Thành tựu và kinh nghiệm trong công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng tạo động lực và niềm tin cho sự nghiệp cách mạng thời gian tới

Cao Văn Thống
Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương

16:25, ngày 14-04-2020

TCCS - Công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng đã đóng góp quan trọng vào những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, khi góp phần quan trọng giữ gìn sự trong sạch của Đảng, giữ vững nguyên tắc, kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, bảo đảm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị,  kinh tế - xã hội của đất nước, qua đó giúp Đảng hoàn toàn xứng đáng với niềm tin mà nhân dân gửi gắm.

1- Ngay từ ngày mới thành lập, Đảng ta đã rất quan tâm, coi trọng công tác kiểm tra và kỷ luật của Đảng, luôn gắn công tác này với mọi hoạt động của các cấp ủy từ Trung ương đến cơ sở. Từ ngày thành lập đến năm 1948, các cấp ủy và chi bộ trực tiếp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và thi hành kỷ luật đảng. Do nhiệm vụ cách mạng ngày càng nhiều, đa dạng và phức tạp, nên ngày 16-10-1948, Ban Thường vụ Trung ương ra Quyết nghị số 29-QN/TW, thành lập Ban Kiểm tra Trung ương - cơ quan kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Đảng.

Qua các thời kỳ, trong chiến tranh giải phóng dân tộc và đấu tranh thống nhất đất nước cũng như khi cả nước bắt tay xây dựng chủ nghĩa xã hội, công tác kiểm tra, giám sát (KTGS) và kỷ luật đảng đã có nhiều nỗ lực, nhiều đổi mới, đạt kết quả quan trọng và để lại những dấu ấn tốt đẹp. Đạt được những thành tựu đó, Đảng đã từng bước ban hành, hoàn thiện các quy định, hướng dẫn về công tác KTGS trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Các văn bản của Đảng về công tác KTGS, thi hành kỷ luật đảng đã được sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới tạo thành hệ thống khá đầy đủ, đồng bộ, toàn diện. Gần đây, trên cơ sở các kết quả nghiên cứu, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 205-QĐ/TW, ngày 23-9-2019, “Về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền”. Đây là lần đầu tiên, Đảng ta có quy định cụ thể về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ để kiểm soát khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng.

Toàn cảnh Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng năm 2018, triển khai nhiệm vụ năm 2019 _Ảnh: TTXVN

Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp đã tăng cường lãnh đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ KTGS và thi hành kỷ luật đảng bằng việc thông qua xây dựng chương trình toàn khóa và kế hoạch hằng năm, tập trung vào KTGS các nội dung quan trọng. Phạm vi hoạt động của công tác KTGS được mở rộng, nhiều lĩnh vực trước đây thường được coi là “vùng cấm, vùng trắng” nay đã được quan tâm kiểm tra, xử lý dứt điểm. Việc chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra được quan tâm, cùng với bảo đảm chế độ, chính sách cho đội ngũ này đã khuyến khích họ yên tâm công tác. Việc tuyên truyền công khai một số vụ, việc đã thể hiện tính chiến đấu cao, được dư luận xã hội đồng thuận. Trách nhiệm, thẩm quyền của UBKT được giao thêm và đã được ghi trong Điều lệ Đảng; các quy định, quy chế làm việc ngày càng rõ ràng, cụ thể tạo điều kiện thuận lợi cho công tác KTGS và thi hành kỷ luật đảng. Những điều đó góp phần làm cho Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, đoàn kết hơn; niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng ngày càng được củng cố và tăng cường.

Điều đáng vinh dự và tự hào là trong mọi thời kỳ của cách mạng, dù chiến tranh hay hòa bình, khó khăn hay thuận lợi, kể cả những thời điểm thử thách, gay go, quyết liệt nhất, UBKT, đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, tin tưởng vào sự lãnh đạo và chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách, nghị quyết, chỉ thị, quyết định, quy chế, quy định, kết luận của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; có ý thức tổ chức, kỷ luật và lối sống gương mẫu, tận tụy, liêm khiết, trong sạch, lành mạnh; có lòng trung thực, đoàn kết, thương yêu đồng chí, “không thiên vị”, “không thành kiến”; luôn hết lòng, hết sức, chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Cán bộ kiểm tra cũng như các cán bộ khác của Đảng đều là những con người, nên cũng có những lo toan cho cuộc sống riêng tư, cũng luôn phải đấu tranh giữa lợi ích chung và quyền lợi riêng. Nhưng do đặc điểm và yêu cầu của nhiệm vụ (KTGS và xử lý kỷ luật), được sự giáo dục của cấp ủy, tổ chức đảng, sự phấn đấu học tập, tu dưỡng, rèn luyện của bản thân, sự phối hợp, cộng tác chặt chẽ của các cơ quan, tổ chức, sự giúp đỡ và tin tưởng của đảng viên và nhân dân nên đội ngũ cán bộ kiểm tra luôn tỏ rõ sự vững vàng, kiên định, nhiều khi phải hy sinh lợi ích cá nhân để bảo vệ, giữ gìn kỷ luật; trọng liêm sỉ, không chịu khuất phục trước bất cứ sức ép, tác động, cám dỗ, mua chuộc nào. Đó là nguyên nhân để ngành kiểm tra đảng xứng đáng với truyền thống: “Tuyệt đối trung thành với Đảng, tận tụy với nhiệm vụ, trung thực, liêm khiết, đoàn kết, kỷ luật”, phấn đấu khắc phục có hiệu quả những yếu kém, bất cập để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới.

2- Từ thực tiễn thực hiện công tác KTGS và kỷ luật đảng thời gian qua, có thể rút ra một số kinh nghiệm sau:

Một là, thực hiện KTGS đúng theo quy định của Điều lệ Đảng; thực hiện tốt chức năng tham mưu, giúp cấp ủy và hoàn thành nhiệm vụ do cấp ủy giao.

Muốn hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cần phân biệt rõ công tác KTGS của các tổ chức đảng, trước hết là của cấp ủy và công tác KTGS của UBKT các cấp để thực hiện đúng phạm vi, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Công tác KTGS của Đảng có nội dung và phạm vi rất rộng, vì nó là chức năng lãnh đạo của Đảng, một bộ phận quan trọng trong toàn bộ công tác xây dựng Đảng, là một khâu quan trọng của tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng nói chung, công tác xây dựng Đảng nói riêng. Đó là công tác của toàn Đảng, của các tổ chức đảng, đặc biệt là của cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy các cấp.

Cấp ủy, trước hết là người đứng đầu cấp ủy, vừa có nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo công tác KTGS, vừa phải tổ chức thực hiện nhiệm vụ KTGS đối với các tổ chức đảng và đảng viên thuộc phạm vi lãnh đạo của mình trong việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quyết định, quy định, quy chế, kết luận của Đảng, của cấp ủy cấp trên và của cấp mình, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Vì thế, nơi nào xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm thì trách nhiệm trước hết thuộc về cấp ủy và UBKT cấp đó, chịu trách nhiệm chính là người đứng đầu cấp ủy và UBKT cùng cấp. Để thực hiện tốt việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác KTGS, cấp ủy các cấp phải phát huy vai trò của UBKT, các ban của cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc trong việc tham mưu, giúp cấp ủy xây dựng, ban hành đầy đủ các nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế, kết luận, hướng dẫn, quy trình thực hiện công tác KTGS và kỷ luật đảng theo thẩm quyền.

Ủy ban kiểm tra các cấp giúp cấp ủy xây dựng và tổ chức thực hiện có chất lượng, hiệu lực, hiệu quả chương trình, kế hoạch KTGS hằng năm có trọng tâm, trọng điểm, tập trung lựa chọn đối tượng, lĩnh vực, địa bàn nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh vi phạm, những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên, nhân dân quan tâm để tiến hành KTGS, nhưng không được chồng chéo với chương trình, kế hoạch KTGS của cấp ủy, tổ chức đảng cấp trên; giúp cấp ủy kết luận các cuộc KTGS, xem xét, xử lý kỷ luật, giải quyết khiếu nại kỷ luật theo thẩm quyền đối với các tổ chức đảng và đảng viên vi phạm; tổ chức sơ kết, tổng kết việc thực hiện công tác KTGS và kỷ luật đảng của toàn đảng bộ. Công tác KTGS của UBKT các cấp là một bộ phận quan trọng của công tác KTGS của Đảng, được giới hạn theo quy định của Điều lệ Đảng, các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng cả về phạm vi, nội dung, đối tượng và phương pháp KTGS.

Do chưa nhận rõ sự khác nhau này và vì những lý do khác, một số nơi cấp ủy lại giao cho UBKT những công việc thuộc phạm vi trách nhiệm của cấp ủy, như việc kiểm tra chấp hành các nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng; bên cạnh đó, một số UBKT cũng mặc nhiên coi đó là chức năng, nhiệm vụ của mình nên dành nhiều thời gian, công sức để thực hiện. Điều đó vừa làm hạn chế vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng, không phát huy được chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức khác, vừa làm cho hoạt động của UBKT gặp khó khăn, lúng túng, không tập trung vào việc thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình do Điều lệ Đảng quy định.

Hai là, công tác KTGS phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng; phải chủ động, tích cực, kiên quyết thực hiện để hỗ trợ công tác thanh tra, điều tra đạt kết quả tích cực.

Vì là chức năng lãnh đạo của Đảng và là một bộ phận quan trọng trong toàn bộ công tác xây dựng Đảng, nên công tác KTGS của Đảng phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng từng thời kỳ, nhằm thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ và công tác ấy. Công tác KTGS của UBKT các cấp là một bộ phận quan trọng của công tác KTGS của Đảng nên phải tuân thủ vấn đề cốt lõi, có tính nguyên tắc trên. Thực tiễn đã chứng minh, nếu xa rời vấn đề này thì hoạt động của UBKT các cấp sẽ chệch mục tiêu, mất phương hướng, không rõ phạm vi, nội dung và không mang lại hiệu quả.

Điều đó đòi hỏi từng cấp ủy, UBKT các cấp phải nắm vững quan điểm, đường lối, nghị quyết, chỉ thị, quyết định, quy định, quy chế, kết luận của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nắm vững mục tiêu, yêu cầu, nội dung của nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng của đảng bộ mình trong từng thời gian để đề ra phương hướng, nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch cụ thể, sát hợp và tiến hành công tác KTGS có chất lượng, hiệu lực và hiệu quả. Ở các thời kỳ lịch sử, trong bất cứ hoàn cảnh nào, UBKT và cán bộ kiểm tra các cấp luôn lấy vấn đề này làm mục tiêu, phương hướng hoạt động nên đã góp phần tích cực vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng.

Đối tượng có vi phạm, khuyết điểm là tổ chức đảng và đảng viên, trong đó có một bộ phận cán bộ, đảng viên có chức, có quyền là đối tượng trực tiếp và chủ yếu của công tác KTGS, do đó, công tác KTGS phải chủ động, tích cực, kiên quyết thực hiện để hỗ trợ công tác thanh tra, điều tra, xử lý vi phạm những vụ, việc phức tạp, khó khăn. Khi phát hiện đảng viên có vi phạm, khuyết điểm thì phải chủ động kiểm tra, kết luận, xử lý ngay về kỷ luật đảng, sau đó yêu cầu các cơ quan thanh tra, điều tra làm rõ và xem xét, kết luận, xử lý theo quy định của pháp luật, có như vậy mới xử lý triệt để được những vi phạm.

Ba là, công tác KTGS phải lấy “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược lâu dài, “chống” là nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt. Cấp trên gương mẫu thực hiện KTGS trước để tạo sự thúc đẩy, lan tỏa cho cấp dưới thực hiện.

Đảng ta phải kịp thời phát hiện, kiểm tra, làm rõ, kết luận, xử lý thật nghiêm minh những cán bộ có chức, có quyền vi phạm, để từ đó tìm ra các vi phạm, khuyết điểm khác trong Đảng, từ một việc mà mang lại nhiều kết quả, từ xử lý một số người mà góp phần cảnh tỉnh, răn đe được nhiều người. Công tác KTGS phải chủ động, không được thụ động, bỏ trống “địa bàn”, chú trọng giám sát, kiểm tra ngay cả những cơ quan và những người đang làm nhiệm vụ chống tham nhũng, tiêu cực.

Thực tế cho thấy, mọi vi phạm, khuyết điểm của tổ chức đảng và đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý, kể cả những cán bộ cao cấp của Đảng, trước hết đều bắt đầu từ vi phạm kỷ luật đảng, rồi sau đó mới “lún sâu” dẫn đến vi phạm pháp luật và đều có nguyên nhân là do thiếu hoặc không kịp thời KTGS, kiểm soát chặt chẽ quyền lực; nếu được KTGS chủ động, kịp thời, thường xuyên và sớm hơn thì mức độ, hậu quả của vi phạm, khuyết điểm sẽ ít nghiêm trọng hơn hoặc có thể sẽ không xảy ra vi phạm, khuyết điểm đến mức phải xử lý kỷ luật và không để lại hậu quả. Do đó, công tác KTGS phải lấy “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược lâu dài, “chống” là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách và quyết liệt.

Thực hiện KTGS góp phần phát hiện những nhân tố mới, phát huy sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của tổ chức đảng, đảng viên và đóng góp cho sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước. Công tác KTGS phải giải quyết toàn diện những vấn đề giữ gìn kỷ luật và chấp hành Điều lệ, nghị quyết của Đảng để nâng cao ý thức, trách nhiệm của tổ chức đảng và đảng viên một cách căn bản và lâu dài. Cấp ủy và UBKT cấp trên phải gương mẫu kiểm tra trước, nhất là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên để tạo sự thúc đẩy, lan tỏa cho cấp ủy, UBKT cấp dưới thực hiện kiểm tra. Khi cần thiết, UBKT cấp trên có thể tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng, đảng viên cách nhiều cấp.          

Bốn là, UBKT các cấp luôn tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy cùng cấp; sự chỉ đạo, hướng dẫn của UBKT cấp trên đối với công tác KTGS.

Thực tiễn đã chứng minh là ở đâu và lúc nào cấp ủy đảng quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của UBKT; ban hành kịp thời và tạo điều kiện cho UBKT thực hiện đúng quy chế làm việc; thường kỳ nghe UBKT báo cáo tình hình hoạt động và cho ý kiến lãnh đạo, chỉ đạo; quan tâm củng cố, kiện toàn UBKT, cơ quan UBKT và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kiểm tra... thì ở đó, hoạt động của UBKT, cơ quan UBKT và cán bộ kiểm tra đạt được hiệu quả, chất lượng. Sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, kịp thời của cấp ủy đảng là nhân tố quyết định đến kết quả hoạt động của UBKT, cơ quan UBKT và cán bộ kiểm tra.

Thực tiễn cũng chứng minh, UBKT không thể thụ động trông chờ cấp ủy giao nhiệm vụ, mà phải có sự độc lập tương đối, tích cực hoạt động theo đúng nhiệm vụ, quyền hạn do Điều lệ Đảng quy định, đúng quy chế làm việc do cấp ủy ban hành, theo sự chỉ đạo, hướng dẫn của UBKT cấp trên; bên cạnh đó, thường kỳ báo cáo kết quả hoạt động với cấp ủy, chủ động đề xuất ý kiến, tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, ban thường vụ và thường trực cấp ủy cùng cấp; chủ động và thường xuyên tham mưu cho cấp ủy về công tác xây dựng Đảng và công tác KTGS của Đảng, bảo đảm chất lượng, hiệu lực, hiệu quả; đồng thời, phải chủ động xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với các cấp ủy cấp dưới, để qua đó, các cấp ủy cấp dưới quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của UBKT, cơ quan UBKT và cán bộ kiểm tra của cấp đó.

Theo Quy định thi hành Điều lệ Đảng, Quy định thi hành Chương VII, Chương VIII Điều lệ Đảng về công tác KTGS, kỷ luật của Đảng và quy chế làm việc của UBKT các cấp, UBKT cấp trên có nhiệm vụ hướng dẫn, chỉ đạo UBKT cấp dưới thực hiện nhiệm vụ KTGS, thi hành kỷ luật đảng. UBKT các cấp trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình trong một số trường hợp có thể gặp khó khăn, trở ngại, lúng túng, đó là khi thực hiện nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, giải quyết tố cáo đối với cấp ủy viên cùng cấp, mà cấp ủy cùng cấp không đồng tình, ủng hộ hoặc có biểu hiện can thiệp, ngăn cản, không tạo điều kiện cho UBKT thực hiện nhiệm vụ; hoặc khi giải quyết tố cáo đối với đảng viên là cấp ủy viên cùng cấp, cán bộ diện cấp ủy cùng cấp quản lý, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, nội dung tố cáo phức tạp, chỉ UBKT cấp dưới không thể thực hiện được…, thì UBKT cấp dưới cần chủ động báo cáo xin ý kiến hướng dẫn, chỉ đạo, hỗ trợ, giúp đỡ của UBKT cấp trên; trường hợp đặc biệt, có thể đề nghị UBKT cấp trên trực tiếp kiểm tra cách cấp để giải quyết triệt để những vi phạm xảy ra.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ mà gặp khó khăn, vướng mắc về nghiệp vụ, UBKT cấp dưới phải đề nghị UBKT cấp trên hướng dẫn để tháo gỡ. Do vậy, UBKT cấp dưới phải nắm chắc các đặc điểm, các vấn đề nêu trên để trong quá trình thực hiện nhiệm vụ theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn nếu gặp khó khăn, trở ngại, vướng mắc thì đề nghị tranh thủ sự hướng dẫn, chỉ đạo, hỗ trợ của UBKT cấp trên, thậm chí là UBKT cấp trên yêu cầu cấp ủy cấp dưới quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt, kể cả về cán bộ, điều kiện, phương tiện làm việc để UBKT thực hiện tốt nhiệm vụ.

Năm là, nắm vững và thực hiện tốt phương pháp cơ bản của công tác KTGS.

Kinh nghiệm 90 năm qua của Đảng đã chứng minh rằng, muốn tiến hành công tác KTGS đạt chất lượng, hiệu lực, hiệu quả cao, phải nắm vững và thực hiện tốt các nguyên tắc và phương pháp cơ bản của công tác KTGS, đó là: Dựa vào tổ chức đảng; phát huy tinh thần tự giác của tổ chức đảng và đảng viên; phát huy trách nhiệm xây dựng Đảng của quần chúng; làm tốt công tác thẩm tra, xác minh; kết hợp công tác KTGS của Đảng với công tác thanh tra của Nhà nước, thanh tra nhân dân, công tác KTGS của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội, tổ chức nghề nghiệp và sự phối hợp với các ban, ngành có liên quan.

Trong các phương pháp cơ bản của công tác KTGS thì thẩm tra, xác minh là một phương pháp rất quan trọng. Thực tiễn cho thấy, còn có không ít tổ chức đảng và đảng viên thiếu tự giác, tự phê bình còn quanh co, giấu giếm khuyết điểm, vi phạm, không tự giác nhận trách nhiệm của tập thể, không tự nhận hình thức kỷ luật đúng với mức độ phạm lỗi, thậm chí tìm mọi cách đối phó, gây khó khăn, trở ngại đối với công tác KTGS; vì vậy, chưa thẩm tra, xác minh một cách công phu, tỉ mỉ, thận trọng, chính xác, chưa làm rõ được trách nhiệm và vi phạm, khuyết điểm thì chưa được kết luận. Mặt khác, thẩm tra, xác minh cũng là một biện pháp nhằm hỗ trợ nâng cao tính tự giác, tự phê bình và “văn hóa tự xử” của tổ chức đảng và đảng viên.

Trong điều kiện hiện nay, có những vi phạm hết sức tinh vi, có những vi phạm mới trước đây chưa từng xảy ra cũng cần phải kiểm tra và xử lý công minh, chính xác, kịp thời. Do đó, phải tiếp tục đổi mới, hoàn thiện phương pháp KTGS, phương pháp thẩm tra, xác minh, từng bước ứng dụng các thành tựu khoa học - công nghệ vào công tác KTGS của Đảng, đưa công tác KTGS thực sự là khoa học và nghệ thuật.

Quá trình thực hiện các phương pháp cơ bản của công tác KTGS, UBKT và cán bộ kiểm tra phải chủ động, linh hoạt, sáng tạo, nắm chắc mục tiêu, yêu cầu, nội dung, đối tượng KTGS và tình hình cụ thể, coi trọng chứng cứ, kết hợp chặt chẽ giữa động viên, thuyết phục, cảm hóa với việc đối thoại với đối tượng được kiểm tra để họ nhận ra vi phạm, khuyết điểm, “tâm phục, khẩu phục” với kết luận kiểm tra. Song, dù linh hoạt, sáng tạo đến đâu cũng không được lẫn lộn và thay phương pháp KTGS của Đảng bằng những phương pháp đặc thù của các tổ chức khác (điều tra, theo dõi bí mật,...). Làm khác đi là vi phạm nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, là trái với tính chất công tác đảng, không những không đạt được hiệu quả mà nhiều khi còn làm phức tạp thêm tình hình nội bộ. Thực tiễn cũng đã chỉ rõ là mỗi tổ chức có phương pháp hoạt động phù hợp, và phương pháp hoạt động, đến lượt nó, lại có tác dụng quyết định đến chức năng, nhiệm vụ, tính chất, đặc điểm, mục tiêu, yêu cầu hoạt động của tổ chức.

Đồng chí Trần Cẩm Tú, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương chủ trì Kỳ họp thứ 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, từ ngày 2 đến 3-3-2020 _Ảnh: TTXVN

Sáu là, kịp thời công khai các kết quả KTGS và chú trọng giám sát việc thực hiện các kết luận sau kiểm tra.

Ủy ban kiểm tra các cấp phải luôn chú trọng các công việc sau kiểm tra, bằng giám sát chặt chẽ việc thực hiện kết luận kiểm tra, kết quả giám sát, quyết định kỷ luật của UBKT và của cấp ủy. Các cuộc kiểm tra, nhất là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm không phải kết thúc ở việc xem xét kỷ luật đối với tổ chức đảng và đảng viên mà UBKT cần tiếp tục đề nghị cấp có thẩm quyền chỉ đạo làm rõ, xử lý nghiêm những sai phạm của các tổ chức, cá nhân liên quan, cũng như thường xuyên KTGS quá trình thực hiện các kết luận kiểm tra, thông báo kết quả giám sát, quyết định kỷ luật của UBKT và của cấp ủy. Đó mới là cái đích cuối cùng của công tác KTGS.

Mỗi thông báo kết luận kiểm tra, nhất là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, giải quyết tố cáo của UBKT đều chỉ ra những sai phạm của đối tượng được kiểm tra, hình thức kỷ luật (nếu có), yêu cầu kiểm điểm, chấn chỉnh hoạt động và kiến nghị các cấp có thẩm quyền chỉ đạo, rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới một số nội dung để hoàn thiện các quy định của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đối với các vụ, việc phức tạp xảy ra, UBKT cần thành lập tổ công tác để đôn đốc, theo dõi các tổ chức đảng xử lý về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan và khắc phục các hậu quả đã gây ra.


Sau kiểm tra, cần kịp thời công khai các kết luận kiểm tra, kết quả giám sát, quyết định xử lý hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền xử lý các vụ, việc vi phạm, giúp định hướng đúng dư luận xã hội và cũng thể hiện sự công khai, minh bạch của Đảng để nhân dân giám sát, đồng hành cùng với công tác KTGS của Đảng và đấu tranh phản bác luận điệu xuyên tạc, sự chống phá của các thế lực thù địch.

Kinh nghiệm cho thấy, ở một mức độ nào đó, với từng vụ, việc cụ thể, việc KTGS, nhất là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, giải quyết tố cáo cần có sự công khai kết luận ở mức độ phù hợp để nhận được sự đồng tình, ủng hộ từ báo chí và dư luận. Phải phối hợp tốt với cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền về kết quả KTGS, thi hành kỷ luật đảng, hoạt động KTGS của Đảng, tạo hiệu ứng tốt trong xã hội. 

Bảy là, luôn quan tâm kiện toàn UBKT, xây dựng cơ quan UBKT và đội ngũ cán bộ kiểm tra có đủ phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu công tác KTGS.

Qua trên 70 năm hoạt động, một trong những kinh nghiệm cần được coi trọng là phải luôn quan tâm kiện toàn UBKT các cấp, cơ quan UBKT phù hợp chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao; xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra có đủ phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác KTGS nói riêng và thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng Đảng nói chung, vì đây là nhân tố quyết định sự thành bại của hoạt động KTGS.

So với mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng trong giai đoạn mới thì UBKT các cấp, cơ quan UBKT còn có bất cập, hạn chế, chưa tương xứng, ngang tầm; đội ngũ cán bộ kiểm tra còn thiếu về số lượng, trình độ và năng lực, kiến thức còn hạn chế; có nơi, có lúc còn gặp nhiều khó khăn, lúng túng, bất cập với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, nhất là đối với UBKT và cán bộ kiểm tra ở cơ sở. Tuy nhiên, thời gian qua, được sự quan tâm của cấp ủy đảng, UBKT các cấp củng cố, từng bước kiện toàn cơ quan UBKT đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao, kiên quyết thay thế những cán bộ cản trở, nhụt chí, không hoàn thành nhiệm vụ, không dám làm, sợ trách nhiệm; xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kiểm tra theo hướng “coi trọng cả đức và tài, đức là gốc”. Trong việc nâng cao trình độ, năng lực đã mở hệ đào tạo cử nhân chuyên ngành kiểm tra và những kiến thức cần thiết có liên quan đến hoạt động KTGS (quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, pháp luật...) nên đội ngũ cán bộ kiểm tra không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng, tiến bộ cả về phẩm chất và năng lực, bảo đảm thực hiện ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ. Đồng thời, cấp ủy, UBKT các cấp cũng đã hết sức quan tâm chăm lo thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ kiểm tra từ cấp huyện, quận và tương đương trở lên về phụ cấp ưu đãi nghề, phụ cấp thâm niên, hỗ trợ kinh phí hoạt động để động viên, tạo điều kiện cho cán bộ kiểm tra yên tâm, phấn khởi công tác, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao./.