làm thế nào để trở thành một Thủ đô xã hội chủ nghĩa”⁽¹⁾, luôn trăn trở, nỗ lực để nắm lấy thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ chính trị được giao, để xứng đáng là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, động lực thúc đẩy phát triển của khu vực và cả nước. Đặc biệt, giai đoạn 2020 - 2025 trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường, có thay đổi mang tính thời đại; có nhiều thuận lợi cơ bản, đồng thời khó khăn, thách thức nhiều hơn dự báo, nhưng Đảng bộ thành phố Hà Nội đã tích cực, chủ động, sáng tạo trong thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVII, với kết quả nổi bật, toàn diện.

Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị đạt kết quả quan trọng

Đảng bộ Thành phố đã tập trung triển khai hiệu quả công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; gương mẫu thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”, tạo đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, với những kết quả nổi bật:

Thứ nhất, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được triển khai nghiêm túc, hiệu quả, sáng tạo.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã ban hành 10 chương trình công tác trên tất cả lĩnh vực; trong đó, Chương trình số 01-CTr/TU, ngày 17-3-2021, “Về tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị Thành phố trong sạch, vững mạnh; đẩy mạnh cải cách hành chính giai đoạn 2021 - 2025” có tính cốt lõi. Trên cơ sở đó, Thành ủy Hà Nội và các cấp ủy trực thuộc đã nghiên cứu, triển khai 34 đề tài, đề án, chuyên đề đáp ứng yêu cầu thực tiễn, có tính đột phá, tạo chuyển biến mạnh trong công tác xây dựng Đảng. Qua 5 năm tích cực triển khai thực hiện, 14/14 chỉ tiêu của Chương trình số 01-CTr/TU đã đạt và vượt kế hoạch, trong đó có 7 chỉ tiêu vượt kế hoạch, như kết nạp đảng viên mới, thành lập tổ chức đảng trong doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước, công tác cán bộ, công tác cải cách hành chính,...

Công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức được quan tâm, với nhiều cách làm sáng tạo. Thành ủy Hà Nội đã kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng vào hoạch định chủ trương, đường lối, phù hợp thực tiễn Thủ đô và nguyện vọng của nhân dân. Chất lượng sinh hoạt chính trị, vai trò hạt nhân chính trị của cấp ủy các cấp chuyển biến, phát huy rõ nét. Tính chiến đấu, thuyết phục trong nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng chính trị, đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được tăng cường; bảo đảm đồng thuận, thống nhất về tư tưởng và hành động trong toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ được triển khai đồng bộ, đóng góp hiệu quả vào việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu; tạo chuyển biến tích cực trong thực hiện kỷ luật, đạo đức công vụ, văn hóa chính trị, liêm chính, thực thi công vụ.

Công tác xây dựng Đảng về tổ chức, cán bộ được Thành ủy Hà Nội xác định là khâu “then chốt của then chốt”. Các cấp ủy đã bám sát và triển khai nghiêm túc chủ trương, đường lối của Trung ương và Thành ủy Hà Nội về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp với nhiều cách làm sáng tạo. Thành ủy Hà Nội thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chỉ đạo của Trung ương về việc luân chuyển, điều động cán bộ; bố trí cán bộ không là người địa phương, không giữ chức vụ quá hai nhiệm kỳ liên tiếp. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ tiếp tục đi vào nền nếp, bảo đảm công khai, minh bạch, chất lượng, tăng tỷ lệ cán bộ nữ, cán bộ trẻ; gắn thí điểm thi tuyển lãnh đạo hiệu quả, là nguồn cán bộ quan trọng trong tiến trình sắp xếp, đổi mới, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị Thủ đô. Công tác bảo vệ chính trị nội bộ và chính sách cán bộ, đặc biệt sau sắp xếp tổ chức bộ máy được thực hiện nghiêm túc, tạo đồng thuận. Chất lượng sinh hoạt chi bộ tiếp tục được nâng lên, tổ chức cơ sở đảng, đội ngũ đảng viên được quan tâm củng cố, phát triển phù hợp thực tiễn vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong nhiệm kỳ qua, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã củng cố 110 tổ chức cơ sở đảng; kết nạp hơn 5,4 vạn đảng viên, vượt kế hoạch 8%⁽²⁾,...

Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng “dân là gốc”, công tác dân vận của Đảng bộ Thành phố được cấp ủy quan tâm lãnh đạo, tạo đồng thuận cao của các tầng lớp nhân dân, củng cố vững chắc mối quan hệ gắn bó giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Hệ thống chính trị, nhất là cơ quan quản lý nhà nước với tinh thần kiến tạo phát triển, phục vụ nhân dân, đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy dân chủ ở cơ sở theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”; chủ trương, chương trình, đề án của Thành phố khi ban hành, tổ chức thực hiện luôn hướng tới bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân, vì hạnh phúc của Nhân dân.

Công tác kiểm tra, giám sát, nội chính, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí luôn bám sát đường lối, nghị quyết của Đảng, được quán triệt, tổ chức thực hiện đồng bộ trong cấp ủy và toàn hệ thống chính trị theo tinh thần “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ”, tập trung vào lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp, gây bức xúc ở cơ sở, được đảng viên, nhân dân, dư luận quan tâm, đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, chất lượng cán bộ, đảng viên.

Thứ hai, tư duy, phương thức lãnh đạo tiếp tục được đổi mới; công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh.

Bám sát, vận dụng sáng tạo Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 17-11-2022, của Hội nghị Trung ương 6 khoá XIII “Về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị trong giai đoạn mới”, Thành ủy Hà Nội và cấp ủy các cấp luôn quán triệt và đề cao nguyên tắc tập trung - dân chủ, thường xuyên tự phê bình và phê bình, cá thể hóa trách nhiệm, phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm”, không né tránh vấn đề khó khăn, thách thức, kiên quyết khắc phục hạn chế, yếu kém.

Thành ủy Hà Nội đã tập trung lãnh đạo, tạo đột phá về hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà nước về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô⁽³⁾, Luật Thủ đô, Quy hoạch Thủ đô⁽⁴⁾; tập trung giải quyết nhiều vấn đề lớn, phức tạp, chưa có tiền lệ,...; xây dựng, phát triển Thủ đô trong giai đoạn trung hạn với tầm nhìn dài hạn; ban hành và triển khai trên 900 chỉ thị, nghị quyết, đề án, kế hoạch, chuyên đề,... Với tinh thần đổi mới, tư duy sáng tạo, các cấp ủy từ Thành phố đến cơ sở đã luôn bám sát yêu cầu, nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn mới và tình hình thực tiễn để lãnh đạo triển khai gắn với tăng hiệu quả công việc, thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Đến nay, cơ bản các nghị quyết, đề án,... của Thành ủy Hà Nội được triển khai hiệu quả, như Chương trình hành động số 14-CTr/TU ngày 31-5-2021 về thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng gắn với thực hiện Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ Thành phố; Chương trình hành động số 16-CTr/TU ngày 26-8-2022 về thực hiện Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05-5-2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết chuyên đề số 04-NQ/TU ngày 31-5-2021 về tập trung xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025 và những năm tiếp theo,...

Các cấp ủy, cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu đã phát huy cao tinh thần đoàn kết, bản lĩnh, đổi mới tư duy, phong cách lãnh đạo quyết liệt, khoa học, sâu sát thực tiễn, tháo gỡ khó khăn, điểm nghẽn hiện hữu nhiều năm, kết hợp hài hòa giữa tính toàn diện và trọng tâm, lựa chọn chính xác nhiệm vụ ưu tiên, nhiệm vụ chiến lược, như sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã gắn với thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; xây dựng và nâng cao chất lượng cán bộ các cấp; quán triệt, triển khai các nghị quyết của Bộ Chính trị mới ban hành - các trụ cột, trụ đỡ, làm nền tảng cho đổi mới sáng tạo và phát triển trong kỷ nguyên mới; phát triển công nghiệp văn hóa, xây dựng thành phố sáng tạo, thành phố thông minh, gắn với phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, bảo vệ môi trường; mặt khác luôn linh hoạt, sáng tạo xử lý vấn đề cấp bách, đột xuất như phòng, chống đại dịch COVID-19, ứng phó thiên tai, bão lụt,...

Công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh; trong đó chuyển đổi số trong thực hiện thủ tục hành chính Đảng được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, tạo tiền đề cho công tác lãnh đạo hiệu quả, minh bạch hơn. Từ năm 2023, Thành ủy Hà Nội đã triển khai sử dụng phần mềm, ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý đảng viên, như “Sổ tay đảng viên điện tử”, “Điều hành tác nghiệp quản lý đảng viên”,... Năm 2025, Hà Nội tiếp tục triển khai 8 ứng dụng chuyển đổi số dùng chung cho hệ thống chính trị các cấp; đưa 4 thủ tục hành chính công trong cơ quan đảng lên Cổng dịch vụ công quốc gia (bao gồm: thu, nộp đảng phí trực tuyến; lấy ý kiến nhận xét của chi ủy, chi bộ nơi cư trú; chuyển sinh hoạt Đảng chính thức; chuyển sinh hoạt Đảng tạm thời). Các hội nghị, giao ban,.. tiếp tục được đổi mới, kết hợp trực tuyến và trực tiếp, tạo thuận lợi cho hoạt động của tổ chức đảng, đảng viên.

Thứ ba, quyết liệt trong đổi mới, sắp xếp, củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Thành ủy Hà Nội đã bám sát định hướng, chỉ đạo của Trung ương, tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017, của Hội nghị Trung ương 6 khoá XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” để sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, gắn với tinh giản biên chế.

Từ cuối năm 2024, trên tinh thần đổi mới quyết liệt, mạnh mẽ, bám sát định hướng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, với quyết tâm chính trị cao, Thành ủy Hà Nội tập trung lãnh đạo triển khai “cuộc cách mạng” về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, nhằm xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị thành phố trong sạch, vững mạnh, “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”; gắn với tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, tạo nền tảng và động lực cho phát triển nhanh và bền vững của Thủ đô trong kỷ nguyên mới của đất nước.

Ngày 1-7-2025, 126 đơn vị hành chính cấp xã mới của thành phố Hà Nội chính thức hoạt động với sự đồng thuận cao của người dân (hơn 2 triệu ý kiến tham gia, trong đó có 97% đồng thuận). Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp của thành phố Hà Nội đã tạo chuyển biến rõ nét trong tổ chức bộ máy, phương thức lãnh đạo, quản lý và phục vụ nhân dân, mở rộng không gian, tạo động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Cùng với đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, cung cấp dịch vụ công đã góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch, phục vụ người dân và doanh nghiệp hiệu quả.

Thứ tư, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền; hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp.

Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp thành phố Hà Nội phát huy tinh thần trách nhiệm, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cử tri, nhân dân Thủ đô; chất lượng kỳ họp, hoạt động giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng được nâng lên, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân. 

Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp chỉ đạo, điều hành theo hướng sâu sát, quyết liệt, “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ quy trình, rõ hiệu quả”, “một việc, một đầu mối xuyên suốt”. Việc phân cấp, ủy quyền, cải cách hành chính được đẩy mạnh, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa nền hành chính, nâng cao trình độ và năng lực thực thi công vụ, tính chuyên nghiệp, tinh thần tận tụy phục vụ nhân dân của cán bộ, công chức, viên chức được ghi nhận, đánh giá cao, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp.

Nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội luôn được đổi mới, tăng cường, tích cực hướng về cơ sở, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân; phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, tham gia quản lý Nhà nước, quản lý xã hội; tuyên truyền, vận động, động viên các tầng lớp nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Kinh tế - xã hội phát triển toàn diện; quốc phòng, an ninh được bảo đảm

Quán triệt và triển khai hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị về phát triển Thủ đô và Quy hoạch Thủ đô; Luật Thủ đô... Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đã phát huy tiềm năng, lợi thế sức mạnh tinh thần, vật chất to lớn, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đạt kết quả tích cực trong triển khai 10 chương trình công tác, 5 nhiệm vụ trọng tâm, 3 khâu đột phá; hoàn thành hầu hết chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội khóa XVII đề ra, trong đó 4 chỉ tiêu vượt kế hoạch, hoàn thành sớm từ 1 đến 2 năm.

Kinh tế Thủ đô vượt qua khó khăn, phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch COVID-19, trở thành đầu tàu tăng trưởng và đóng góp ngân sách của cả nước. Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân 5 năm 2020 - 2025 đạt 6,57%/năm, gấp 1,1 lần cả nước. Năm 2025, quy mô kinh tế đạt 63 tỷ USD, gấp 1,42 lần năm 2020, chiếm 41,54% vùng đồng bằng sông Hồng và 12,6% cả nước; GRDP bình quân đầu người ước đạt 175 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tỷ trọng dịch vụ tăng, nông nghiệp giảm. Thu ngân sách vượt dự toán, riêng năm 2024 đạt hơn 511 nghìn tỷ đồng, vươn lên dẫn đầu cả nước. Sự nghiệp văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số tiếp tục được đầu tư, phát triển, đạt nhiều kết quả tích cực. Năm 2024, chỉ số phát triển con người (HDI) của thành phố Hà Nội cao nhất cả nước; tuổi thọ trung bình đạt 76,5 tuổi, tăng 1 tuổi so với năm 2020, dẫn đầu vùng đồng bằng sông Hồng và thuộc nhóm cao toàn quốc. An sinh, phúc lợi xã hội được bảo đảm, từ năm 2024, thành phố Hà Nội không còn hộ nghèo theo chuẩn đa chiều của thành phố và hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Truyền thống văn hóa và con người Thủ đô thanh lịch, văn minh, nghĩa tình được gìn giữ, bồi đắp, phát triển, tiếp tục trở thành giá trị tinh thần to lớn, nguồn lực quan trọng quyết định sự phát triển bền vững. Công tác quy hoạch, quản lý và phát triển đô thị, hiện đại hóa, phát triển nhanh và đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội tiếp tục được đẩy mạnh theo hướng hiện đại, thông minh, kết nối. Đề án kiểm soát, xử lý ô nhiễm môi trường được quan tâm, triển khai quyết liệt, phát huy hiệu quả, giúp diện mạo Thủ đô thay đổi ngày càng khang trang, “sáng - xanh - sạch - đẹp”.

An ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững; hợp tác quốc tế mở rộng, nâng tầm vị thế Thủ đô trong khu vực và trên thế giới. Thành phố Hà Nội tiếp tục trở thành điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư, tổ chức và bạn bè quốc tế; đã thiết lập và mở rộng quan hệ hợp tác với hơn 100 thành phố, thủ đô trên thế giới...

Thành phố Hà Nội đã phát huy hiệu quả lợi thế địa - chính trị và địa - kinh tế, khẳng định vững chắc vai trò là trung tâm, dẫn dắt và chia sẻ lợi ích với các địa phương trong vùng và toàn quốc. Với tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”, từ năm 2020 đến nay Thành phố đã hỗ trợ các địa phương trong, ngoài nước với tổng kinh phí trên 1.353 tỷ đồng để thực hiện công tác an sinh xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát, xây dựng trường học... Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã vận động trên 545 tỷ đồng ủng hộ nhân dân các địa phương khắc phục hậu quả dịch bệnh, thiên tai, bão lũ; vận động 325 tỷ đồng ủng hộ quỹ “Vì biển, đảo Việt Nam”; chuyển 228 tỷ đồng hỗ trợ xây dựng Nhà văn hóa đa năng tại đặc khu Trường Sa,...

Tuy nhiên, nhìn lại kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị trong 5 năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Hà Nội vẫn luôn trăn trở về một số hạn chế: Tốc độ tăng trưởng kinh tế còn thấp so với tiềm năng, chưa tương xứng với vai trò động lực, dẫn dắt phát triển; còn khoảng cách đáng kể so với nhiều thủ đô và đô thị trung tâm trong khu vực và châu Á. Công tác quy hoạch, phát triển hạ tầng, quản lý đô thị, trật tự, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường còn có mặt chưa đáp ứng yêu cầu; một số dự án trọng điểm triển khai chậm. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu ở một số cấp uỷ, tổ chức đảng ở cơ sở chưa đồng đều, chưa thực sự đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mới. Tổ chức, quản lý của cơ quan chính quyền sau tinh gọn và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp có lúc, có nơi còn lúng túng, chưa theo kịp thực tiễn, yêu cầu đề ra.

Quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XVII nhiệm kỳ 2020 - 2025 của Đảng bộ thành phố Hà Nội đã đúc rút được một số bài học kinh nghiệm:

Một là, kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước phù hợp với thực tiễn của Thủ đô. Không ngừng đổi mới tư duy, phương thức lãnh đạo, điều hành quyết liệt, thực chất, trách nhiệm, đoàn kết, thống nhất; chọn đúng khâu đột phá, trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên triển khai thực hiện.

Hai là, bảo đảm và phát huy vai trò lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng; thực hiện nghiêm túc, triệt để các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng; coi trọng sự đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động trong Đảng bộ, trước hết là trong lãnh đạo chủ chốt, cấp ủy các cấp, là hạt nhân của khối đại đoàn kết toàn Đảng bộ, lực lượng vũ trang và nhân dân thành phố Hà Nội; chú trọng xây dựng văn hóa chính trị trong Đảng bộ và hệ thống chính trị Thủ đô.

 Ba là, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ “có đức”, “có tài”, ngang tầm nhiệm vụ, coi trọng công tác đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ bảo đảm khách quan, công tâm; thực hiện đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, nhất là việc mới, việc khó, chưa có tiền lệ, phức tạp, đòi hỏi cán bộ có tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu thử thách vì lợi ích chung, có khát vọng cống hiến phát triển Thủ đô. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, phòng ngừa và đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; nghiêm túc khắc phục, sửa chữa kịp thời khuyết điểm được chỉ ra sau kiểm tra, thanh tra, kiểm toán.

Bốn là, thường xuyên củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân trong sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô. Quán triệt sâu sắc quan điểm “dân là gốc”, “dân là chủ”, mọi chủ trương, chính sách đều xuất phát từ nguyện vọng chính đáng, lợi ích thiết thực và hạnh phúc của nhân dân; lấy uy tín, sự tín nhiệm của nhân dân làm tiêu chí cốt lõi để đánh giá hiệu quả công việc và phẩm chất cán bộ.

Năm là, chú trọng công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, đúc rút kinh nghiệm để phát huy mặt tích cực, kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh hạn chế, thiếu sót trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị. Năng động, sáng tạo trong triển khai xây dựng, kịp thời khen thưởng, động viên, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến trong sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô.

Phát triển Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, nhân dân hạnh phúc, vững bước tiên phong trong kỷ nguyên mới

Qua 40 năm công cuộc đổi mới đất nước được tiến hành dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã phát triển với hơn 49 vạn đảng viên, thuộc 136 đảng bộ cấp trên cơ sở, trong đó tập trung đông đảo đội ngũ cán bộ trung - cao cấp, văn nghệ sĩ, trí thức, nhà khoa học, doanh nhân, cán bộ, công chức, viên chức,... trong tổng dân số hơn 8,9 triệu người của Thủ đô, đây là nguồn lực rất quan trọng. Cùng với đó là những giá trị về truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng luôn là niềm tự hào, là động lực thôi thúc Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô phát huy tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, truyền thống gương mẫu, đoàn kết, thống nhất, chủ động, sáng tạo, trách nhiệm, xây dựng và phát triển Thủ đô trong giai đoạn mới.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhiều lần khẳng định và gửi gắm niềm tin: “Nhân dân Thủ đô ta có truyền thống cách mạng vẻ vang và lòng nồng nàn yêu nước, tôi chắc rằng đồng bào Thủ đô sẽ hăng hái phấn đấu làm cho mọi ngành hoạt động của Thủ đô ngày thêm phát triển, để làm gương mẫu, để dẫn đầu cho nhân dân cả nước ta...; để xây dựng một đời sống sung sướng, tươi đẹp, thái bình mãi mãi...”⁽⁵⁾. Trong Diễn văn nhân Lễ kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô (10-10-1954 - 10-10-2024), đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ: “Phát triển Thủ đô Hà Nội “văn hiến - văn minh - hiện đại”, sớm trở thành thành phố kết nối toàn cầu, hội nhập sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới; người dân có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển đặc sắc, hài hòa, thật sự là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước, văn minh của nhân loại; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới...”⁽⁶⁾. Đây cũng là mong muốn, quyết tâm mà Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân và lực lượng vũ trang Thủ đô luôn nỗ lực thực hiện; được thể hiện rõ nét, cụ thể nhất qua việc đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp, đánh giá kết quả, tổng kết kinh nghiệm của các kỳ Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội.

Thực hiện Chỉ thị số 45-CT/TW, ngày 14-4-2025 của Bộ Chính trị “Về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng” và Kế hoạch số 329-KH/TU, ngày 15-5-2025 của Thành ủy Hà Nội “Về tổ chức đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030”, đến ngày 22-8-2025, Hà Nội đã tổ chức xong đại hội 136/136 đảng bộ cấp trên cơ sở (bao gồm 10 đảng bộ trực thuộc và 126 đảng bộ xã, phường), đạt 100% kế hoạch, vượt tiến độ đề ra.

Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2025 - 2030 diễn ra từ ngày 15 đến ngày 17-10-2025. Bám sát định hướng của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Đại hội đề ra Mục tiêu phát triển đến năm 2030: Hà Nội là Thủ đô “văn hiến - văn minh - hiện đại”, xanh, thông minh, nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao, có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực; là trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, khu vực phía Bắc, là cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt kinh tế của cả nước, có tầm ảnh hưởng trong khu vực; là trung tâm kinh tế, tài chính lớn; trung tâm hàng đầu về văn hóa, giáo dục - đào tạo, y tế, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; chính trị, xã hội ổn định, thành phố thanh bình, người dân hạnh phúc. Tầm nhìn đến năm 2045: Thủ đô Hà Nội là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hoá, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hoà, tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới. GRDP bình quân đầu người đạt trên 36.000 USD.

Để đạt được mục tiêu, tầm nhìn đề ra, Đại hội XVIII của Đảng bộ thành phố Hà Nội xác định 3 khâu đột phá: Tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển Thủ đô; phát triển, khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao và thu hút nhân tài; phát triển hệ thống hạ tầng hiện đại, thông minh và kết nối. Đồng thời, triển khai 10 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm: 1- Xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách đặc thù phát triển Thủ đô; 2- Xác lập mô hình tăng trưởng mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển mạnh mẽ kinh tế tư nhân; 3- Thúc đẩy mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trong mọi lĩnh vực; xây dựng Thành phố thông minh với người dân và doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, nguồn lực, động lực chính; 4- Triển khai quy hoạch; quản lý và phát triển đô thị, nông thôn; bảo vệ môi trường, khai thác, sử dụng tài nguyên hiệu quả; 5- Phát huy giá trị văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh; 6- Phát triển giáo dục và đào tạo, nguồn nhân lực chất lượng cao dẫn đầu cả nước, hội nhập quốc tế; 7- Nâng cao phúc lợi xã hội, chất lượng cuộc sống người dân; 8- Tăng cường quốc phòng, an ninh; phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; 9- Mở rộng hoạt động giao lưu và hợp tác quốc tế; 10- Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh toàn diện; xây dựng hệ thống chính trị thành phố tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả.

Thủ đô Hà Nội đang đứng trước thời cơ, vận hội lịch sử cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển hùng cường, thịnh vượng của dân tộc. Để xứng đáng với đóng góp, hy sinh của các thế hệ chiến sĩ cách mạng đi trước, với niềm tin yêu, ủng hộ của nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế, sự quan tâm chỉ đạo của Trung ương, trực tiếp là đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, sự giúp đỡ, đồng hành của các ban, bộ, ngành và các tỉnh, thành phố trên cả nước; Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang Thủ đô quyết tâm phát huy tinh thần đoàn kết, bản lĩnh, trí tuệ, tiên phong, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích và hạnh phúc của Nhân dân; không ngừng vươn lên mạnh mẽ, thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội XVIII Đảng bộ thành phố đề ra. Từ thành công của Đại hội XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội, niềm tin mới được thắp lên - niềm tin về một Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, Nhân dân hạnh phúc, tiên phong cùng đất nước kiến tạo kỷ nguyên phát triển phồn vinh, thịnh vượng, xứng đáng với tầm vóc, vị thế Thủ đô nghìn năm Văn hiến - Anh hùng, “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”, “Thành phố vì hòa bình”, “Thành phố sáng tạo”./.

------

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 12, tr. 172
(2) Tính đến giữa tháng 9-2025
(3) Nghị quyết số 11-NQ/TW, ngày 6-1-2012, của Bộ Chính trị khóa XI “Về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2011 - 2020”; Nghị quyết số 15-NQ/TW, ngày 5-5-2022, của Bộ Chính trị khóa XIII “Về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”; Kết luận số 80-KL/TW, ngày 24/5/2024, của Bộ Chính trị “Về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065”
(4) Quyết định số 1569/QĐ-TTg, ngày 12-12-2024, của Thủ tướng Chính phủ “Phê duyệt Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050”; Quyết định số 1668/QĐ-TTg, ngày 27-12-2024, của Thủ tướng Chính phủ “Phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065”
(5) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 9, tr. 91
(6) GS. TS. Tô Lâm: “Tiếp tục tỏa sáng hào khí Thăng Long - Hà Nội, Thủ đô văn hiến và anh hùng, phát huy tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc”, xây dựng Hà Nội trở thành “Thủ đô xã hội chủ nghĩa”, góp phần đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới”, Tạp chí Cộng sản, số 1047, tháng 10-2024, tr. 8